Юксак ирода соҳибаси: Дунёдаги энг қўрқинчли аёл қандай қилиб кўплаб инсонларнинг кумирига айланди? (фото)

Элизабет Веласкес жуда кам учрайдиган Видемана-Раутенштрауха синдромидан азият чекади. Дунёда Элизабетдан ташқари яна бир ё икки киши шундай синдромга чалинган. У бир куни интернет тармоғида унга «дунёдаги энг қўрқинчли аёл» деб ном берилган видеони томоша қилди. Ушбу видео қизнинг ҳаётини бутунлай ўзгартириб юборди ва у миллионлаб одамларнинг кумирига айланди.

«У ҳеч қачон гапира олмайди ва юрмайди»

Лиззи 1989 йил 13 мартда Рита ва Гваделупа Веласкес оиласида дунёга келган. Қизнинг оғирлиги 1,2 килограммни ташкил қилган. Шифокорлар ота-онага боланинг атрофида амниотик суюқлик йўқлиги ва унинг тирик туғилиши мўъжиза эканлигини маълум қилган. Шунингдек, улар боланинг ҳеч қачон гапира олмаслиги, юролмаслиги, ўзи мустақил ҳаракатлана олмаслигини ҳам айтган. Аммо ота-она бундан тушкунликка тушмасдан, қизалоқни уйига олиб кетган. Уларга кўпчилик гўдакдан воз кечиш таклифини берган, лекин оила бунга рози бўлмади ва қўлдан келганича қизига ғамхўрлик кўрсатди.

Лиззи болалигидан меҳр-муҳаббатга ўралиб улғайган. Унинг иммунитети ўта заиф бўлиб, синдром туфайли у вазн йиға олмасди. Қизалоқнинг 4 ёшида ўнг кўзи кўрмай қолди. Шифокорлар бунинг тагига ета олмади, Лиззи эса ота-онаси кўмагида ўзини худди бошқа болалар каби эканлигига ишонди.

«Бошингни баланд тут, табассум қил ва ўзингни қўлга ол»

Ҳаммаси Элизабет 5 ёшида боғчага борганида ўзгарди. У биринчи марта атрофдаги одамлар унга даҳшат билан қарашини сезди ва нима учун бундай бўлаётганини тушунмас эди. «Мен нима учун бундай қарашларини тушунмадим. Кўпчилик мендан қочарди, мен уларга ёмонлик қилмаган бўлсам. Шунингдек, мен ўзимни ҳамма каби жуда яхши, ажойиб қиз деб билардим», — дейди Лиззи.

Сўнгра у нима бўлаётганини тушуниш учун ота-онасидан сўради. Шунда улар: «Лиззи, сени бошқа болалардан ажратиб турадиган нарса — бу сенинг ўта нозиклигингдир. Аммо синдром учун сенинг кимлигингнинг аҳамияти йўқ. Бошингни кўтар, табассум қил, ўзингни қўлга ол. Шундагина одамлар ҳам сени улар билан бир хил инсон эканлигингни тушунади», — дея жавоб қайтарди.

У чиндан ҳам шундай йўл тутди. Ҳаммаси аста-секин изига туша бошлади. Лиззи онгли равишда бошқа талабалар сингари тадбирларда иштирок этиш, мулоқот қилиш ва дўстлашиш тўғрисида қарор қабул қилди. «Бу қўрқинчли эди, аммо мен бунинг самара беришига ишонар эдим», — деб эслайди Лиззи.

Лиззи ҳар куни эрталаб ойнага қараб, «Ушбу синдромни йўқтишнинг иложи борми? Шундай бўлса, ҳаётим бироз енгилроқ кечар эди. Мен ҳам бошқа болалар каби бўлар эдим, яхши кўриниш учун чиройли кийимлар сотиб олмас эдим», — дея ўйлар эди. У ҳаммасига тайёр эди. Қанийди, бир куни бошқача бўлиб уйғонсаю, ичидаги туйғуларига қарши бошқа курашмаса. У ҳар куни буни орзу қилар ва кўнгли азобланишидан чарчамас эди.

«Қандай ёқимсиз нарсаларни хоҳласанагиз айтинг, мен ундан фойдаланишни биламан». 

