2022 йилда АҚШ иқтисодиёти тобора ўзгарувчан бўлиб бормоқда. Бу ҳақда The Atlantic хабар бермоқда.
Айни пайтда нархлар пасаяётгандек туюлмоқда, инфляция эса ўсиб бормоқда.
2022 йил июль ойининг биринчи ярмида америкаликлар ҳаётида одатда инфляциянинг пасайишини кўрсатадиган тобора кўпроқ белгилар кузатила бошлади.
Target, Gap вa Bed Bath & Beyond каби дўконлар жуда кўп захирага эга бўлиб, сотилиши мумкинлигини айтишади.
Нефть, бензин, табиий газ, буғдой нархлари пасаймоқда ва улар билан бирга Хитойдан товарларни ташиш нархи ҳам қисқармоқда.
Барча оммавий ахборот воситалари ёзган микрочиплар тақчиллиги профицитга айланди, яъни электроника нархлари ҳам арзонлашиши мумкин.
Нархларнинг бундай пасайиши, назарий жиҳатдан, инфляциянинг энг юқори чўққисига ўтганлигини кўрсатади. Бироқ 2022 йил 13 июлда АҚШ Федерал Меҳнат статистикаси бюроси йиллик инфляция даражаси 9,1 фоизга етганини маълум қилди — мамлакатда 1981 йилдан бери бундай ўсиш кузатилмаган.
Одатда юқори инфляция нархларнинг кўтарилиши билан бирга содир бўлади.
Эҳтимол, июнь ойининг охири июль ойининг бошларида инфляция пасайган ва статистик маълумотлар шунчаки июнь ҳисоботига киритилмаган.
Кейинги кўрсаткичлар янада оптимистик бўлиши керак. Аммо ёзувчи Ноа Смитнинг фикрича, буларнинг барчаси уйғониш қўнғироғи.
1970 йиллардаги инқирозда юқори нефть нархлари ҳам тушиб кетди, лекин инфляция ўсишда давом этди.
Фоиз ставкаларини босқичма-босқич ошириш ёрдам бермади, шунинг учун 1980 йилларнинг бошида АҚШ Федерал захира тизими (Fed) раиси уни кескин равишда 19,1 фоизга оширди.
2022 йил июнь ойида ставка 2 фоиздан кам эди ва ҳозиргача Fed, афтидан, яна ҳаракат қилишга шошилмаяпти.
Fed ва иқтисодиёт ўртасидаги муносабатлар ота-оналар ва болалар ўртасидаги автоуловга ўхшайди.
Катталар йўл бўйлаб юришга ҳаракат қилишади ва уларнинг орқасидаги бола бақиришни тўхтатмайди. Ота-она жим бўлишни сўрайди, лекин ёрдам бермайди.
Эҳтимол, Fed ҳали ҳам ставкани ҳеч бўлмаганда бутун бир фоиз пунктига ошириши керак — бу жим туришни сўрашдан кўра самаралироқ.
2020 йил июнь ойида АҚШда ишсизлик даражаси 11 фоизни ташкил этди, бу Иккинчи жаҳон урушидан кейинги энг юқори кўрсаткич.
2022 йил июнь ойида бу кўрсаткич 3,6 фоиз деб баҳоланмоқда. Шу билан бирга, ишлаб чиқариш, қурилиш ва экспорт ҳажми камайиб бораётганлиги сабабли ялпи ички маҳсулот даражаси пасайиб бормоқда.
ЯИМ ва бандлик ўртасидаги тафовут Окун қонунига зид равишда рекорд даражада юқори.
Унинг сўзларига кўра, бу кўрсаткичларнинг иккаласи ҳам синхрон равишда кўтарилиши ва тушиши керак. Худди инфляция билан иш ҳақи каби
Эҳтимол, иқтисодиёт ва иш ҳақи ўсмайди, чунки энергия, ёғоч ва металларнинг моддий харажатлари ортиб бормоқда.
Яна бир потенциал сабаб — компанияларнинг инқирозга хаотик муносабати. Мамлакатда товарлар тақчиллиги юзага келганда, корхоналар бу товарларни сотадиган бошқа ҳеч нарса қолмаслигидан қўрқиб сотиб олади. Бу танқисликни кучайтиради ва нархларни оширади. Кейин талаб ва нархлар тушади.
Учинчи мумкин бўлган тушунтириш ҳам мавжуд. Ходимлар кетишади, янгиларини тезда ўқитишнинг иложи йўқ ва уларни дарҳол ишдан бўшатиб бўлмайди — яна ўринбосар излаш ва уларни нолдан ўқитиш керак бўлади.
Шу сабабли, иш ўринлари банд ва ишлаб чиқариш даражаси ҳали ҳам пасаймоқда — тажрибасиз ходимлар шунчаки тўлиқ қувват билан ишлай олмайди.
Туристик саёҳатлар сони ҳам ортиб бормоқда, Америка кинотеатрлари дам олиш кунлари учун одатий бўлган даромад олишмоқда.
COVID-19 пандемияси тўхтамаган бўлса-да, ресторанларда столларни тозалашга, меҳмонларни кутиб олишга зўрға вақт топади.
Изоҳ (0)