«Бозор кўрган клуб». Футболчилар сотувидан даромад кўриш бўйича «Реал»ни ҳам, «Барселона»ни ҳам доғда қолдираётган «Бенфика». Улар буни қандай уддаламоқда?

«Португалия анъанавий равишда футболчиларни тарбиялайди ва кучли ўйинчиларни сотади. Лигамиз узоқ вақт юқори даражада тура олмайди. Бунинг учун топ-лигалар сингари қиммат телеҳуқуқлар, клубларнинг эса каттагина бюджети ва ёш футболчиларни харид қилиш учун молиявий куч керак бўлади. Академиядан истеъдодли ёшлар авлоди етишиб чиқса, клублар нимагадир эриша олади. Бунга кўниб яшаш керак», — дейди «Бенфика» академияси директори Педру Мил-Ҳоменс ESPN’га берган интервьюсида

«Бенфика» нега Европа ва Жанубий Америка учун ёш истеъдодлар марказига айланганини мана шу иқтибос тушунтириб бера олади, дея ёзади «Le Blog Sportif» блоги.

Бўлажак юлдузлар тенгдошларига қараганда кучсизроқ бўлади — улар ўз техникаларини такомиллаштириши учун муҳит яратиб берилади

«Бенфика» академиясида 470 нафар тарбияланувчи бор. Улар 6 ёшдан 13 ёшгача бўлган болаларни қабул қилишади.

«Бошқалар кўрмайдиган жиҳатларни кўрамиз. Муваффақиятимизнинг сири — ким катта футболда кўнгилдагидек фаолият олиб боришини башорат қила олишимизда», — деганди Goal билан суҳбатда «Бенфика» академияси техник директори Родригу Магалеш.

Булар баландпарвоз гаплардек туюлиши мумкин, лекин ҳақиқатан ҳам футболчиларнинг кучли жиҳатларини кўра олиш уларнинг маълум бир қолипга солиниши олдини олади.

Ёш футболчилар гуруҳида эътибор натижаларга қаратилмайди. Болалар ўйиндан роҳатланиши, ўзини эркин тутиши, ўйинга чанқоқ бўлиши ва қийинчиликларни енгиб ўтишни ўрганиши керак.

Педру Маркеш, «Бенфика» техник директори

Ҳар бир футболчида индивидуал ривожланиш дастури мавжуд, уларда техникадан то тўғри овқатланишгача (мураббийлар ўсмирлар учун 3 ойлик режа тузади — августдан октябргача, ноябрдан январгача, февралдан апрелгача ва ҳар доим ўтган 12 ҳафтани муҳокама қилади) керакли маълумотлар бор.

«Бернарду Сильва 9—13 ёш оралиғида ажойиб ўйин кўрсатарди, 14—16 ёшда эса тенгдошларидан ёмонроқ ўйин намойиш этганди, — деди Магалеш. — Сильва, Жоау Феликсларнинг очилиши кутдик. Улар жисмоний жиҳатдан ортда қолса-да, ўйинни яхши ўқирди, тўғри қарорлар чиқарарди ва техник жиҳатларни яхши ўзлаштирганди. Вазифамиз — футболчиларга ривожланишга имкон бериш. Чунки жисмоний томондан тенгдошларини қувиб ўтса, улар парвоз қилади».

Жисмоний жиҳатдан заиф бўлган болалар атрофдагилардан қолиб кетмаслиги ва техникасини ривожлантириши учун ўзидан ёши кичиклар гуруҳига қўйилади. Кучлироқ болалар эса, аксинча, каттароқ гуруҳга юборилади. «Бенфика» ва Португалия терма жамоаси бўлажак юлдузларининг аксарият қисми тенгдошларидан кўра заифроқ бўлади. Ҳозирда «Манчестер Сити»нинг асосий юлдузларидан бири бўлган Рубен Диаш ҳам шу йўлни босиб ўтган.

