• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12831.81
    • RUB163.75
    • EUR14606.45
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +28°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Иқтисодиёт

    Қашшоқ мамлакатлар учун энг қийин вазият: глобал озиқ-овқат импорти харажатлари йил охиригача ошиши прогноз қилинди. Ўзбекистонда вазият қандай?

    FAO озиқ-овқат прогнозига кўра, дунёда импорт қиймати 2021 йилга нисбатан 10 фоизга ошади ва тарихдаги энг юқори кўрсаткичга етади. Шу билан бирга, айрим мамлакатларда импорт қилинадиган озиқ-овқат маҳсулотларининг ўсиш суръати секинлашиши қайд этилган. «Дарё» мавзу юзасидан шарҳ тайёрлади.

    Фото: Bloomberg
     

    FAO — Бирлашган Миллатлар Ташкилотининг Озиқ-овқат ва қишлоқ хўжалиги ташкилоти.

    Бу озиқ-овқат маҳсулотларининг жаҳон нархларининг ошиши ва бир вақтнинг ўзида бир қатор валюталарнинг долларга нисбатан қадрсизланиши билан боғлиқ.

    Иккаласи ҳам импорт қилувчи мамлакатларнинг харид қобилиятига ва ушбу мамлакатларга кирадиган озиқ-овқат миқдорига таъсир қилади.

    Қашшоқ мамлакатлар учун энг қийин вазият

    Умуман олганда, импортнинг ўсиши юқори даромадли мамлакатларда кузатилади. Аммо иқтисодий жиҳатдан кам ривожланган мамлакатлар нархларнинг ошишидан катта зарар кўриши мумкин.

    Масалан, кам даромадли мамлакатлар озиқ-овқат импортини 10 фоизга қисқартиришга мажбур бўлиши кутилмоқда. Аммо улар озиқ-овқатга ҳеч бўлмаганда ўтган йилгидек пул сарфлашади.

    Бу яна бир бор ушбу мамлакатларда озиқ-овқат билан таъминланиш муаммоси ортиб бораётганига ишора қилади.

    Булар озиқ-овқат хавфсизлиги нуқтаи назаридан огоҳлантирувчи белгилар бўлиб, импорт қилувчилар учун ортиб бораётган халқаро харажатларни молиялаш тобора қийинлашиб бораётганидан далолат беради. Оқибатда бозорлардаги нархлар янада ошиши мумкин, — дея тушунтиради FAO.

    Ташкилот йилига икки марта ўз прогнозини эълон қилади. У дунёнинг асосий озиқ-овқатлари, жумладан, дон, ёғли ўсимликлар, шакар, гўшт, сут маҳсулотлари ва балиқларни қамраб олади.

    Прогноз, шунингдек, океан юклари ставкалари, ўғитлар нархлари ва озиқ-овқат ишлаб чиқариш жараёнининг бошқа муҳим элементлари тенденцияларини кўриб чиқади.

    Ушбу асосий товарларнинг кўпчилигини жўнатиш рекорд даражада етган ёки унга яқин, аммо кўплаб омиллар бозорлардаги вазият қийинлашиши мумкинлигини кўрсатади.

    FAO прогнози рақамларда

    2022—2023 йилларда Канада ва Россияда ҳосилнинг қайта тикланиши натижасида глобал буғдой етиштириш рекорд даражадаги 784 миллион тоннага етиши кутилмоқда.

    Бу глобал буғдой захираларини энг юқори даражага кўтариши мумкин, гарчи ҳисоботда қайд этилишича, уларнинг асосий қисми асосан Хитой ва Россияда тўпланади. Қолган дунё захиралари эса 8 фоизга қисқариши кутилмоқда.

     

    Шу билан бирга, асосий мамлакатларда ишлаб чиқаришнинг қисқариши юз бериши тахмин қилинмоқда. Оқибатда захираларнинг камайиши туфайли озуқа дон захиралари 2013 йилдан бери энг паст даражага тушади.

    2022 йилда глобал ишлаб чиқариш 2,8 фоизга қисқариб, 1 467 миллион тоннани ташкил этади.

    Осиёда барқарор ҳосил даражаси ва Африкада ишлаб чиқаришнинг тикланиши туфайли глобал гуруч ишлаб чиқариш умумий ўртача даражада қолади.

