Олий суд Тошкент давлат иқтисодиёт университети талабаси, 21 ёшли Жаҳонгир Улуғмуродовга Telegram гуруҳда диний мазмундаги нашида тарқатгани учун 3 йилга озодликдан маҳрум қилиш жазоси тайинлангани ҳақида хабар берди.
Маълум қилинишича, нашида мазмуни Дин ишлари бўйича қўмитанинг хулосаси билан “ақидапарастлик ғоялари билан йўғрилган” деб топилган ва “Ўзбекистонда тарқатиш тақиқланиши”, кўрсатилган. Суднинг бу ҳукми ижтимоий тармоқлар фаоллари ўртасида муҳокамаларга сабаб бўлмоқда. Жамоатчилик ёш ва иқтидорли йигитни бунча муддатга озодликдан маҳрум қилиш қарорига нисбатан турли эътирозларини билдирмоқда. Хусусан, тадбиркор Зафар Ҳошимов ўз саҳифасида Жаҳонгир қамалгани ҳақидаги хабарни ўқиб, қаттиқ таъсирланганини ёзган.
“Кеч ишдан келиб, шу мақолани ўқиб, томоғимдан овқат ўтмади. Грант асосида “нархоз”да ўқиб келаётган 21 ёшли талаба бир йил аввал YouTube’дан (очиқ манба) олиб, билар билмас, синфдошларига йўллаган бир нашида учун уч йил қамоқ жазоси олибди. Билар- билмас, деганим, бу нашидани бутун бошли бир диний қўмита ўрганиб, таҳлил қилибгина, унинг асл моҳияти зарарли, деб топибди. Ёш йигит YouTube’да қўшиқ эшитиб, унинг бу жиҳатларини тушунмаган бўлиши мумкин-ку ахир. Бу йигит умуман ёмон нияти бўлмаган бўлиши ҳам мумкин…
Айни янги Конституциямизда гумонлар айбланувчи фойдасига талқин қилинади, дейилмаганми?! Ёшлик айни хатолар, адашишлар палласи. Афтидан аён, одобли, ақлли йигит, наҳотки, бир хатоси учун уни шунчалик оғир жазолаш тўғри бўлса? Ёш умрини хазон қилиб, ёруғ дарсхоналарда илм олиб, мутахассис бўлиб, ватанига унумли хизмат қилиш ўрнига, у зах ҳибсхоналарда кунлар эмас, йиллар ўтказса?! Аминманки, шу йигит билан яхши тушунтириш ўтказиб, ота-онаси олдида қаттиқ огоҳлантирилса, бир умрга етиб- ортарди, дўстларига ҳатто “Ну, погоди!..” мултфильмини ҳам бошқа юбормайдиган бўлар эди… Менинг фикримча, бу жазонинг ўзи ўта радикал. Суд — адлия тизимимиз бу ҳукмни яна бир бор адолат, инсонпарварлик ва гуманизм асноларига асосланиб, қайта кўриб чиқади, деган умиддаман. Бу йигитга ёки унинг оиласига ҳеч қандай алоқам йўқ. Шу сийратини кўриб, мақолани ўқиб, эзилдим”, — деб ёзган тадбиркор.
“Telegramда синфдошлар гуруҳига нашид юборгани учун 3 йилга қамалган Жаҳонгирнинг ота-онаси. Айниқса, онаизорга қаранг. 19 ёшли ўғлининг бунчалик қаттиқ жазоланиши уни қанчалар эзиб қўйди. Яхшиликлардан умидимиз бор эди. Аммо ортга чекиниш йўқ, иншоллоҳ. Қўлимиздан келган барча сабабларни қиламиз. Робимизнинг марҳамати кенг, барчаси Ўзига осон”, — деб ёзган ижтимоий тармоқлар фаоли Муҳаммад Темур Аъзам.
Шу билан бирга, суд жараёнини кузатган блогер Олимжон Ҳайдаров ҳам ўз фикрларини ёзди.