Лиззи 17 ёшга тўлганида интернетда ўзи ҳақидаги роликка кўзи тушди. Саккиз сониялик видеога минглаб изоҳлар қолдирилган эди. «Дунёдаги энг қўрқинчли аёл», «Бир яхшилик қил, қурол олиб, ўзингни ўлдир» каби жумлаларни ўқиди. Уларнинг орасида ҳеч ким «У бола, тинч қўйинг», «Қизнинг ҳикоясини билмайсиз ва нима учун бундай кўринишини ҳам» деб айтмаган эди.

Лиззи қаттиқ тушкунликка берилди. У эришмоқчи бўлган мақсадлар бир зумда йўққа чиқди. Аммо унинг ота-онаси яна қўллаб-қувватлади. Шундагина Элизабет атрофдагиларнинг нафрати унинг учун куч бўлишига ишонди. «Мен ўз маърузаларим билан нотиқ бўлишимни, одамларга илҳом беришни хоҳлаётганимни англадим. Китоб ёзишни, коллежни тугатишни, оила ва карьера қилишни мақсад қилдим», — дейди Лиззи бу ҳақда.

Шундан сўнг у интернетдан керакли материаллар излай бошлади. Аввало, шахсий брендини яратишга муваффақ бўлди. Унга имкон берилганида одамлар олдида нутқ сўзлар, ўзига ва ҳаётга бўлган ижобий муносабатлар ҳақида видеолар суратга олар ҳамда ўзининг веб-сайтини очган эди. Шу тарзда YouTube 17 ёшли Элизабетни янги даражага олиб чиқди.

«Менинг тақдирим бутунлай менинг қўлимда, худди сизники ўзингизда бўлгани каби»

Ҳозирда Лиззининг каналида 800 мингдан ортиқ обуначи бор. Унинг 2014 йил TED конференциясидаги нутқи қарийб 12 миллион марта томоша қилинган. 2015 йилда «Жасур қалб: Лиззи Веласкеснинг ҳикояси» номли ҳужжатли фильм чиқди. Бу шунчаки Лиззининг ҳаёти ҳақидаги ҳикоя эмас, балки шундай қийинчиликлар билан яшаётган инсонлар ҳақида эди. 2017 йилда Лиззи ўзининг «Unzipped» номли сериалида рол ижро эта бошлади ва шу йилнинг ўзида унинг «Меҳрибон бўлишдан қўрқманг» номли тўртинчи китоби чиқди. Лиззи 17 ёшида фақатгина оила қуришдан ташқари,  ўзи ваъда қилган барчасига эришди, аммо у ҳали ҳаммасини олдинда деб билади.

Лиззи шу тарзда таниқли инсонга айланди, энди унинг олдига одамлар суҳбатлашиш ёки шунчаки қучоқлашиш учун келар эди. Ҳужжатли фильм намойишидан сўнг Лиззининг ота-онаси ҳам қизига қойил қолди, уларнинг ҳаттоки фан-клублари ҳам бор. Лиззи ҳозирда ота-онасидан алоҳида яшайди. У ўзи ва итлари Олли ва Оливия учун уй сотиб олган.

Эҳтимол, инсонлар учун Лиззининг ҳаёти ҳайратланарли туйилар, аслида эса ундай эмас. У касаллик туфайли жуда оғир кунларни бошидан кечиради. Шунингдек, ундан бундай вақтларда қандай қилиб ижобий муносабатда бўлишни сўрашади: «Оғир кунларимда ёлғиз қолишга, қайғули мусиқа тинглашга ва зарарли таомлар истеъмол қилишга йўл қўяман. Бу билан ичимдаги салбий туйғулар чиқиб кетади. Эртаси куни яна қуёш чиқади ва мен ўз йўлимда давом этаман», — дея жавоб беради Лиззи.

Шубҳасиз, Лиззи жуда кўп синовларни бошдан кечирганига қарамасдан, қуйидаги жумлаларни такрорлашда ўзида куч топади: «Менинг тақдирим бутунлай менинг қўлимда, сизники ўзингизда бўлганидек. Бошқарув ўзингизда ва яхши ёки ёмон йўлни танлаш ҳам фақатгина ўзингизга боғлиқ».