Жаҳон банки Ўзбекистонга пенсия ёшини 65 ёшга кўтаришни тавсия қилди

Жаҳон банки Ўзбекистонга узоқ муддатда пенсия ёшини оширишни тавсия қилди. 

Тавсиялар “Ўзбекистонда давлат харажатларини кўриб чиқиш: инсон капитали ва сув инфратузилмасига сарфланган маблағлар самарадорлигини ошириш” ҳисоботида келтирилган.

Ҳисоботда кексалар сонининг кўпайиши пенсия тизимига босим ўтказаётгани, шунинг учун уни ислоҳ қилиш зарурати пайдо бўлаётгани қайд этилган.

“Ўзбекистон собиқ Совет Иттифоқидаги пенсия ёши энг паст республика бўлиб, унда аёллар 55 ёшдан, эркаклар 60 ёшдан пенсияга чиқади. 1990 йиллардаги ислоҳотлари даврида кўплаб мамлакатлар пенсия ёшини 2-3 йилга оширганди. 2000 йилларнинг иккинчи ўн йиллигида ўсишнинг иккинчи тўлқини бошланди, чунки мамлакатлар узоқ вақтдан бери кечиктирилган пенсия ёшидаги ислоҳотларни бошлаганди (Украина, Беларусь, Россия).

Илгари пенсия ёшини оширган мамлакатлар ушбу босқичда аёллар ва эркакларнинг пенсия ёшини босқичма-босқич тенглаштиришга алоҳида эътибор қаратган (Озарбайжон, Арманистон, Молдова, Литва, Қозоғистон). Эстония, Латвия, Литва ва Озарбайжонда аёллар ва эркаклар учун пенсия ёши 65 ёшга кўтарилди”, — дейилади ҳисоботда.

Жаҳон банкига кўра, ўсиб бораётган демографик юк пенсия тизимини ислоҳ қилиш ва мустаҳкамлаш бўйича шошилинч чоралар кўришни талаб қилади. 

“2025 йилдан бошлаб пенсия ёшини секин (йилига 3-4 ой) 65 ёшга оширишни назарда тутувчи 2021—2030 йилларга мўлжалланган Миллий ижтимоий ҳимоя стратегияси доирасида қарор қабул қилиш энг яхши вариант бўлади. Келажакда бу меҳнатга лаёқатли ва пенсия ёши ўртасидаги чегарани аста-секин ўзгартиради, демографик ўзгаришлар босимини камайтиради.

Мамлакат учун ишчи кучининг демографик ўсиш салоҳияти тугамагунча (2040 йилларнинг ўрталари) бунга вақт топиш жуда муҳим, чунки бу аллақачон миллий рақобатбардошлик масаласидир”, — дея таъкидлайди Жаҳон банки экспертлари.