Рубен «Бенфика»га келганда ўртача футболчи эди. Меҳнатсеварлиги эвазига муваффақиятга эришди. Унинг «Бенфика»га қарши «Эштрелу» У-11 да қандай ўйнаганини кўрганман. Диаш майдонда етакчи эди. У барча футболчилар билан мулоқотда бўлар ва ҳимояни мустаҳкам ушлаб турарди. Рубенни етакчилик ва мулоқот қила олиш хислатлари бизга ўтишига ёрдам берди

Родригу Магалеш, «Бенфика» техник директори

«Бенфика» академиясидагилар 13 ёшдан бошлаб ҳафтасига 7 соатдан майдонда машғулот ўтказади, қўшимчасига 90-120 дақиқа камчиликлари устида ишлайди. Бу машғулотлар дисплай панжаралар билан ўралган, унча катта бўлмаган 360S номли квадрат майдончада ўтказилади.

Ёш вингерларнинг машғулотлари мана шундай бўлиб ўтади:

Агарда футболчилар жуда узоқ ўйласа ва эринчоқлик қилса, тизим уларни жазолайди: майдонга иккинчи тўпни ҳам ташлайди. Футболчилар яхши ишласа, уларга қайчи усулида зарба беришга рухсат берилади.

Машғулотларнинг бир қисми индивидуал ўтказилади. Футболчилар натижаларни дарҳол билиши ва ўтган машғулотдаги натижалар билан билан солиштириши мумкин. Биз қандайдир алоҳида машқларга боғланиб қолмаганмиз ва ўзимиз ҳам уларни ўйлаб топишимиз мумкин. Шу тариқа болаларга ёқадиган интерфаол машғулотлар юзага келади.

Нуни Маурисиу, Бенфиcа Лаб таҳлилчиси ва 360S мураббийи

13 ёшгача болалар 4-3-3 схемасида ўйнайди. Кейинчалик эса катта футболга тезроқ мослашиш учун бошқа схемаларда ўйнаб кўради

Футболчиларнинг энг яхши хислатларини юзага чиқариш учун уларнинг ишончини қозониш лозим. Улар нима қилаётгани ва нима учун бажараётганини тушуниши керак. Улар билан болалигидан бирга шуғулланаман ва қандай қилиб таъсир ўтказишни биламан. Биз кўпроқ индивидуал ишлаймиз, уларни оқилона танқид қилиш учун ўйинлардан қисқа лавҳалар кўрсатамиз. Шундай услублар орқали улар тўлақонли шахс, бошқалар олдида масъулиятли ва жамоа учун жон берадиган бўлиб етишади.

Луис Насименту, «Бенфика» У-15 мураббийи 

13 ёшгача болалар 4-3-3 схемасида ўйнайди. Кейинчалик эса катта футболга тезроқ мослашиш учун бошқа схемаларда ўйнаб кўради.

Уларга ўйинни ўқий олиш ва тўғри қарор қабул қилишни ўргатишимиз лозим. Уларни доимо битта схемада ўйнатиш хато. Мабодо жамоа ёки мураббий алмашса, улар кейин нима қилишни билмай қолади. Шунинг учун академиямиздаги футболчилар Пеп Гвардиолани яхши кўради. Улар техник жиҳатдан кучли ва турли хил услубларни яхши тушунади.

Луис Араужу, «Бенфика» U-19 мураббийи

АПЛнинг 2020/21 йилги мавсумида чемпионликка эришган «Манчестер Сити» таркибида «Бенфика» академиясининг 4 футболчиси бор эди: Рубен Диаш, Бернарду Сильва, Жоау Канселу ва Эдерсон. Улардан иккитаси жамоа тарихидаги энг қиммат трансферлар учлигига киради.

«Benfica Campus академияси 2006 йилда очилди ва шу вақга қадар клубга 500 миллион евро атрофида даромад келтирди, — дейди академия директори Мил-Ҳоменс 2021 йил февраль ойида. — Бизнинг йиллик бюджетимиз 10—12 миллион еврони ташкил қилади, демак, инвестеция самара берган: битта академиянинг қурилганидан буён қилган соф даромади 250 миллион еврони ташкил қилади».

