Кун давомида кайфият, ишдаги самарадорлик, стрессга чидамлилик тонгнинг қандай бошланишига боғлиқ. Аммо баъзида эрталаб бел, бўйин ёки оёқдаги оғриқлардан кейин кайфият ҳам шунга яраша бўлади.«Lisa.ru» нашри нима учун инсон уйғонганда оғриқлар кузатилишининг сабабларини маълум қилди.
Ортиқча зўриқиш
Бўйин, бел ва оёқлардаги эрталабки оғриқлар асосан мушакларнинг зўриқишига боғлиқ бўлиб, бу кун давомида жисмоний ҳаракат туфайли юзага келиши мумкин. Мисол учун, ўтириб ишлаш пайтида ҳолат узоқ вақт ўзгармаса, бел мушаклари ҳаддан ташқари таранглашади. Шуни эсда тутиш керакки, ҳаракатсиз турмуш тарзи, ўтириб ишлаш бутун қўллаб-қувватловчи тузилманинг амортизация функциясини бажарадиган умуртқа дискидаги дегенератив ўзгаришларга ёрдам беради. Доимий стресс туфайли, бу диск вақт ўтиши билан эскиради, бу келажакда сурункали бел оғриғига сабаб бўлади. Мазкур ҳолатнинг олдини олиш усуллари ўртача жисмоний фаолият ва белнинг тўғри ҳолатини сақлашни ўз ичига олади. Ҳатто катталар ҳам мактаб ўқувчиси каби ҳар доим бир текис туришга ҳаракат қилиши ва эгилиб қолмаслиги керак.
Нотўғри ухлаш қоидаси
Эрталаб бел ва бўйин оғриғи мос келмайдиган ёстиқда ухлаганда пайдо бўлиши мумкин. Кечаси соғлом дам олиш учун ортопедик ёстиқ керак. Бундай маҳсулотдан фойдаланиш туфайли миянинг қон айланиши яхшиланади ва мушакларнинг зўриқиши йўқолади. Инсон тезроқ ухлаб қолади ва яхши дам олади. Орқа мия устидаги юк бир текис тақсимланиши учун, албатта, орқа томон билан ухлаш лозим. Бундай ҳолда ортопедик ёстиқда ухлаш тавсия этилади. Ён томондан дам олишга одатланганлар бўйин остидаги махсус тешикли ёстиқдан фойдаланиши мумкин. Ортопедик маҳсулот умуртқа юкини камайтиришга ва оғриқнинг олдини олишга ёрдам беради.
Оғриқли қадам
Оёқлардаги оғриқ тўпиқ суягидаги касаллик белгиси бўлиши мумкин. Бу касаллик товон ҳудудида пайдо бўлади. Оёқ ерга қўйилганда, у юмшоқ тўқималарни босади, бу эса оғриқни келтириб чиқаради. Худди шундай оғриқ мускул пардаси яллиғланиши фонида ҳосил бўлади. Бу товон суягини бармоқлар билан боғлайдиган мускул. Ясси оёқлар ва нотўғри пойабзал кийиш, жароҳатлар ва ортиқча вазн туфайли оёқлар ҳаддан ташқари стресс туфайли шикастланиши мумкин. Ортопедик таглик ва пойабзал оёқларда оғриқнинг олдини олишга ёрдам беради — улар анатомик жиҳатдан тўғри ҳолатда оёқ пайларини қўллаб-қувватлайди ва юриш пайтида уларга юкни камайтиради.
Тонгни оғриқсиз қарши олиш учун профилактика чоралари
Уйғонгандан бошлаб фаоллашиш
Эрталаб уйғондан кейин ювиниш ва кун давомида тетик юришга ёрдам берадиган машқларни бажариш муҳимдир. Жисмоний машқлар кайфият учун масъул бўлган бахт гормони — эндорфинларни чиқаради. Енгил машқлар асабийлашиш хавфини камайтиради ва стрессга чидамлиликни оширади. Шунингдек, барча физиологик жараёнларни фаоллаштиради, метаболизмни тезлаштиради, мушакларнинг фаолиятини рағбатлантиради, пай ва бўғимларни мустаҳкамлайди. Организм тунги дам олишдан кейин тезроқ тикланади, уйғониш осонлашади. Қолаверса, жисмоний машқлар иштаҳани яхшилайди, шунинг учун машғулотдан сўнг дарҳол нонушта тайёрлаш керак. Эрталабки нонуштага бўтқа, ёғсиз гўшт, кам ёғли сут маҳсулотлари, қайнатилган тухум ёки омлет, ёнғоқ ёки резаворлар, мева ва сабзавотлар истеъмол қилиш мумкин.
Кўпроқ ҳаракат қилиш
Эрталаб камида 20-30 дақиқа юриш керак. Масалан, ишга бироз пиёда юриш мумкин. Бу маслаҳат, айниқса, офисда ишлайдиган ва ўтирган ҳолатда кўп вақт сарфлаши керак бўлганлар учун жуда муҳимдир. Одам қанча кам ҳаракат қилса, бутун организм тизимлари шунчалик ёмон ишлайди. Мушак-скелет тизими билан боғлиқ муаммолар пайдо бўлади, мушакларнинг тонуси пасаяди. Иккинчидан, ҳаракат бўлмаса, оёқнинг мушаклари ишламаслиги билан изоҳланади, бу эса қоннинг оёқлардан юракка чиқмаслигини рағбатлантиради. Бир позицияда узоқ вақт қолиш натижасида қон қуюқлашади, вена тизимдаги юк ортади. Шу сабабли, офис ходимлари кўпинча варикоз томирлари ва бошқа шунга ўхшаш томир касалликларига дуч келади. Ҳар куни эрталаб юриш мушаклар-скелет ва вена тизимларни хавфли патологиялардан ҳимоя қилишга ва организмнинг умумий ҳолатини яхшилашга ёрдам беради.
Изоҳ (0)