Туркияда янги конституция яратилиши мумкин

Туркия президенти Ражаб Тоййиб Эрдўғон мамлакатнинг янги конституциясини яратиш борасида муҳокамаларни бошлаш зарурияти ҳақида гапирди. Бу ҳақда давлат раҳбари Туркия ҳукумати мажлиси якунлари бўйича айтиб ўтди, деб ёзади «РБК».

«Балки, Туркияда яна янги конституцияни муҳокама қилиш пайти келгандир. Биз бунга яқин орада киришишимиз мумкин», — деди у.

Президентнинг сўзларига кўра, «бу жараён шаффоф тарзда амалга оширилиши керак». «Якуний матн халқ ҳукмига ҳавола қилиниши керак», — дея таъкидлади Эрдўғон.

Туркия етакчисининг маълум қилишича, тез орада ҳукумат жамоатчилик билан ислоҳотларнинг янги пакети ҳақидаги маълумот билан бўлишади, у ерда, хусусан, мақсадлар ва вазифалар тавсифланади. «Агар биз бу мавзуда Халқ альянси (ҳукмрон партия) билан келишувга эришсак, унда энг яқин орада янги конституция устида ишлашга киришамиз, парламентда қонунчиликка нисбатан, президент маъмуриятида эса маъмурий функцияларга нисбатан қадамлар ташлашни бошлаймиз», — дея аниқлик киритди Эрдўғон.

2017 йилда Туркияда конституция бўйича референдум бўлиб ўтди. Бундан бир неча ой аввал парламент Эрдўғон томонидан таклиф қилинган конституцияга киритиладиган 18 та тузатишдан иборат пакетни маъқуллаган эди. Хусусан, у бош вазир лавозимини қисқартиришни, шунингдек, президентга вазирларни шахсан тайинлаш, бюджетни тақдим этиш, олий судлар кўпчилик судьялари номзодларини илгари суриш ва қонун мақомига эга бўладиган фармонларни чиқариш ҳуқуқини беришни таклиф қилган эди. Бундан ташқари, Эрдўғон президентга фавқулодда ҳолат эълон қилиш ва парламентни тарқатиб юбориш имкониятини беришни ҳам таклиф қилган.

Якунда мамлакат аҳолисининг 50 фоиздан сал кўпроғи конституцияга тузатишлар киритилишини ёқлаб овоз берди (Бурсадан ташқари йирик шаҳарлар аҳолисининг аксарияти қарши овоз берган). Шу тариқа, Туркия бошқаруви парламент шаклидан президентлик шаклига ўтди. Эрдўғон конституцияни ислоҳ қилиш мамлакат хавфсизлигини мустаҳкамлаш, айниқса, 2016 йил ёзидаги амалга ошмаган давлат тўнтаришидан кейин, зарурлигини айтган эди. Янги тизим, деган эди у, Франция ва АҚШникига ўхшаш бўлиб, «ағдар-тўнтарлар даврида хотиржамлик» келтиради.