Ўзбекистоннинг барча ҳудудида йод танқислиги билан боғлиқ касалликларга чалиниш мумкин. Бу ҳақда 5 июль куни АОКАда ўтказилган брифингда Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бошлиғи ўринбосари Нурмат Отабеков маълум қилди.
Қайд этилишича, ҳозирга келиб Ўзбекистон шароитида аҳолиси йод танқислиги билан боғлиқ касалликларга чалиниш хавфи бўлмаган ҳудуд йўқ, негаки республиканинг шу кунгача ўрганилган барча ҳудудларида аҳоли ратционида йод танқислиги мавжудлиги кузатилган.
Академик, Я.Х.Тўрақулов номидаги Эндокринология РИИАТМ томонидан республиканинг барча ҳудудларида олиб борилган тадқиқотларга кўра, фуқаролар томонидан кунлик ўртача йод истеъмоли сезиларли даражада камайган бўлиб, бор-йўғи 32-64 мкг ни ташкил этади. Зарур бўлган минимал миқдори эса 150-200 мкг га тенгдир.
ЖССТ фикрига кўра эндемик бўқоқнинг спорадик шакллари 5 фоизга камайишига эришилса, у ҳолда ЙТК тўлиқ бартараф қилинган ҳисобланса-да, Ўзбекистонда бугунги кунда йод танқислиги оғир ҳудуд бўлиб қолмоқда.
«йод танқислиги туғма гипотиреоз билан касалланиш даражасини оширади, ҳомила ва янги туғилган чақалоқларда миянинг қайтарилмас шикастланишига, ақлий заифликка олиб келади. ЖССТ экспертларининг фикрича, йод танқислиги ақлий заифликнинг энг кенг тарқалган сабаби бўлиб, фақат оқилона ёндашиш орқали унинг олдини олиш мумкин. Аммо унутмаслик керакки, йод танқислиги мавжуд бўлган ҳудудларда яшовчи барча аҳолининг интеллектуал салоҳияти пасайиши бу муқаррар ҳисобланади», — дейди Нурмат Отабеков.
Қайд этилишича, жаҳонда йод танқислигини бартараф этиш билан шуғулланадиган нодавлат, нотижорат ташкилоти маълумотига кўра дунёнинг 96 дан ортиқ мамлакатларида тузни мажбурий йодлаш стратегияси мавжудлиги ва унинг қонунчиликда белгилаб қўйилгани, ҳозирги пайтда ушбу муаммони ҳал қилиш йўлларидан бири бўлиши мумкин. Туз каби маҳсулотни йодлаш тасодифан танланмаган.
йодланган ош тузини ишлаб чиқариш, сотиш ва истеъмол қилиш соҳасида самарали ҳуқуқий ва ташкилий асосларни қабул қилиш, аҳолини фақат йодланган ош тузи билан таъминлаш борасида таъсирчан чора-тадбирларни кўриш, аҳолида ўз соғлиғи учун масъулиятни шакллантириш, йодланган ош тузини истеъмол қилишнинг афзалликлари, инсон саломатлигини тўлиқ ҳимоя қилиш имконияти мавжудлиги, қўл остимиздаги маълумотларга таянган ҳолда йод танқислиги билан касалланишни камайтириш чораларини кўриш, ижтимоий-иқтисодий ривожланишни жадаллаштирибгина қолмасдан, мамлакат аҳолиси фаровонлигини оширишга ёрдам беради.
Маълумот учун, йод танқислиги касалликлари — патологик ҳолат бўлиб, қалқонсимон безнинг дисфункцияси билан боғлиқ ҳолда организмда йоднинг етарли даражада истеъмол қилинмаслиги билан боғлиқ жараён ҳисобланади. йод танқислигига қарши кўп йиллик кураш олиб борилаётганига қарамасдан, ҳанузгача дунёнинг кўплаб мамлакатларида, шу жумладан, Ўзбекистонда ҳам йод танқислиги муаммоси тўлиқ ҳал этилмаган.
Изоҳ (0)