Қирғизистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги қирғиз-тожик чегарасида юз берган воқеалар юзасидан ўз муносабатини «Дарё» нашрига маълум қилди. Баёнотни тўлиғича келтириб ўтамиз.
«Қирғизистон Республикаси Ташқи ишлар вазирлиги 2022 йилнинг 14—17 сентябрь кунлари ўз суверен ҳудудида юз берган воқеаларни Тожикистон Республикасининг бизнинг давлатимизга нисбатан олдиндан режалаштирилган қуролли агрессия ҳаракати деб баҳолашини маълум қилишни жоиз деб топди.
Тожикистон томонининг ғайриинсоний хатти-ҳаракатлари натижасида, 2022 йил 18 сентябрь ҳолатига, Қирғизистон Республикасининг 46 нафар фуқароси ҳалок бўлиб, 140 нафари жабрланди. Қарийб 140 минг киши мажбуран эвакуация қилинди. Жуда катта моддий зарар етказилди.
Тожикистон томонининг «Тожикистон Республикасига нисбатан қуролли агрессия ҳаракати» амалга оширилгани ҳақидаги асоссиз айбловлари жавобгарлик ва айбни Қирғизистон Республикасига ағдаришга ҳақирона уриниш деб ҳисоблаймиз. Тожикистон томони Қирғизистон Республикасининг мудофаа ҳаракатларини обрўсизлантиришга қаратилган кенг дезинформация кампаниясини ишга туширди.
Ишонч билан айтамизки, Тожикистон Республикасининг ТИВ ва бошқа ваколатли органлари ахбороти ҳақиқатга тўғри келмайди. Қирғиз томонида тажовуз қандай бошлангани ҳамда тожикистонлик ҳарбий хизматчилар томонидан Қирғизистон Республикаси ҳудудида амалга оширилган барча бебошликлар ва жиноятлар қайд этилган далилларнинг ҳаммаси (фото- ва видеоматериаллар) бор. Зарур бўлса, қирғиз томони ушбу далилларни тақдим этишга тайёр.
Тожикистон Республикаси томонидан ҳудудий яхлитлик, давлат чегаралари мустаҳкамлиги, халқаро баҳсларнинг тинч йўл билан ҳал этилиши, куч ва таҳдидлардан фойдаланмаслик, шунингдек, инсон ҳуқуқлари ва эркинликларини ҳурмат қилиш каби БМТ Уставида ва бошқа халқаро ҳужжатларда белгилаб қўйилган асосий халқаро тамойиллар жуда қўпол равишда бузилди.
Қирғизистон Республикаси мудофаа нуқтаи назаридангина ҳаракат этди, маккорона тарзда Қирғизистон ҳудудий яхлитлиги ва суверенитетига тажовуз қилган тожик томонидан фарқли равишда, бировнинг ҳудудини босиб олиш мақсадини ўз олдига қўймади. Ушбу ҳодиса Тожикистоннинг ҳудуд жиҳатидан даъволари борлигини яна бир марта тасдиқлайди.
Қирғиз томони тожик томонидан Қирғизистон Республикаси ҳудудига тажовуз қилиш бўйича истиқболсиз режалардан ва чегара ҳудудида вазиятни кескинлаштириш мақсадларидан воз кечишни талаб қилади.
Аввал эришилган келишувларнинг барчасини бузиб, олдиндан Қирғизистон чегарасига қўшинларини тортиб борган ҳолда қуролли кучлар ва оғир ҳарбий техникадан фойдаланиб, Қирғизистон Республикаси Боткен вилоятининг Боткен ва Лайлак туманларида қирғиз-тожик давлат чегарасининг бутун периметри бўйлаб чегара ва фуқаролик объектларига сабабсиз ҳужум қилган, шу жумладан, Боткен вилояти маркази, Қирғизистон ҳудуди ичкарисида жойлашган Боткен шаҳрини ўққа тутган (қайд этилган видеоматериаллар мавжуд) Тожикистон Республикасининг ноқонуний ва деструктив ҳаракатларига қатъий норозилик билдирамиз.
Таъкидлаймизки, ўт очишни тўхтатиш ҳақида бир неча марта эришилган келишувларга қарамасдан, тожик томони провокацион ўқ ёмғирларини давом эттирди ва Қирғизистон Республикасининг Боткен вилоятида Достук, Аксай, Интернационал, Жаштик, Борбордук, Арка, Кулунду каби алоҳида аҳоли пунктларини эгаллаб олди.
Тожик томонининг қонунга зид ҳаракатлари мамлакатларимиз халқари ўртасидаги икки томонлама ва кўп томонлама келишувлар, аҳил қўшничилик ва ўзаро ҳамкорлик кайфиятига қарши борувчи агрессив ва беқарорлаштирувчи акция ҳисобланади.
Тожик томонидан номунтазам ҳарбийлаштирилган гуруҳларнинг фаол иштироки кучли хавотир уйғотади.
Тожик томонининг хатти-ҳаракатлари давлатлараро катта кўламли низо юзага келишига, шунингдек, бутун Марказий Осиё минтақасида вазият беқарорлашувига олиб келиши мумкин. Бундан ташқари, тожик томонидан провокация қилинган вазият шу пайтгача тинч аҳоли, ҳарбий хизматчилар ўртасида талафотларга олиб келди, ҳарбий ва фуқаролик инфратузилмасига, маҳаллий фуқаролар саломатлиги ва мол-мулкига жиддий зарар етказди.
Қирғизистон Республикаси ТИВ икки мамлакат ўртасидаги баҳсли масалаларни фақат музокаралар орқали тинч йўл ва сиёсий-дипломатик усуллар билан ҳал қилиш зарурлиги ҳақидаги ўзининг ўзгармас позициясини яна бир марта тасдиқлайди».
Изоҳ (0)