Ўзбекистонда гриппга қарши эмланиш жараёнлари бошланди. Бу ҳақда Соғлиқни сақлаш вазирлиги маълум қилди.
Фото: «Дарё» / Мадина Нурман
ССВ матбуот хизмати Санитария-эпидемиологик осойишталик ва жамоат саломатлиги хизмати бўлим бошлиғи Рустам Икромовга грипп ва унга қарши эмланиш жараёнлари ҳақидаги саволлар билан мурожаат қилди.
— Гриппга қарши эмланиш касалликдан қанчалик ҳимоя қила олади?
— Грипп ўз вақтида самарали даволанмаса, организмда асоратлар қолдириши мумкин. Ҳеч қайси вакцина касалликдан буткул ҳимоя қила олмайди. Вакцина олганлар гриппга 100 фоиз чалинмайди, деб ҳеч ким кафолат бермайди.
Аммо гриппга қарши вакцина йўриқномасида 98 фоиз ҳимоя қилиши кўрсатилган. Шу сабабли ҳар йили минглаб юртдошларимиз бу вакциналарни қабул қилмоқда.
— Ўзбекистонда гриппга қарши вакциналарнинг қандай турларидан фойдаланилмоқда?
— Четдан олиб кирилаётган ҳар бир вакцина сифати ва самарадорлиги Соғлиқни сақлаш вазирлигининг тегишли муассасаси томонидан текширилиб, амалиётга жорий қилишга рухсат берилади.
Ўзбекистонга турли давлатларда ишлаб чиқилган вакциналар олиб келинади. Самарадорлиги энг юқори бўлган вакциналар Нидерландия, Германия, Хитой, Ҳиндистон, Россия томонидан ишлаб чиқарилади.
Гриппга қарши вакцина қабул қилаётганда ҳар бир фуқаро ўз хоҳишига кўра турли давлатда ишлаб чиқилган вакцинадан бирини танлаши мумкин.
— Вакцинанинг таъсир кучи қанчага етади?
— Ҳамма вакциналар каби мавсумий гриппга қарши вакцина ҳам организмда 15 кун ичида микробларга қарши иммунитет ишлаб чиқади. Таъсир кучи 1 йилга етади.
— Биламизки, ҳозирда коронавирусга қарши вакцина олишга қарши кўрсатмалари бўлган фуқаролар эмлаш жараёнларига жалб этилмаяпти. Гриппга қарши вакцина олишда ҳам шундай чекловлар борми?
— Эмлашдан олдин шифокор томонидан, албатта, эмланувчи шахснинг умумий саломатлиги текширилиб, шунга кўра вакцинация қилиш-қилмаслик белгиланади. Яъни, эмланадиган киши шамоллаш, нафас олиш йўллари яллиғланиши каби касалликлардан тамоман соғлом бўлиши керак.
Шунингдек, вакцина таркибидаги компонентларга нисбатан аллергик таъсирчанлик даражаси ҳам текширилади.
Шуни унутмаслигимиз керакки, COVID-19 грипп мавсумида хавфлироқ бўлади, шунинг учун гриппга қарши вакцина қабул қилиш ҳар қачонгидан ҳам муҳимроқ. Коронавирус ва грипп ўзаро ўхшаш белгиларга эга бўлиб, ёши катта инсонларга ҳамда юрак ва ўпка хасталиклари каби сурункали касалликларга чалинганлар учун қаттиқ таъсир қилиши мумкин.
— Гриппга қарши вакциналар COVID-19 дан ҳимоя қила оладими?
— Гриппга қарши эмлаш даражасининг кўпайиши аҳоли орасида нафас йўли касалликларини камайтириши мумкин.
Гриппга қарши вакцина одамларни COVID-19 дан ҳимоя қилмайди, у гриппни ривожланиш хавфини камайтиради, шунингдек, грипп билан боғлиқ асоратлар, жумладан, касалхонага жойлаштирилиш ва ҳатто ўлим хавфини камайтиради.
— Коронавирусга қарши эмланган одам гриппга қарши ҳам эмланмоқчи бўлса, унда қандай йўл тутиш керак?
— Бу жуда тўғри қарор бўлади. Биламизки, грипп — мавсумий касаллик. Ундан ўтиб олиш учун вакцина катта ёрдам беради. Коронавирус ва грипп бир пайтнинг ўзида хуруж қилса, организм анча қийналади. Шунинг учун иккала касалликка қарши ҳам эмланиш энг мақбул йўлдир.
Коронавирусга қарши вакцина олган фуқаролар эмланишдан 14 кун ўтиб гриппга қарши вакцина олишлари мумкин.
