Афғонистон собиқ вице-президенти, Миллий исломий ҳаракат партияси (МИҲА, Афғонистоннинг туркийзабон аҳолисини бирлаштиради) етакчиси маршал Абдурашид Дўстум «Толибон»га қарши курашиш учун Кобулдан Балх вилояти маркази Мозори Шарифга махсус рейс билан учиб кетди.
Маршал билан биргаликда МИҲА раиси махсус кучларининг бир неча юз аъзоси Балхга учиб кетган. Туркийзабон афғонларнинг етакчиси Афғонистон шимолида «Толибон» жангариларига қарши курашга раҳбарлик қилиши кутилмоқда. Дўстумнинг Мозори Шарифда ўтказган учрашувидан лавҳа МИҲАнинг Facebook’даги саҳифасида эълон қилинган.
Бир неча кун олдин, «Толибон» узоқ давом этган ҳужумлардан сўнг, Дўстумнинг кичик ватани Жузжон вилояти маркази Шибирғон шаҳрининг асосий ҳудудларини эгаллашга муваффақ бўлганди. Ҳозир ҳукуматни қўллаб-қувватловчи кучлар маршалнинг тўнғич ўғли Ёрмуҳаммад Дўстум қўмондонлиги остида шаҳардаги аэродромни, миллий армия полкининг жойлашувини, шунингдек, бошқа бир қанча муҳим стратегик объектларни ушлаб турибди. Маълум бўлишича, бир нечта маҳаллий командирларнинг хиёнати «Толибон»нинг Шибирғонни эгаллаб олишига ёрдам берган.
Афғонистон Мудофаа вазирлиги матбуот марказининг хабар беришича, 10 август куни махсус ҳарбий тайёргарликдан ўтган миллий армиянинг 450 аскари Мозори Шариф ҳимоячиларига қўшилган. Уларнинг қўшимча қилишича, Афғонистон ҳарбий-ҳаво кучлари Балх вилоятининг Диҳдади туманидаги «Толибон» зич жойлашган нуқтага авиазарбалар йўллаган. Натижада 18 жангари йўқ қилинган, яна 13 нафари яраланган.
Шунингдек, 10 августда «Толибон» Афғонистон шимоли-шарқидаги Бағлон вилоятининг маркази Пули Хумри шаҳрини ўз назоратига олди. Бу ҳақда вилоят маъмурий марказининг баёнотига таяниб, The New York Times газетасининг Кобулдаги мухбири хабар қилди. Таъкидланишича, шаҳар жангсиз таслим бўлган. Мухбирнинг аниқлик киритишича, бу «Толибон» томонидан бир ҳафтадан камроқ вақт ичида қўлга олинган саккизинчи, бир кундан камроқ вақт ичида назорат остига олинган иккинчи шаҳар.
Бу шаҳар пойтахт билан чегарадош эмас, лекин Кобулдан тахминан 230 километр узоқликда жойлашган. Аввалроқ Tolo News телеканали Афғонистон хавфсизлик кучлари Пули Хумридан эвакуация қилингани, кейин эса Келагай қишлоғи томон чекинаётгани ҳақида хабар берган эди.
Август ойида Абдурашид Дўстум Туркияда узоқ вақт даволанганидан кейин ватанига қайтиб келди. Таъкидланишича, унда қандли диабет билан боғлиқ жиддий муаммолар бор.
1990 йилларда Дўстум ўз армиясига раҳбарлик қилган, у «Толибон»га қарши нисбатан муваффақиятли тарзда жанглар олиб борган эди. АҚШ армияси 2001 йилда Афғонистонга бостириб кираётганида айнан Дўстумни қўллаб-қувватлаган эди.
Ўтган йилнинг сентябрида Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёевнинг БМТ Бош ассамблеяси ялпи мажлисида сўзлаган нутқидан кейин Дўстум «Менинг ўзбек тилим, менинг миллатим, менинг фахрим» сарлавҳали мақола чиқарган эди.
Маршал Ўзбекистон Президентининг нутқини «тарихий воқеа» деб атаб, Ўзбекистоннинг Афғонистондаги зиддиятни ҳал қилишдаги иштироки «ижобий натижаларга олиб келиши»ни айтганди.
Маълумот учун, Абдурашид Дўстум асли келиб чиқиши ўзбекистонлик бўлиб, Афғонистондаги энг машҳур ҳарбий қўмондонлардан бири. 2014 йил сентябридан буён Афғонистон вице-президенти бўлган, 2020 йилда у маршал унвонини олган.
Изоҳ (0)