Kun davomida kayfiyat, ishdagi samaradorlik, stressga chidamlilik tongning qanday boshlanishiga bog‘liq. Ammo ba’zida ertalab bel, bo‘yin yoki oyoqdagi og‘riqlardan keyin kayfiyat ham shunga yarasha bo‘ladi.“Lisa.ru” nashri nima uchun inson uyg‘onganda og‘riqlar kuzatilishining sabablarini ma’lum qildi.
Ortiqcha zo‘riqish
Bo‘yin, bel va oyoqlardagi ertalabki og‘riqlar asosan mushaklarning zo‘riqishiga bog‘liq bo‘lib, bu kun davomida jismoniy harakat tufayli yuzaga kelishi mumkin. Misol uchun, o‘tirib ishlash paytida holat uzoq vaqt o‘zgarmasa, bel mushaklari haddan tashqari taranglashadi. Shuni esda tutish kerakki, harakatsiz turmush tarzi, o‘tirib ishlash butun qo‘llab-quvvatlovchi tuzilmaning amortizatsiya funksiyasini bajaradigan umurtqa diskidagi degenerativ o‘zgarishlarga yordam beradi. Doimiy stress tufayli, bu disk vaqt o‘tishi bilan eskiradi, bu kelajakda surunkali bel og‘rig‘iga sabab bo‘ladi. Mazkur holatning oldini olish usullari o‘rtacha jismoniy faoliyat va belning to‘g‘ri holatini saqlashni o‘z ichiga oladi. Hatto kattalar ham maktab o‘quvchisi kabi har doim bir tekis turishga harakat qilishi va egilib qolmasligi kerak.
Noto‘g‘ri uxlash qoidasi
Ertalab bel va bo‘yin og‘rig‘i mos kelmaydigan yostiqda uxlaganda paydo bo‘lishi mumkin. Kechasi sog‘lom dam olish uchun ortopedik yostiq kerak. Bunday mahsulotdan foydalanish tufayli miyaning qon aylanishi yaxshilanadi va mushaklarning zo‘riqishi yo‘qoladi. Inson tezroq uxlab qoladi va yaxshi dam oladi. Orqa miya ustidagi yuk bir tekis taqsimlanishi uchun, albatta, orqa tomon bilan uxlash lozim. Bunday holda ortopedik yostiqda uxlash tavsiya etiladi. Yon tomondan dam olishga odatlanganlar bo‘yin ostidagi maxsus teshikli yostiqdan foydalanishi mumkin. Ortopedik mahsulot umurtqa yukini kamaytirishga va og‘riqning oldini olishga yordam beradi.
Og‘riqli qadam
Oyoqlardagi og‘riq to‘piq suyagidagi kasallik belgisi bo‘lishi mumkin. Bu kasallik tovon hududida paydo bo‘ladi. Oyoq yerga qo‘yilganda, u yumshoq to‘qimalarni bosadi, bu esa og‘riqni keltirib chiqaradi. Xuddi shunday og‘riq muskul pardasi yallig‘lanishi fonida hosil bo‘ladi. Bu tovon suyagini barmoqlar bilan bog‘laydigan muskul. Yassi oyoqlar va noto‘g‘ri poyabzal kiyish, jarohatlar va ortiqcha vazn tufayli oyoqlar haddan tashqari stress tufayli shikastlanishi mumkin. Ortopedik taglik va poyabzal oyoqlarda og‘riqning oldini olishga yordam beradi — ular anatomik jihatdan to‘g‘ri holatda oyoq paylarini qo‘llab-quvvatlaydi va yurish paytida ularga yukni kamaytiradi.
Tongni og‘riqsiz qarshi olish uchun profilaktika choralari
Uyg‘ongandan boshlab faollashish
Ertalab uyg‘ondan keyin yuvinish va kun davomida tetik yurishga yordam beradigan mashqlarni bajarish muhimdir. Jismoniy mashqlar kayfiyat uchun mas’ul bo‘lgan baxt gormoni — endorfinlarni chiqaradi. Yengil mashqlar asabiylashish xavfini kamaytiradi va stressga chidamlilikni oshiradi. Shuningdek, barcha fiziologik jarayonlarni faollashtiradi, metabolizmni tezlashtiradi, mushaklarning faoliyatini rag‘batlantiradi, pay va bo‘g‘imlarni mustahkamlaydi. Organizm tungi dam olishdan keyin tezroq tiklanadi, uyg‘onish osonlashadi. Qolaversa, jismoniy mashqlar ishtahani yaxshilaydi, shuning uchun mashg‘ulotdan so‘ng darhol nonushta tayyorlash kerak. Ertalabki nonushtaga bo‘tqa, yog‘siz go‘sht, kam yog‘li sut mahsulotlari, qaynatilgan tuxum yoki omlet, yong‘oq yoki rezavorlar, meva va sabzavotlar iste’mol qilish mumkin.
Ko‘proq harakat qilish
Ertalab kamida 20-30 daqiqa yurish kerak. Masalan, ishga biroz piyoda yurish mumkin. Bu maslahat, ayniqsa, ofisda ishlaydigan va o‘tirgan holatda ko‘p vaqt sarflashi kerak bo‘lganlar uchun juda muhimdir. Odam qancha kam harakat qilsa, butun organizm tizimlari shunchalik yomon ishlaydi. Mushak-skelet tizimi bilan bog‘liq muammolar paydo bo‘ladi, mushaklarning tonusi pasayadi. Ikkinchidan, harakat bo‘lmasa, oyoqning mushaklari ishlamasligi bilan izohlanadi, bu esa qonning oyoqlardan yurakka chiqmasligini rag‘batlantiradi. Bir pozitsiyada uzoq vaqt qolish natijasida qon quyuqlashadi, vena tizimdagi yuk ortadi. Shu sababli, ofis xodimlari ko‘pincha varikoz tomirlari va boshqa shunga o‘xshash tomir kasalliklariga duch keladi. Har kuni ertalab yurish mushaklar-skelet va vena tizimlarni xavfli patologiyalardan himoya qilishga va organizmning umumiy holatini yaxshilashga yordam beradi.
Izoh (0)