Ўзбекистон аҳолини коронавирусга қарши оммавий эмлашда икки хил — Россиянинг «Спутник V» ҳамда хитой—ўзбек ҳамкорлигидаги ZF-UZ-Vac2001 вакциналаридан фойдаланишни режалаштирмоқда. Бу ҳақда инновацион ривожланиш вазирининг биринчи ўринбосари Шаҳло Турдиқулова маълум қилди.
«Мамлакатимизга тақдим этилган юз доза миқдоридаги «Спутник V» вакцинасининг лаборатория текширувлари ҳамда Россияда ўтказилган учинчи босқич клиник синовлари натижалари асосида Ўзбекистонда сертификатланган ҳолда оммавий қўллашга рухсат этилди. Ҳозир Россия тўғридан-тўғри инвестиция фонди билан бир миллион доза «Спутник V» вакцинасини харид қилиш бўйича музокаралар олиб борилмоқда», — дейди вазир ўринбосари.
Турдиқулованинг сўзларига кўра, Соғлиқни сақлаш вазирлиги томонидан вакцинация бўйича тегишли режа ишлаб чиқилиб, тасдиқланади. Аввалига вакцина билан хавф гуруҳига кирувчи шахслар, яъни дастлабки ҳисоб-китобларга кўра 4 миллиондан зиёд аҳолш биринчи навбатда эмланади.
«Шубҳасиз, одамлар вакциналарнинг сифати ва хавфсизлигидан қаттиқ хавотирда. Бироқ ҳар қандай замонавий давлатда, жумладан, Ўзбекистонда ҳам назорат органлари бўлиб, уларнинг вазифаси вакцинадан кенг фойдаланиш бошлангунига қадар унинг самарадорлигини назорат қилишни таъминлаш киради. Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти глобал кўламда синовлар қандай кетаётганини назорат қилмоқда», — дейди у.
Шунингдек, вазир ўринбосари вакциналарнинг асосий тури ҳақида маълумот бериб, уларнинг бир-биридан фарқини тушунтирган:
Биринчиси, кучсизлантирилган SARS-CoV-2 вакцинаси бўлиб, организмга юборилганда вирус қайта фаоллашиши ҳамда коронавирус инфекциясини келтириб чиқариши мумкин;
Иккинчиси, м-РНК турдаги вакцина ҳимоя қобиғига ўралган коронавирус геноми фрагменти асосида яратилади. Бу янги технология бўлиб, олдин қўлланмаган. Инсон саломатлигига таъсири номаълум. -70°С ёки -80°С шароитда сақлаш лозим. Бироқ бундай имконият фақат махсус лабораторияларда мавжуд;
Учинчиси — аденовирус векторли вакциналар аденовирус асосида сунъий яратилган вирус ва коронавирус оқсилини кодловчи ген бўлагидан ташкил топган. Одам организмига коронавирус ДНК бўлаги киргач, коронавируснинг тузилиш оқсили синтезланади. Ёт ДНК бўлагининг одам геномига интеграциялашиш эҳтимоли мавжуд;
Тўртинчиси, рекомбинант оқсил вакциналари коронавирус ташқи оқсили биотехнологик усул билан синтезланиб олинади. Организмга юборилганда оқсилга нисбатан иммун жавоб ҳосил бўлади. Бошқа турдаги вакциналар билан солиштирганда, энг юқори хавфсизлик профилига эга. Сўнгги ўн йилда кенг қўлланган вакцина тури ҳисобланади. Гепатит, папиллома, пневмония, менингакокк ва бошқа хасталикларга қарши иммунитет ҳосил қилиш учун қўлланган. Сақлаш шароити ҳам мавжуд имкониятларга мос: +2°С дан +8°С гача муҳитда сақлаш мумкин.
Аввалроқ Шаҳло Турдиқулова хитой—ўзбек вакцинаси коронавируснинг «британча» ва «африкача» штаммларига қарши Moderna вакцинасидан олти баробарга яхшироқ бўлиб чиққанини маълум қилганди.
Изоҳ (0)