Дунё аҳолиси чой ичишни яхши кўради. Биргина 2020 йилда дунё бўйича чой истеъмоли 63 миллион тоннага етган. Афтидан, бу ичимликнинг машҳурлиги у ҳақидаги кўплаб афсоналарни келтириб чиқармоқда. Қуйида чой ҳақидаги ҳақиқатга тўғри келмайдиган фикрлар билан танишасиз.
Пакетли чой қуруқ чойдан фарқ қилмайди
Вақтни тежаш учун кўпчилик чой пакетларидан фойдаланади. Албатта-да, тайёр чой турганда қуруқ чой дамлагандан кўра осонроқ бу. Лекин фарқлар бор. Пакетлар ичида бутун чой барглари эмас, балки майдаланган ва ҳатто чой чанги деб аталадиган нарса аралаштирилади.
Пакетчали чой дамлаганда ўзимизни ичимликнинг чинакам бой таъмидан маҳрум қиламиз, бундай мазани фақат чой барги бериши мумкин. Майдаланганида эса у ўзининг баъзи хусусиятларини йўқотади.
Чойни хоҳлаганча сақлаш мумкин
Кўпчилик маҳсулотнинг сақлаш муддати чекланмаган деб ҳисоблайди. Лекин бу хато фикр. Ҳа, муддати ўтган чойдан ошқозон оғримайди, лекин уни ишлатишдан ҳеч қандай фойда йўқ, чунки чой барглари ўзининг фойдали хусусиятларини йўқотади, таъми ҳам ўзгаради.
Шунинг учун пакетни яроқлилик муддатидан олдин ишлатган маъқул. Ҳар бир чой тури ўзига хос хусусиятларга эга. Кўк чой 12 ойгача, қора чой ва тўқ улун (анъанавий ярим оксидланган Хитой чойи бўлиб, ўсимликни кучли қуёш остида қуритиб, жингалак бўлишидан олдин оксидланади) — 3 йилгача, енгил улун — 2 йилгача, оқ чой — 7 йилгача сақланади. Қуйидаги белгилар бузилган чойни аниқлашга ёрдам беради: чой баргларида ҳид қолмайди, ранги ўзгаради ва дамланган чой ҳам деярли рангсиз бўлиб чиқади.
Кўк чой ичиш вазн йўқотишга ёрдам беради
Кўпинча вазн йўқотмоқчи бўлганлар ушбу маслаҳатни эшитишади: «Ҳар куни кўк чой ичинг: бу вазн йўқотишингизга ёрдам беради». Аммо фақат кўк чой ичсангиз, албатта, у метаболизмга фойдали таъсир кўрсатади, лекин сиз кутгандек эмас — ортиқча вазн билан курашиш воситаси сифатида кўк чой деярли мос келмайди.
Кўк чой қора чойга қараганда фойдали
Қора ва кўк чой бир хил ўсимликнинг барглари, лекин биринчи ҳолатда улар қуритишдан олдин ферментациядан ўтган. Кўпчилик кўк чой соғлиқ учун кўпроқ фойдали деб ўйлашади.
Бироқ сўнгги йилларда олимлар бу фикрни рад этишни бошладилар. Тадқиқотларга кўра, қора чой фойдалилии жиҳатдан кўк чойдан кам эмас. Иккаласи ҳам диабетга қарши курашиш хусусиятига эга, шунингдек, юрак-қон томир тизимига фойдали таъсир кўрсатадиган антиоксидантларни ўз ичига олади.
Чой шамоллаш билан курашишда ёрдам беради
Шамоллашнинг биринчи симптомларида кўпчилик биринчи иссиққина чой ичади. Афтидан, иссиқ ичимлик нафас йўлларини иситиб, тез тузалишга ёрдам беради. Бироқ чой таркибидаги фойдали моддаларга қарамасдан, унинг шамоллашни даволашда самарадорлигини исботлайдиган тадқиқотлар йўқ.
Бундан ташқари, баъзида касаллик пайтида аcчиқ чойдан бутунлай воз кечган маъқул. Унинг таркибидаги моддалар қабул қилинган дориларнинг таъсирига халақит бериши мумкин.
Чой организмнинг сувга бўлган эҳтиёжини қондирмайди
Ҳар бир инсон кунига маълум миқдорда сув ичиш кераклигини билади. Шу билан бирга, кўпчилик чойни ҳисобга олмаслик кераклигини айтади. Чунки унинг таркибида диуретик таъсирга эга кофеин мавжуд.
Агар кунига 6-13 стакан чой ичсангиз, органисм сувсизланиши мумкин. Ичимликни ўртача истеъмол қилиш билан унинг диуретик таъсири аҳамиятсиз бўлади, яъни кунига икки стакан чой сувнинг ўрнини босиши мумкин.
Овқат ҳазм қилиш тизими билан боғлиқ муаммолар бўлса, ялпиз чой ичиш керак
Агар ошқозон безовта қилса, тез-тез ялпиз чой ичиш керак, деб маслаҳат берадиганлар ҳам топилади. Аммо шифокорлар унга кўр-кўрона риоя қилишни тавсия этмайди. Чунки турли касалликлар мавжуд.
Агар овқат ҳазм қилиш бузилиши ва йўғон ичак синдроми бўлса, ялпиз дамламаси фойда беради, жиғилдон қайнашида эса вазиятни янада оғирлаштиради.
Мавзуга доир:
Изоҳ (0)