Поликистоз тухумдон синдроми қандли диабет, юрак касаллиги, депрессия ва деменсия хавфини оширади, шунингдек, уни аниқлаш осон эмас. «Новий очаг» нашри аёллар билиб қўйиши керак бўлган ушбу касалликнинг 8 та аломати билан таништирди.
Поликистоз — аёллар бепуштлигининг энг кенг тарқалган сабабларидан биридир, қолаверса, у умр кўриш давомийлигига таъсир қилувчи баъзи хавфли касалликлар хавфини сезиларли даражада оширади.
Поликистоз нима ва нима учун хавфли?
Поликистоз тухумдон синдроми — бу камида ҳар иккинчи катта ёшли аёлда кузатилиши мумкин бўлган касаллик. Ушбу касалликда тухумдонларда одатдагидан бир ярим-икки баравар кўпроқ фолликулалар ҳосил бўлади, аммо овуляция содир бўлмайди. Одатда, аёлларда 10-15 фолликула бўлади, аммо поликстоз билан касалланган аёлларда 20, 40 ёки ундан ҳам кўп бўлиши мумкин. Поликистоз тухумдон синдроми бўлган аёлларда тухум фолликуладан чиқарилмайди ва улар кисталарга айланади.
Ҳозирги вақтда ташхис қўйиш учун беморда учта симптомдан иккитаси бўлиши керак, деб ҳисобланади: тартибсиз ҳайз кўриш, эркаклик гормонлари даражасининг кўтарилиши ва тухумдон кисталарининг мавжудлиги. Бироқ кўп аёллар ушбу касаллик билан яшайди ва ҳатто буни билмайди ҳам. Агар камида қуйидаги белгилар мавжуд бўлса, дарҳол шифокор кўригидан ўтиш зарур.
Ҳайз даврининг тартибсизлиги
Эркаклик гормонлари (биринчи навбатда тестостерон) даражасининг ошиши туфайли тухумдонларнинг фаолияти секинлашади ва овуляция содир бўлмайди. Шу сабабли, кейинги ҳайз кўриш тартибсиз ёки умуман кузатилмаслиги мумкин. Агар цикл бошиданоқ тартибсиз бўлса шифокорга мурожаат қилиш тавсия этилади.
Ҳомиладорлик билан боғлиқ муаммолар
Агар маълум муддат давомидаги мунтазам уринишлар натижа бермаган бўлса, поликстоз бор ёки йўқлигини аниқ текшириш керак: бу аёлларнинг бепуштлигининг энг кенг тарқалган тиббий сабабларидан биридир. Бундан ташқари, поликистоз билан овуляция тестлари нотўғри натижаларни кўрсатиши мумкин, бу ҳам ҳомиладор бўлишга уринишни қийинлаштиради. Шифокорга ўз вақтида мурожаат қилиш муаммони бартараф этишга ёрдам бериши мумкин.
Соч билан боғлиқ ўзгаришлар
Поликистоз тухумдонлар пайдо бўлган аёлларда сочлар тез-тез тўкилади, лекин юз соҳасида туклар, аксинча, фаол ўсади. Гирсутизм — эркак типидаги соч ўсиши, юз, қорин, бел ва оёқ бармоқларида кўп миқдорда қора туклар эркак гормонлари даражасининг ошиши туфайли ривожланади.
Ҳунсбузар ва бошқа тери муаммолари
Эркак гормонларининг ҳаддан ташқари кўплиги сабаб бўлган яна бир муаммо — бу ёғ ишлаб чиқаришнинг кўпайиши. Бу юз ва бош терисида қазғоқ, ҳуснбузар ва бошқа муаммоларга олиб келади.
Вазн ортиши
Поликстоз кўпинча иккита гормонга, инсулин ва лептинга қаршиликни ривожлантиради. Биринчиси, организмда тезроқ ёғ тўпланишига ёрдам беради, иккинчиси эса тўқлик ва очлик ҳисси учун жавобгардир. Агар вазн ортган бўлса, айниқса бел атрофида ёғ тўпланган бўлса, инсулин даражасини текшириш, шунингдек, мумкин бўлган поликстоз ҳақида шифокорга мурожаат қилиш мумкин.
Уйқу билан боғлиқ муаммолар
Поликстоз уйқу пайтида 10-20 сония давомида нафас олишни тўхтатадиган касаллик бўлиб, у билан яшовчи аёлларда тез-тез ривожланадиган ҳолат. Агар тунда ҳуррак отиш сезила бошласа, шунингдек, уйқуда бошқа аломатлар ҳам кузатилса, шифокорга мурожаат қилиш керак.
Тухумдон кисталари
Ажабланарлиси шундаки, поликистозда тухумдонларда кисталар ҳар доим ҳам шаклланмайди. Аслида, улар ёрилмаган ёки ривожланмаган фолликулардир, аммо кекса аёлларда бу аломат умуман бўлмаслиги мумкин.
Депрессия
Human Reproduction журналида чоп этилган тадқиқот поликистоз белгилари бўлган аёлларда назорат гуруҳига қараганда юқори даражадаги ҳиссий стрессни аниқлади. Депрессия, ваҳимага тушиш ва биполяр депрессия каби психологик муаммолар кўпинча поликистоз билан бирга келади ва унинг белгиларидан бири бўлиши мумкин. Поликистоз билан оғриган аёлларда тез-тез учрайдиган юқори кортизол ушбу психологик муаммоларнинг барчасини қўзғатувчи омил бўлиши мумкин.
Изоҳ (0)