Футболчиларни тарбиялай олиш қобилияти «Бенфика»ни трансферлар бўйича дунёнинг энг самарали жамоасига айлантирди.

Трансфер даромадлари (15 йил ичида 1,2 миллиард евро) — Европада энг юқори даражада («Челси» ва «Ювентус»дан сал кўпроқ).

Трансфер баланси (+604,75 миллион) — биринчи ўринда. Кейинги ўринларда «Порту» (+485, 34 миллион), «Аякс» (+392,33 миллион) ва «Лилль» (+340,18 миллион).

«Бенфика» ўз футболчиларини бошқалардан кўра яхшироқ сота олади, лекин трансферларсиз ҳам даромад қилишни ўрганмоқда

«Бенфика» тарбияланувчилар стратегиянинг бир қисми эканини яширмайди, трансферларсиз клуб бюджети камтарона кўриниш оларди. Катта бўлмаган Португалия (аҳолиси — 10 миллион) ҳеч қачон Германия ва Буюк Британиядек иқтисодий жиҳатдан кучли бўла олмайди, Португалия чемпионати эса А Серия ёки Ла Лига сингари пул топа олмайди.

Топ-5 лигалардаги кўп жамоалар телеҳуқуқлардан ҳам яхши даромад топади. АПЛдаги энг охирги ўриндаги жамоа ҳам медиаҳуқуқлар орқали биздан уч баравар кўп пул топади, Ла Лигадаги охирги жамоа ҳам шунча пул ишлаб топади. Бозор шунақа, биз бошқа йўлларни излашимиз лозим. Бизни нотўғри мамлакатдаги тўғри жамоа дейишади. Португалия ҳақида ёмон фикр билдира олмайман, шунчаки мамлакат кичкина. Агарда биз ушбу стратегияни Англия ёки Испанияда қўллаганимизда, натижалар фантастик кўринишда бўларди.Домингуш Соареш де Оливейра, «Бенфика»нинг ижрочи директори 

«Бенфика» Португалия чемпионатидаги бошқа жамоалардан алоҳида яшайди. 2013 йилда улар телеҳуқуқларини умумий пакетда сотишдан бош тортди ва ўз телеканалини ишга туширди. Асосий таркиб ва ёшларнинг ўйини учун энг ашаддий мухлислар обунани сотиб олиши аниқ эди. Шунинг учун биринчи мавсумда (2013/14) канал волейбол, гандбол, баскетбол ва футбол бўйича Греция, Бразилия, MLS ва АПЛ ўйинларини намойиш этди.

2013/14 йилги мавсум охирида обуначилар сони 300 мингдан ошди ва жамоа 28 миллион евро атрофида даромад кўрди. 2016 йилда даромад икки мартага кўпайди.

«Авваллари телеҳуқуқлар учун бизга 7,5 миллион евро тўлашарди, ҳозир эса 40 миллион евро даромад қиляпмиз. Демак, аввал ҳам бизга тўлашганидан кўпроқ пул олишимиз керак бўлган», — дейди Домингуш Соареш де Оливейра.

2020 йил январь ойида «Бенфика» ўйинларни интернет орқали трансляция қиладиган клубнинг шахсий платформаси — Benfica Play’ни ишга туширди. Обуна нархи ойига 2-3 еврони ташкил қилади. Тўловни криптавалюта орқали қилса ҳам бўлади.

«Келажакда ушбу контент асосий даромад манбайига айланади. Мухлислар ва томошабинлар ноёб нарса кўришни исташади ва бу учун улар пул тўлашга тайёр», — дейди де Оливейра Бенфиcа ТВ ҳақида.

Албатта, бунинг ортидан мегадаромад қилиш имконсиздир, лекин бу трансферларга боғланиб қолмасликка имкон беради.