Тошкент шаҳрида 8 апрелдан бошлаб реклама конструкцияларини оммавий бузиб ташлаш ишлари амалга оширилмоқда. Ташқи реклама объектларининг эгалари конструкциялар қонун бўйича ўрнатилгани, «снос» бўйича кўрсатма «юқоридан» бўлганини маълум қилган. Тадбиркорлар ҳозирга қадар 300 дан ортиқ баннерларни олиб ташлаган ҳукуматнинг ҳаракатини ноқонуний деб атаб, бу борада тушунтириш талаб қилмоқда. Бизнес-омбудсман Тошкентдаги реклама баннерларининг бузиб юборилиши қонунийлигини ўрганмоқда.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси мазкур вазиятга муносабат билдириб, Вазирлар Маҳкамасининг «Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида» 2020 йил 20 февралдаги 104-сонли қарори билан ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) қуриш, ўрнатиш, уларга ер ажратиш, тўловлар миқдорини аниқлаш, техник жиҳатдан тартибга солиш ва бошқа масалалар юзасидан ягона амал қилувчи механизмлар жорий қилинганини таъкидлади.
Фото: Савелий Соколов
Қўмитанинг маълум қилишича, туманларда ишчи гуруҳлар ташкил этилиб, барча турдаги ташқи реклама объектлари (конструкциялар) хатловдан ўтказилган.
Натижалари бўйича тақдим этилган маълумотларга кўра, республика ҳудудларида жойлаштирилган жами 12 318 та ташқи реклама объектининг (конструкцияси)нинг 7108 таси (57,7 фоизи) қарор талабларига мувофиқ эмаслиги аниқланган. Шундан, Тошкент шаҳрида жойлашган 6630 та конструкциянинг 3207 таси ёки 50 фоизга яқинида камчилик аниқланган.
Қарор талабларига номувофиқ деб топилган 7108 та ташқи реклама объектининг (конструкциясининг) 2094 таси йўл қатнов қисмида жойлашгани, 201 тасида оралиқ масофага риоя қилмагани, 1353 тасининг эгаси аниқланмаган ҳамда 3460 тасида бошқа камчиликлар (автомобиль йўлларининг ажратувчи бўлагида, хусусан, йўлнинг ёнма-ён жойлашган қатнов қисмларини ажратувчи, транспорт воситалари ҳаракатланиши ёки тўхташи учун мўлжалланмаган, йўл сатҳидан баланд ва (ёки) ётиқ чизиғи билан белгиланган қисмида ҳамда тротуар ва пиёдалар йўлкаларида, хавфсизлик оролчаларида жойлашган ва бошқалар) аниқланган.
Шундан, Тошкент шаҳрида жойлашган ва қарор талабларига номувофиқ деб топилган 3207 та ташқи реклама объектининг (конструкциясининг) 1459 таси йўл қатнов қисмида жойлашганлиги, 124 тасида оралиқ масофага риоя қилмаганлиги, 1104 тасининг эгаси аниқланмаган ҳамда 520 тасида бошқа камчиликлар (автомобиль йўлларининг ажратувчи бўлагида, хусусан, йўлнинг ёнма-ён жойлашган қатнов қисмларини ажратувчи, транспорт воситалари ҳаракатланиши ёки тўхташи учун мўлжалланмаган, йўл сатҳидан баланд ва (ёки) ётиқ чизиғи билан белгиланган қисмида ҳамда тротуар ва пиёдалар йўлкаларида, хавфсизлик оролчаларида жойлашган ва бошқалар) аниқланган.
Қўмитанинг таъкидлашича, Тошкентнинг марказий кўчалари бўйидаги реклама конструкциялари рақамлисига алмаштирилиши керак. Дастлаб, бу биринчи даражали марказий кўчаларда (2020 йил 31 декабрга қадар), шундан сўнг иккинчи даражали кўчаларда (2021 йил 31 декабргача) амалга оширилади.
Қарорга кўра, ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) юқори технологияли қурилмаларга ўзгартириш ишлари белгиланган муддатларда бажарилмаган тақдирда, бундай қурилмалар уларнинг эгалари томонидан ўз кучи билан олиб ташланади (демонтаж қилинади) ва ер майдони тартибга келтирилади, акс ҳолда қурилмалар суд тартибида тегишли ҳокимлик томонидан демонтаж қилинади ва барча харажатлар реклама объектлари (конструкциялари) эгаларидан ундирилади.
Шу билан биргаликда, ушбу қарор билан тасдиқланган ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) қуриш тартиби тўғрисидаги низом талабларига мувофиқ ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) тартибга солиш, уларга ер ажратиш, қуриш ва ўрнатиш бўйича тегишли рухсатномалар бериш ҳамда ушбу ҳужжатларни бекор қилиш бўйича туман (шаҳар) ҳокимликлари ваколатли орган ҳисобланади.
Монополияга қарши курашиш қўмитаси бугунги кунда Тошкент шаҳрида ўрнатилган ташқи реклама объектларини (конструкцияларини) тартибга келтириш бўйича амалга оширилаётган чора-тадбирларда қатнашаётган барча иштирокчиларни қатъий равишда «Реклама тўғрисида»ги қонун ва Вазирлар Маҳкамасининг «Ташқи реклама бозорини тартибга солиш тўғрисида»ги қарори талаблари асосида ўтказилиши лозимлигини маълум қилган.
Humo Media директори Савелий Соколовнинг «Gazeta.uz»га маълум қилишича, давлат идоралари биринчи ва иккинчи даражали кўчалар рўйхатини тузган, бироқ у бундан расман хабардор этилмаган.
«Яъни биз қайси кўчалар биринчи ва иккинчи даражали эканлигини билмаймиз. Шу сабабли экранларни қаерга қўйиш кераклиги тушинарсиз. Мутлақо. Биз бу файлни Telegram орқали олдик, аммо уни олдик деб ҳисобламайман. Ва у ерда барча конструкциялар олиб ташланган Миробод кўчаси йўқ. Яъни улар бир-бирига зид келади.
Тадбиркорнинг таъкидлашича, бузиб ташлаш ишларига фақат суд қарори орқали рухсат берилиши борасидаги «ҳукумат қарорининг асосий бандини барча кўздан қочирмоқда».
«Монополияга қарши курашиш қўмитаси шикоятларинг бўлса, судга боринглар деяпти. Ахир бу ҳуқуқий тартибсизликку. Конструкцияларимизга келган милицияга «қонунбузарларни тўхтатинг», «мулкка шикаст етказмоқ»да деяпмиз. Улар эса «судга боринг» демоқда. Қарорда эса бузиш ишларига фақат суд қарори орқали рухсат берилган, қарор эса йўқ. Қонунсизлик», — дейди у.
Савелий Соколовнинг маълум қилишича, бир қатор тадбиркорлар ҳозирда конструкцияларнинг бузилиши бўйичда судга шикоят йўллаган.
