Олмалиқ кон-металлургия комбинатида яна бир лойиҳа — Рух заводининг 6-Сулфат кислота ишлаб чиқариш сехини қуриш ишлари якунланмоқда.
Таъкидлаш жоизки, обйектни қуриш ишлари, жумладан ускуналарни ўрнатиш ва монтаж қилиш комбинатнинг “Олмалиқметаллургқурилиш” трести ҳамда Iхтисослаштирилган таъмирлаш ишлари бошқармаси томонидан амалга оширилмоқда. Германиянинг Мецо-Оутотеc компанияси эса ЭПС шартномаси асосида технологик ускуналар ва жиҳозларни етказиб бермоқда.
Бунда ишлаб чиқариладиган кислотанинг сифати юқори даражада тоза бўлишига ҳамда сехнинг зилзилабардош ва сейсмик хавфсизлик меъёрларига тўлиқ жавоб беришига алоҳида эътибор қаратилмоқда.
Яна бир муҳим жиҳати, экологик хавфсизлик чоралари сифатида Даниянинг ФЛСмидтҳ компаниясининг газларни чангдан тозаловчи замонавий 4 сексияли филтрлари ўрнатилмоқда. Бу рух металлининг қайтариб бўлмас йўқотишларининг олдини олиб, бойитмадан рух металлини ажратиб олиш даражасини оширади. Шунингдек, қўшимча газдан рений ва селен каби ноёб металларни ажратиб олиш имкони ҳам яратилади.
Газларни тозалаш бўлимидаги барча асосий жиҳозлар узоқ йиллар хизмат қилувчи композицион материаллардан ясалган бўлиб, уларни ўрнатиш ва таъмир ишларига кўп вақт ва маблағ сарфланмайди.
Қуритиш ва абсорбсиялаш бўлимидаги барча кислота қувурлари, иссиқлик алмаштиргичлари зангламас SX материалидан ясалиб, ўрнатилмоқда. Бу материал кислотага юқори бардошлиги билан ажралиб туради.
Мазкур сех фойдаланишга топширилганидан сўнг, соатига 79 минг куб метргача ҳажмдаги технологик газлар атмосферага чиқарилмасдан ушлаб қолинади.
Бу ўз навбатида ҳудуднинг экологик ҳолатига ижобий таъсир кўрсатиш билан биргаликда йилига 180 минг тонна сулфат кислотасини, яъни қўшимча товар маҳсулотини ишлаб чиқариш имконини беради.
Олмалиқ кон-металлургия комбинатида жорий йилда 690 минг тонна сулфат кислотаси ишлаб чиқарилиб, мамлакатимизнинг ички бозорига йўналтирилади. Жумладан, сулфат кислотасидан қишлоқ хўжалиги учун зарур бўлган минерал ўғитлар, автомобиллар учун кислотали акуммуляторларни ишлаб чиқаришда ҳамда уран қазиб олишда кенг фойдаланилади.
Маълумот тариқасида айтиш мумкинки, бугунги кунда Осиё-Тинч океани минтақаси жаҳон сулфат кислотаси бозорида устунликка эга. Бунда энг юқори истеъмол даражаси Хитой, Ҳиндистон ва Япония сингари мамлакатларга тўғри келиб, сулфат кислотасининг гигроскопик ва оксидловчи хоссаларидан келиб чиққан ҳолда минерал ўғитлар, кимёвий маҳсулотлар, синтетик матолар ва пигментлар ишлаб чиқаришда ишлатилади.
Жаҳон сулфат кислотаси бозорининг ҳажми 2024 йилда 21,9 миллиард доллардан 2032 йилга келиб 28,6 миллиард долларга етиши кутилмоқда. Ишлаб чиқариш ҳажми эса йилига қарийиб 200 миллион тоннани ташкил этади.
Бунда, табиийки, Ўзбекистоннинг ўрни қандай, деган савол туғилиши мумкин.
Жавоб сифатида айтиш мумкинки, ҳозирда “Ёшлик-1” конини ўзлаштириш” инвестиция лойиҳаси доирасида барпо этилаётган Металлургия мажмуасининг ишга тушиши натижасида йилига қўшимча 1,8 млн тонна сулфат кислотаси ишлаб чиқарилиши йўлга қўйилади. Бунинг жаҳондаги улуши 1,3 фоиздан ошади.
Реклама ҳуқуқи асосида
Изоҳ (0)