    Фото: «Дарё»

    Фото: «Дарё»

    Ёғли экинлар ишлаб чиқариш ҳам тикланишни кутмоқда. Ҳажм 2022—2023 йилларда рекорд даражага етади, соя ва колза етиштиришнинг кўпайиши кунгабоқар уруғи экинларининг эҳтимолий пасайишини қоплаши кутилмоқда.

    Бразилияда режалаштирилган тикланиш, Хитой ва Таиландда юқори ҳосил туфайли шакар кўпроқ ишлаб чиқарилиши кутилмоқда, аммо истеъмол секинроқ ўсади.

     

    2022 йилда гўшт ва сут маҳсулотларининг жаҳон ишлаб чиқариши ҳам бироз ошади.

    Балиқчилик ва сув маҳсулотлари етиштиришнинг умумий ҳажми 1,2 фоизга ошиши кутилмоқда.

    Шу билан бирга, аквакултура етиштиришнинг 2,6 фоизга ўсиши — деҳқончилик натижасида олинган балиқ маҳсулотлари — тижорат балиқларини овлашнинг бироз қисқаришини қоплайди.

    Ўғитлар ва энергия

    Ташкилот озиқ-овқат истиқболлари, шунингдек, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари, жумладан, ўғитлар импортига глобал харажатларнинг тахминий баҳосини беради.

    Бундай ресурсларга глобал импорт харажатлари 2022 йилда 424 миллиард долларгача ошиши кутилмоқда, бу ўтган йилга нисбатан 48 фоизга ва 2020 йилга нисбатан 112 фоизга кўпдир.

    Прогноз қилинаётган ўсиш энергия ва ўғит импортининг юқори харажатлари билан боғлиқ. Ҳар иккиси ҳам, айниқса, даромади паст ва ўртача даромадли мамлакатлар учун долзарбдир.

    FAO’нинг огоҳлантиришича, шу туфайли айрим мамлакатлар қишлоқ хўжалиги учун зарур бўлган ўғитлар ва бошқа материалларни сотиб олиш ҳажмини қисқартиришга мажбур бўлиши мумкин.

    Бу эса муқаррар равишда қишлоқ хўжалиги маҳсулдорлигининг пасайишига ва ички бозорларда озиқ-овқат тақчиллиги юзага келишига олиб келади.

    Маълумотларига кўра, глобал қишлоқ хўжалиги ишлаб чиқариши ва озиқ-овқат хавфсизлигига салбий таъсир 2023 йилгача давом этиши мумкин.

    Ўзбекистонда вазият қандай?

    2022 йилнинг январь—сентябрь ойларида Ўзбекистонга импорт қилинган озиқ-овқат маҳсулотлари ҳажми 2,46 млрд долларни (2021 йилнинг мос даврида 1,8 млрд доллар) ташкил этди.

    Жоирй йилги озиқ-овқат импорти 2021 йилнинг январь—сентябрь ойларига нисбатан 36,8 фоизга (663,1 млн доллар) ошди.

    Фото: «Дарё»

    Фото: «Дарё»

    2021 йилнинг январь—сентябрь ойларида жами импорт таркибида озиқ-овқат маҳсулотларининг улуши 10 фоизни ташкил этган бўлса, 2022 йилнинг январь—сентябрь ойларида бу кўрсаткич 1,2 фоизга кўпайиб, 11,2 фоизни ташкил этди.

    Йил бошидан бери 106 мамлакатдан озиқ-овқат маҳсулотлари импорти амалга оширилган. Улар орасида Қозоғистон етакчилик қилмоқда — 891,1 млн доллар ёки 36,2 фоиз.

    Бу борада 590,9 млн долларлик кўрсаткич билан Россия иккинчи ўринни эгаллади. Бразилия эса Ўзбекистонга озиқ-овқат етказиб бериш бўйича учинчи ўринда — 362 млн доллар.

    Шунингдек, йил бошидан бери Украинадан Ўзбекистонга озиқ-овқат етказиб бериш қарийб тенг ярмига камайиб, 21,3 млн долларни ташкил қилмоқда. Бу Россия ва Украина ўртасидаги уруш сабаб мамлакат қишлоқ хўжалиги зарар кўргани билан изоҳланади.

