Ижтимоий тармоқларда «Бухородаги мадраса ҳудуди қўйхонага айлантирилгани айтилмоқда» сарлавҳали видеохабар тарқалгач, тармоқ фойдаланувчилари ўртасида кўплаб муҳокамаларни келтириб чиқарди. Кўп ўтмай, «Чор минор» мадрасаси ҳудудининг қўйхонага айлантирилгани рад этилди. «Дарё» мухбири вазиятни батафсил ўрганди.
Тарихий манбаларга кўра, «Чор минор» меъморий ёдгорлиги 1807 йил Халфа Ниёзқул томонидан қурилган. Айни пайтда Маданий мерос департаменти вилоят бошқармаси тасарруфида туради.
Ўрганиш жараёнида ёмғир ёғаётгани боис маданий меросга олиб борадиган тор кўчалар ёмғир сувига тўлганди. Ачинарлиси, кўча бошидаги носоз ерости қувурларидан тўлиб-тошиб отилаётган ёмғир сувлари шу чорбоғга оқарди.
«Ерости қувурининг оғзи очиқ. Пиёдалар ва ҳайдовчиларнинг хавфсизлиги учун устини катта тош билан ёпиб қўйишга мажбур бўлдик. Шу ҳам носоз аҳволда. Ёмғир сувидан ҳаммаёқ кўл, лой бўлиб кетди. Мазкур муаммога эътибор қаратиш керак», — дейди «Дарё» мухбири билан суҳбатлашган фуқаро.
Кейинги суҳбатдош ўзини таништиришни истамади. Аммо маданий мерос ҳудудида қўй боқилганини рад этмади.
«Ҳа, қўй боқишган. Кейин одамлар бироз шовқин кўтаришди. Шундан сўнг йиғиштириб олишди. Орадан тахминан икки-уч ой ўтди. Аммо қўй боқилса нима қилибди, ахир тарихий обидалар ёнида туялар, отлардан ҳам фойдаланишяпти-ку», — дейди шахси номаълум қолишини истаган фуқаро.
Шу яқин атрофда яшовчи Суннатилла исмли суҳбатдош икки-уч ой илгари ушбу ҳудудда бир нечта қўй боғлаб қўйилганини кўрганини айтган бўлса, «Алишер Навоий» маҳалла фуқаролар йиғини раиси Шаҳноза Камолова ўзи раҳбарлик қилаётган пайтда бундай ўзбошимчаликка йўл қўйилмаганини билдирди.
«Икки ярим йилдан бери шу маҳаллага раислик қилиб келяпман. Бизнинг ҳудудда 16 та кўча мавжуд бўлиб, Чор минор асосий кўчаларимиздан бири ҳисобланади. «Чор минор» мадрасаси шу кўчада жойлашган бўлиб, унинг ҳудудида сайёҳлар учун қулай шароит яратиб қўйганмиз. Бу ҳудудни фуқаро Мансур Сафаровга топширганмиз. У бу ерда қоровуллик қилади. Ободонлаштириш ишларигаям қарашади. Аммо мен раҳбарлик қилган давримда бу ерда қўй ҳам боқилмаган, қўйхона ҳам қилинмаган. Балки уч йил олдинги тасвир бўлиши мумкин,» — деди.
Фуқароларнинг бу ҳақдаги фикрларини рад этган раис «Менимча, Мансур ака бирор тўй учун қўйни келтириб боғлаган бўлса, қўшнилар шуни кўрган. Кейин Мансур ака менга бу гап етиб боргунча, қўйларини олиб кетгандир, аммо менинг хабарим йўқ», — деди.
Ушбу чорбоғда 25 йилдан буён қоровуллик қилиб келаётганини билдирган Мансур Сафаров воқеа икки йил илгари содир бўлганини айтиб, «Бир йилча илгари қўшним йиғин қилганди. Бу жойларнинг торлиги учун бир-иккита қўйини шу ерга келтириб боғлаганди. Одамлар шовқин қилишгани учун кейин қўйхонани олганмиз, қўйларини олиб кетган», — деди.
«Дарё» мухбири тарихий обидадан бор-йўғи, 10-15 метр нарида тандир ҳам қурилганига, усти ёпиқ қўлбола айвоннинг ивирсиқ ва ёқимсиз аҳволда эканига ҳам гувоҳ бўлган.
«Асосан эски шаҳар экани боис ҳам туризм учун шароитлар яратилган. Мана бу ерда тандирхоналар бор. Усти ёпилган айвонлар бор. Бу айвонлар тагига столлар қўйилиб, кулолчилик буюмлари чиқарилади. Тандир эса миллий нонларимизни сайёҳларга кўрсатиш учун қурилган. Сайёҳлар ҳам келиб, шу нонларнинг пиширилиш жараёнларини кўради», — дейди маҳалла раиси.
У журналистнинг: «Сайёҳларнинг нон пиширилаётган жараённи кузатганини бирор марта кўрганмисиз?» — деган саволига: «Йўқ, кўрмаганман. Мансур ака, яъни қоровулнинг гапларига таяниб айтяпман. Тандир нима мақсадда қурилгани ҳақида сўраганимда, у киши шу гапларни тушунтириб ўтган эди», — дея жавоб берди.
Кузатувларимизга кўра, чорбоғга кириш йўлагида кесиб қўйилган катта дарахт пояси эса тандирга ўтин сифатида ишлатиш учун сақлаб келинган.
«Ҳа, туристлар учун тандир бор. Кўчамиздаги кекса бувилар тандирда нон пиширишларини сўрашганда, тандирни қургандик. 80-90 ёшга кирган кампирлар нон пиширади. Сайёҳлар келиб кўради», — дейди Мансур ака.
Вилоят туризмни ривожлантириш департаменти директори Суҳроб Бобокалонов «Дарё»га тарихий обидалар жойлашган яқин ҳудудда тандир ёки бошқа қўлбола қурилмалар қуриш тақиқланганини ва бу мутлақо мумкин эмаслигини, агар шундай ҳолат аниқланса, у шахс жаримага тортилиши мумкинлигини билдирди.
Изоҳ (0)