Ғарбнинг Россияга нисбатан санкциялари собиқ Совет Иттифоқининг бошқа мамлакатларида йирик бизнесни англатади, чунки воситачилар Россияга мавжуд бўлмаган товарларни қайта сотиш орқали пул топиш учун курашмоқда. Бу ҳақда Politico хабар берди.
Литва ташқи ишлар вазири Габриэлюс Ландсбергис Politico нашрига берган интервьюсида россияликларни алкогол, ҳашаматли маҳсулотлар ва бошқа Ғарб маҳсулотлари билан тўла таъминлаётган ушбу янги таъминот занжирлари Европанинг Москвани жазолаш ҳаракатларига путур етказишини айтди. Дипломат мазкур таъминот занжирини блоклашга чақирди.
“Европа Иттифоқи санкцияларини четлаб ўтиш нафақат узоқни кўзламаган қарор, балки иттифоқимизнинг асосий тамойилларини ҳам бузади”, — деди Ландсбергис.
У Кавказ ва Марказий Осиёдаги айрим давлатлар Россия билан билвосита савдо марказлари сифатида жадал ривожланаётганини таъкидлади.
Trade Data Monitor платформасидаги божхона ёзувлари Украина уруш бошлаганидан бери қўшни Грузияда Россия билан савдо айланмаси деярли 22 фоизга ўсганини кўрсатди. Россияга спиртли ичимликлар экспорти эса 120 фоиздан ошган.
Қозоғистоннинг Россияга экспорти худди шу даврда кескин ўсиб, доллар ҳисобида тахминан 57 фоизга ошган.
Жаҳон банки маълумотларига кўра, Россия билан яқин савдо алоқаларини сақлаб турган Арманистон ялпи ички маҳсулоти ўтган йили кутилмаганда 11 фоизга ўсди, Россияга экспорт эса 2022 йилга нисбатан беш баравар, Россиядан пул ўтказмалари эса етти баробар ошди.
Мамлакатда бюджет профицити қайд этилди ва унинг валютаси — драм дунёдаги энг яхши кўрсаткичлардан бирини қайд этди.
“Учинчи мамлакатлар орқали янги савдо оқимлари пайдо бўлди, бунда Россияга экспорт ўсганини, шунингдек, Ғарбдан импорт ошганини кўриш мумкин”, — дейди Германия халқаро ва хавфсизлик институти катта илмий ходими Янис Клюге.
Параллел деб аталадиган импортларнинг аксарияти истеъмол товарлари ҳисобланади. Ишлаб чиқарувчилар ўз маҳсулотларини Россияга сотмоқчи эмаслиги, аксинча Россия билан яқин алоқада бўлган мамлакатларга сотув кескин ошиб бораётганини айтган.
“Бу кўп миллиард долларлик бизнес, у ўсди ва Россиянинг қўшнилари экспортининг ҳақиқатан ҳам кучли ўсишига ҳисса қўшмоқда”, — деди Клюге.
Москвадаги ресторанлардан бирининг эгаси анонимлик шарти билан унинг барида Ғарб брендлари спиртли ичимликлар сотилганини айтди.
“Пиво тўғридан-тўғри келади. Қозоғистондан спиртли ичимликлар, Грузиядан Coca-Cola етказиб берилади”, — деган у.
Coca-Cola вакилининг айтишича, фирма Россияга экспорт қилишга рухсат бермайди.
“Ҳар қандай рухсатсиз импортнинг олдини олиш бўйича ҳаракатларимиз, биринчи навбатда, Евросиё Иқтисодий Иттифоқи доирасидаги эркин савдо билан боғлиқ бўлган тартибга солувчи омиллар билан чекланган. Постсовет давлатларининг ягона бозори Россия, Беларусь, Қозоғистон ва Арманистонни ўз ичига олади, лекин Грузия кирмайди”, — дейди Coca-Cola вакили.
Карнеги таҳлил марказининг Евросиё маркази ходими Темур Умаровга кўра, янги даромад манбалари собиқ совет чегарасидаги мамлакатларга сезиларли туртки беради.
“Россиялик ишбилармонлар Қозоғистон, Қирғизистон ва ҳатто Евросиё иқтисодий иттифоқига аъзо бўлмаган Ўзбекистондаги ҳамкорларига ҳам Европа мамлакатлари ва дунёнинг бошқа қисмларидан товарларга буюртма беришни сўраб мурожаат қилаётгани ҳақида бир қанча хабарлар келиб тушган.
Натижада Марказий Осиёдаги иқтисодий вазият анча жадал ва бақувват бўлди. Кўпгина корхона ва ташкилотлар Россияда истеъмол товарларига бўлган талабни кўриб, бу суръатдан ўз ўрнини тўлдириш учун фойдаланишга ҳаракат қилмоқда”, — дейди Умаров.
Изоҳ (0)