Ижтимоий тармоқларда Наманган вилоятининг Косонсой туманидаги «Ертикон» сув омбори тўғони остидан сув сизиб чиқаётгани ҳақида хабарлар тарқалди. «Дарё» мухбири Азизбек Абдувалиев мазкур сув омборига бориб, ҳодиса тафсилотларини ўрганди.
Сув омборига борганимизда вилоят ФВБ бошлиғининг ўринбосари, подполковник Дилмурод Абдураҳманов ва бошқарманинг бир гуруҳ ходимларини учратдик. Абдураҳманов буни ушбу сув омборида мутахассислардан иборат узлуксиз ишловчи кузатув пости ташкил этилгани билан изоҳлади.
«Жорий йил 13 июнь куни бошқарма навбатчилик қисмига Косонсойдаги сув омборидан сув сизаётганлиги ҳақида хабар келиб тушди. Бошқарма бошлиғи, генерал майор Қосимали Аҳмедов бошчилигидаги ишчи гуруҳ зудлик билан воқеа жойига етиб борди. Ҳозирда ФВБ ходимлари, сув хўжалиги мутахассисларидан иборат мазкур ишчи гуруҳ сув сизишининг келиб чиқиш сабабларини ўрганиб, камчиликларни бартараф этиш чораларини кўрмоқда. ‘Ертикон’ сув омбори 20 миллион куб сув сақлашга мўлжалланган, ҳолат аниқланган кун сув омборида 3,6 миллион куб сув бўлган. Яъни сув омбори бешдан бирига ҳам тўлмаган. Ҳозир бу ерга сув киритиш ишлари тўхтатилган, тўпланган сув экин майдонларини суғоришга чиқариляпти. Шундан кейин сув сизиши ҳам деярли тўхтади. Ҳозир омборда 3,2 миллион куб атрофида сув қолди. Тўғонда ёриқ ёки дарз кетган жойлар кузатилмади», — дейди Дилмурод Абдураҳмонов.
Маълумот учун, «Ертикон» сув омбори 1991 йилда фойдаланишга топширилган ва дастлаб 12,4 миллион куб сув сиғимига мўлжалланган. Косонсой туманида сув танқислигини олдини олиш мақсадида 2017 йили сув омбори сиғимини 20 миллион кубга етказиш бўйича янги лойиҳа тайёрланган ва 2017—2019 йилларда қурилиш ишлари олиб борилган. Сув омбори тўғонининг узунлиги 1028 метр, эни 150 метр, баландлиги эса 32 метр.
Сув омбори бошлиғи Зоҳиджон Аҳмедовнинг айтишича, 2022 йилдан бошлаб омбор қувватини лойиҳада кўрсатилган даражага олиб чиқиш мақсадида сув тўплаш ишлари бошланган. Дастлаб сув сиғими 420 минг кубдан 2 миллионга, сўнг 3 миллионга етказилган. Сиғим 3,6 миллион кубга етганида омборнинг сув чиқариш иншооти томонида сув сизиши ҳолати кузатилган. Шундан сўнг омборга сув киритиш тўхтатилган.
Зоҳиджон билан сув сизиши кузатилган ҳудудга ўтдик. Сув чиқариш иншооти ёнида милтиллаб чиқиб турган сув томчиларига кўзимиз тушди. Уларни бир ўзанга солиш учун илонизи кўринишида чуқурча ҳам ковлаб қўйилганди.
Фото: «Дарё» / Жаҳонгир Акрамов
«Кўриб турибсиз, сизаётган сув хавотир оладиган даражада эмас. Ўзаннинг охирига бориб, сув тўпланган жойни ўлчасак, 6 сонияда бир литр сув чиқяпти. Қолаверса, сизаётган сув ҳам тиниқ ҳолатда. Лойқа бўлганида хавотирга тушса арзирди. Ҳудудда аҳоли хонадонлари йўқ, атроф боғ ва экин-тикин майдонларидан иборат. Кўнгилни тўқ қиладиган жиҳати шундаки, тўғонимиз жуда мустаҳкам — олди қисми мембранали ва бетонланган. 24 та пезометр қурилмамиз бор, уларнинг ёрдамида сув босими ва намлик даражасини кузатиб боришимиз мумкин», — дейди Зоҳиджон Аҳмедов.
«Ертикон» сув омборига сафаримиз давомида бизга ҳамроҳлик қилган Норин-Сирдарё ирригация тизимлари ҳавза бошқармаси ахборот хизмати раҳбари Илҳомжон Қосимовнинг қайд этишича, соҳа ходимлари Сардоба сув омборидаги юз берган ҳолатдан керакли хулоса чиқарган ва ҳушёрликни оширган.
«Наманганда жами 8 та сув омбори бор ва уларнинг ҳолати ҳар чоракда мутахассислар томонидан камида икки маротаба текширилади. Текширув давомида аниқланган камчиликлар зудлик билан бартараф этишга қаратилади. Косонсойдаги сув омборида кузатилган ҳолат бу борадаги сергакликни сусайтирилмагани айни муддао бўлганини кўрсатмоқда», — дейди Илҳомжон Қосимов.
«Ертикон» сув омбори омбори бошлиғи Зоҳиджон Аҳмедовнинг билдиришича, омбордан сув чиқариш тўлиқ тўхтаб, сув сиғими дастлабки ҳолатига қайтганидан сўнг ҳудуддаги сув сизаётган жойлар аниқланиб, юқори босим остида цементлаш ишлари олиб борилади. Муаммо қолмаганига узил-кесил ишонч ҳосил қилинганидан кейингина сув омборига яна сув тўплаш ишлари бошланади.
Изоҳ (0)