“Жаҳонгир 2022 йилнинг октябр ойида YouTube’да нашида эшитиб қолган (маъносини тушунмаган, чиройли мусиқасини ёқтирган), сақламаган, шунчаки қўшиқ линкини 10 нафар синфдошлари бўлган Telegram гуруҳга ташлаган. Бирорта гуруҳ аъзоси линкни очмаган, қизиқмаган ҳам (гувоҳлик ва тушунтириш хатлари бор). Ҳаммалари ИИБ биносига олиб келингач, у линкдаги қўшиқ нашида эканини билишган. Яъни Жаҳонгирни ҳаракати ҳеч қандай ижтимоий хавф туғдирмаган.
Шундай бўлса-да, ИИБ ходимлари унга нисбатан Жиноят Кодексининг 244¹-моддаси, 3-қисми, “г”қисми (охирги вақтларда ИИБ учун бу модда навбатчи моддага айланиб қолди) билан айблов эълон қилган, суд эса бу айбловни деярли ўзгаришсиз тасдиқлаб юборди. Судлар қачон адолат билан ҳукм қилса, кейин одамларни уларга ишончи қайтади. Бугунги суд мажлиси мутлақ адолатсиз ўтди, деб ҳисоблайман. Қонунда ҳам судлар айнан адолат ва қонунга асосланиб ҳукм чиқаришлари кераклиги кўрсатилган. Лекин ҳозирда жуда кўп судьяларимиз адолат билан қарор чиқаришмаяпти”, – деб ёзган у.
Блогерга кўра, устози Жаҳонгир “Нархоз”га ўз билими билан давлат гранти асосида киргани, математикадан ноёб қобилиятли “вундеркинд”лардан бири эканини айтган. Бундай ноёб ёшлар 3-5 фоизни ташкил қилиши, инглиз тилини IELTS 6,5 даражасида билишини таъкидлаган.
“Битта мусиқа эшитиш қандай қилиб давлатга хавф солиши мумкин? Нега ростдан ҳам халқни талаётган, ватанни бўлиб бўлиб сотаётганларни кўрмасликка оласизлар? Бу каби умуман айбсиз гўдакларни қанчасини қамаб юборишган, Аллоҳга аён, интернетга чиқиб қолганини кўряпмиз холос”, — дея фикр билдирган у.
“Ўзбекистонда шаклланган адолатсиз тизимнинг рамзи: миллатдан миллионлаб доллар ўмарган ёки етимларни зўрлаган амалдорлар шартли жазоланаётган бир пайтда, оддий диний қўшиқ деб 3 йилга қамалиб кетган талабанинг ота-онасининг ҳолати”, – деб ёзган журналист Сардор Салим.
Блогер Усмон Алиев ҳам шу мазмундаги пост қолдирган.
“Сиз кўриб турган йигитни, биргина нашида юборгани учун 3 йилга озодликдан маҳрум қилишди. Ўзбек қизларини зўрлаб, уларни номусига тегиб келаётган ифлосларни эса, ишидан бўшатди, жа бўлмаса уй қамоғи. Бу ҳукумат ўйламасин биз унутиб юборамиз деб. Ҳали ҳаммасини бадали албатта бўлади. Бу дунёнинг ўзида хор бўласан, бутун дунёга шармандалар”, — деб ёзган у.
“Бир йил аввал кичик бир гуруҳчага ташланган нашид учун 3 йил. Зулм бу! Кичик, билмасдан хато қилган ёш фарзандига оғир жазо берган отанинг ишига ўхшайди. Инсоф қани, адолат қани, ҳиммат, бағрикенглик қани”, — дея ёзғиради блогер Санжар Саид.
“Жаҳонгирга ўхшаб нашид, маъруза баҳонасида қамалган ва қамалаётган йигит-қизлар жуда кўп”, — деб ёзади Facebook фаоли Жамолиддин Муҳаммаджон.
Умуман олганда, суд ҳукми тўғрисида жуда кўплаб фаоллар танқидий мазмундаги фикрлар билдирмоқда.
Жаҳонгирнинг яқинлари ҳам суд ҳукмидан норози эканлигини билдириб, апелляция шикояти беришларини маълум қилган.
Изоҳ (0)