Кедалар парчаланиб, йўқ бўлиб кетиши учун 80 йил, битта футболка ишлаб чиқариш учун эса 16 минг литр сув керак бўлади.
Ҳар бир одам кийим-кечак сотиб олаётганда ҳар томонлама ўйлаб харид қилиши қанчалик муҳим экани ҳақида Россиянинг fashion retail бўйича етакчи мутахассиси Петр Коваленко сўзлаб беради.
Ичимлик суви ҳамма учун етган бўларди
Битта футболка ишлаб чиқариш учун 2700 литр сув керак бўлади, бу бир киши бир йил давомида истеъмол қиладиган сув миқдори. Битта жинси кўйлакка кетадиган пахта етиштириш учун 10300 литр тоза сув керак. Бир киши бунча сувни 24 йил давомида ичиши мумкин.
Биз табиий матолардан тикилган кийимларни қадрлаймиз. Кўпгина брендлар рекламаларида кийимлар органик пахтадан тайёрлангани айтилади. Аммо табиий пахтадан кийим ишлаб чиқаришнинг ўзи синтетикдан кўра кўпроқ ресурс талаб қилади. Мисол учун, 100 фоиз пахтадан тайёрланган футболка ишлаб чиқариш учун полийстердан тайёрланган худди шундай буюмни ишлаб чиқаришга қараганда ўн баробар кўпроқ сув керак бўлади.
Ўрмонларни сақлаб қоламиз
Статистик маълумотларга кўра, кийим-кечак ишлаб чиқариш учун ишлатиладиган ўрмонларнинг 33 фоизи йўқ бўлиб кетиш арафасида. Камроқ кийим сотиб олсак, ўзимиз ва келажак авлодлар учун зарур бўлган кислород манбасини сақлаб қолган бўламиз.
Ҳавонинг тозалиги таъминланади
Нью-Йоркдаги марказга ҳар уч кунда 18 тоннага яқин кераксиз кийим-кечаклар топширилади. Бундай имконият бўлмаган мамлакатларида улар ёқиб юборилади ёки ўнлаб йиллар давомида йўқ бўлиб кетмай, сайёрамизни ва бизни заҳарлайдиган аҳлат полигонларда ётади.
Ерни асраймиз
Биз кийган ҳар бир капрон колготка ўттиз йилгача парчаланмайди, бир-икки марта кийилган кроссовканинг таг қисми эса сайёрамиз танасида камида саксон йил «яшайди». Агар кроссовкаларни бир неча ҳафта эмас, балки тўққиз ой кийсангиз, уларнинг атмосферадаги CO2 — «углерод изи» 30 фоизга камаяди.
Нима қилиш керак?
Кераксиз кийимни нима қилиш кераклигининг бир қанча самарали вариантлари мавжуд: уни бошқаларга беринг, сотинг ёки алмаштиринг ёки кийимни тартибга солиб, ўзингиз кийинг. Либос жуда эскирган ва кийишга ярамайдиган бўлса, утилизация қилинг.
Утилизация қилиш
Қайта ишланадиган нарсаларни йиғиш ва қайта ишлаш учун барқарор методологияни таклиф қиладиган йирик компаниялар ёрдамида буни амалга ошириш мумкин, масалан, автомобиль ўриндиқларига қоплама ишлаб чиқаришда кераксиз кийимлардан фойдаланса бўлади.
Маҳаллийлаштириш
Кийим-кечак ишлаб чиқарувчилари учун яна бир экологик вариант — маҳаллийлаштириш. Биз қаерда яшасак, ўша ерда ишлаб чиқариган кийимларни кийишимиз керак. Аммо бугунги кунда биз киядиган деярли ҳамма нарса Хитойда ишлаб чиқарилган. CO2 изи ва транспорт чиқиндилари ишлаб чиқариш ва импорт пайтида ҳам атроф-муҳитга зарар етказади.
Ортиқча харид қилмаслик
Агар сифатли буюмлардан узоқ вақт фойдалансак ва ортиқча кийим харид қилмасак, табиий ресурсларни тежаб, сайёрамизга етказиладиган зарарни камайтирамиз. Ҳар бир нарсани танлашда онгли равишда ёндашинг, ўзингизга «Бу нарсани менга ёққани ва кийиш учун сотиб олдим» деб айтинг, кераксиз харидлар қилманг ва сизга қайси услуб мос келишини аниқлаштириб олинг. Шунда гардеробингиздан 100 фоиз фойдаланасиз. Бунда тонналаб сув ва CO2 изи битта сотиб олинган нарса учун эмас, балки бундан ҳам муҳим бўлган нарсаларга сарфланади. Шунга кўра, ҳар бир онгли равишда олинган нарса билан табиатга зарар 10 баробар камаяди.
Агар биз кийимни онгли равишда танласак ва уларнинг умрини узайтиришга ҳаракат қилсак, биз нафақат атроф-муҳитга ёрдам берамиз, балки сайёрамизга фойдаси тегадиган одатлардан бирига эга бўламиз.
Изоҳ (0)