Эрон 27 октябрь куни мамлакат марказида жойлашган Исфахон шаҳрида қуввати 10 мегаваттга тенг янги тадқиқот ядро реакторини қуришга киришди, деб хабар бермоқда Tasnim агентлиги.
Реактор қурилиши бўйича лойиҳанинг очилиш маросими Эрон Атом энергияси ташкилоти раҳбари Муҳаммад Исломий иштирокида бўлиб ўтди.
Агентлик қайд этишича, янги реактор ҳовузли типга тегишли. У 20 фоизга бойитилган пластинкасимон ёнилғида ишлаб, тиббиёт ва саноатда қўлланиладиган радиоизотопларни ишлаб чиқариш, нейтрон нурланиш соҳасидаги тадқиқотларни ривожлантириш ва ядровий ёнилғи учун материалларни синовдан ўтказиш мақсадларида фойдаланилади. Реакторни лойиҳалаштириш ва қуриш фақат эронлик мутахассислар томонидан амалга оширилмоқда, дейилади хабарда.
Эронда ядро энергетикаси яратилиши тарихи
Ядро энергетикасини яратиш ишлари Эронда 1950 йиллар охиридаёқ олиб борилган. Бунда унга АҚШ, Франция ва Германия фирмалари ва мутахассислари ёрдам берган. Бушер шаҳрида атом электр станцияси қурилган, Ғарб фирмаларидан камида 23 та реактор етказиб берилиши кутилган.1979 йилда ислом инқилоби натижасида шоҳ Муҳаммад Ризо Паҳлавий ҳокимиятдан ағдарилгач, янги диний раҳбарият 1980 йиллар ўрталаригача атом энергетикасини эсга олмаган. 1992 йилда Хитой ва Россия билан атом электр станцияларини қуриш ҳақида келишувлар имзоланган. Россия томони Бушердаги электр станциясини охиригача қуриб битказишни ўз зиммасига олган. Хитой АҚШ билан битимга мувофиқ, 1997 йилда Эрон билан ядро соҳасидаги ҳамкорликни тўхтатган.
2002 йилдан бошлаб Эрон нафақат тинч атомни ривожлантиришни, балки ядро қуролини яратишни режалаштираётгани ҳақида хабарлар пайдо бўлди. 2004 йилда МАГАТЭ ва халқаро ҳамжамият босими остида Эрон уранни бойитиш ишларидан воз кечишини эълон қилди, бироқ 2006 йилда уларни яна қайта бошлади. БМТ Хавфсизлик кенгаши Эронга қарши нефть экспортини чеклаш бўйича чоралар киритди, бу мамлакат иқтисодиётига салбий таъсир кўрсатди.
2013 йилда ҳокимият тепасига янги президент Ҳасан Руҳоний келгач, музокаралар бошланди, 2015 йилда эса Эрон ядро дастури бўйича Кенг кўламли қўшма ҳаракатлар режаси тасдиқланди. Унга мувофиқ, ядро технологиялари соҳасида ишларнинг бориши устидан тўлиқ халқаро назорат эвазига, Эрондан барча санкциялар олиб ташланарди.
2016 йилда Бушерда Россия ёрдамида қуриб битказилган атом электр станцияси ишга туширилди.
2018 йилда АҚШ президенти Дональд Трамп Эрон Кенг кўламли қўшма ҳаракатлар режаси шартларини бузаётганини, шу сабабли АҚШ келишувдан чиқиб, барча санкцияларни қайта тиклашини эълон қилди. Режанинг бошқа иштирокчилари — Россия, Хитой, Британия, Франция ва Германия АҚШга қўшилмади.
Изоҳ (0)