    15.11.2022, 09:22   Изоҳ (0)   21767
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Европада ғайритабиий иссиқ қиш бўлиши прогноз қилинмоқда

    14.11.2022, 23:48

    Туркия Европани газ билан таъминламоқчи

    14.11.2022, 21:08

    Ўзбекистонликлар банклар орқали қанча доллар сотиб олгани маълум бўлди

    14.11.2022, 20:26

    Европа Иттифоқи Россия нефтига юқори нарх чегарасини белгилашга тайёрлиги маълум қилинди

    14.11.2022, 18:59

    Еврокомиссия озиқ-овқат инқирозига мойил мамлакатларга 210 миллион евро ажратди

    14.11.2022, 17:32

    ХВЖ глобал ўсишнинг янада секинлашиши ҳақида огоҳлантирмоқда

    14.11.2022, 14:26
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Замонавий Haval Jolion энди 0% муддатли тўлов шартида 


    Ўзбекистон қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари Европага йўл олмоқда


    Молиявий фирибгарликлар: фирибгарлар кексаларни қандай алдамоқда 


    Ўзбекистон Миллий банки Хитой юани айирбошлаш хизматини Тошкент шаҳри ва пойтахт аэропортида йўлга қўйди


    Навоий инновациялар университети — келажагингизни кафолатлайдиган замонавий таълим маскани! 


    Mastercard Digital Uzbekistan 5- халқаро PLAS-Форумида қатнашди


    Sello Ecosystem Фарғона, Андижон ва Наманганда Sello Summer Fest ёрқин фестивалини ўтказди


     Coca-Cola жамғармаси ва Глобал атроф-муҳит ва технологиялар жамғармаси (ГЕТФ) “Айланма иқтисодиёт келажаги учун ҳамкорлик битими (PACТ)” ни эълон қилганлиги ҳақида маълум қилди


    Сув — бебаҳо неъмат: Агробанкдан фермерлар учун янги методик тўплам


    Hyundai Uzbekistan - фоизсиз бўлиб тўлаш имконияти қайтди!


    AVO'дан янги омонат: йиллик 25% гача — 6 ойда орзуингизни амалга оширинг


    Чирчиқдаги янги боғ - замонавий кўнгилочар ва дам олиш маскани очилди


    InfinBLACK - ортиқча тўловлар талаб қилмайдиган кредит карта


    Centrum Air ёзги йўналиш очади: Тошкентдан Иссиқкўлга тўғридан-тўғри рейслар


    Янгийўлда “Томорқа мактаби” очилди

     

    Тавсия этамиз

    Чумчуқларга ем бўлган бургутлар. “Ўргимчак тўри” операцияси Россия учун қанчага тушади?

    4 июн, 18:49
    Audio Icon

    Қуриб қолган кўчатлар, миллионлар шамолга учдими?

    4 июн, 15:03

    Фелдмаршалга алмаштирилмаган Сталиннинг зурриёти — “доҳий” нега ўғлини урушга юборган эди?

    3 июн, 21:10

    Кўзи ўткир, қулоғи сезгир темир қушчалар. Разведкачи дронларнинг “катта акалари”

    3 июн, 20:40
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Андижонда Onix ҳайдовчиси 13 ёшли болани уриб юборди

    Ўзбекистон | 5 июн, 00:00

    “Дарё” дайжести: 4 июннинг энг муҳим хабарлари

    Ўзбекистон | 4 июн, 23:35

    “Дўстлик” чегара божхона постида 12,7 минг долларни яширинча олиб чиқаётган йўловчи тўхтатиб қолинди

    Ўзбекистон | 4 июн, 23:30

    Жамоат тартибига қарши жиноят содир этганликда айбланаётган шахс БААдан экстрадиция қилинди

    Ўзбекистон | 4 июн, 23:10

    Дунёнинг энг гўзал 10 нафар аёл теннисчилари

    Лайфстайл | 4 июн, 22:55

    Инсофсиз рақобат ёхуд кўчирмакаш “Сурхон ошпази”: хорижий компания шикоят билан чиқди

    Ўзбекистон | 4 июн, 22:50

    Самарқандда трансформатор ёниб кетди

    Ўзбекистон | 4 июн, 22:45
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.