25 сентябрь куни Шуҳрат Ғаниев 2011 йилдан буён эгаллаб келаётган Фарғона вилояти ҳокими лавозимини тарк этаётгани ва Ўзбекистон бош вазирининг аграр ва озиқ-овқат соҳаларини ривожлантириш масалалари бўйича ўринбосари лавозимини эгаллаши маълум бўлди.
Шу куни унинг номзоди Қонунчилик палатаси депутатлари томонидан бир овоздан маъқулланди, ҳолбуки, тайинлов ҳақида Президент фармони бир кун олдин имзоланганди (қонунчиликка кўра, Президент фармонни депутатлар тасдиқлаганидан сўнг имзолайди).
«Gazeta.uz» Шуҳрат Ғаниевнинг фаолиятидаги ёрқин дамларни эсга олди ва унинг раҳбарлиги даврида Фарғона вилояти қандай ўзгарганлигини таҳлил қилди.
«Фарғона вилояти унинг дунёқараши, режалари ва ғоялари учун тор бўлиб қолди»
«Gazeta.uz» билан суҳбатда Фарғона вилояти ҳокимлиги ахборот хизмати раҳбари Муҳаммаджон Обидов (пневмонияга чалингани сабаб лавозимни тарк этган) Шуҳрат Ғаниевнинг шахсий фазилатлари ва иш услуби ҳақида гапирди.
«Шуҳрат Ғаниев — кучли ирода эгаси. У жуда ақлли, ўзи ўрганган барча соҳаларда қобилиятли. Иқтисодни иқтисодчидан яхшироқ билади. Аграр соҳада раҳбар лавозимига кетаётганига қарамай, у ҳамма соҳаларни яхши тушунади, чунки Худо унга қандайдир илоҳий куч берган. Хотираси жуда ўткир. У Кўп китоб ўқийди, хусусан, бадиий адабиётни», — деган у.
Собиқ матбуот котибининг таъкидлашича, Шуҳрат Ғаниевда ёлғон гапирганларни кечирмаслик принципи бор.
«Агар ишда хато қилинган бўлса, тўғрилаш учун имконият беради. Агар хато шахсий манфаат учун ўз ваколатини суиистеъмол қилиш билан боғлиқ бўлса, кечирмайди… Шу сабабли у узоқ вақт вилоятга раҳбарлик қилиб келди. Фарғона вилоятида ҳеч ким Ғаниев бирор нарсани ўз манфаати йўлида қилган, деб айтмайди», — деган Муҳаммаджон Обидов.
Унинг айтишича, собиқ ҳоким жуда меҳнатсевар ва топшириқ беришдан олдин уни ҳал қилиш механизмини тушунтирган.
«У, шунингдек, таҳлилчи ҳамдир. Бир сўз билан айтганда, рус мақолида айтилганидек, «он здес уже бил не в своей тарелке». Бошқача қилиб айтганда, вилоят унинг дунёқараши, режалари ва ғоялари учун тор бўлиб қолди. Кўлам кичик эди. Шу сабабли Президент қарори жуда тўғри», — деб таъкидлаган у.
«Ҳали кўрасиз, у мамлакатда агросаноатни юқори даражага кўтаради. Унинг ғоялари кўп. Бу киши мамлакат экспорт таркибида мева ва сабзавотлар улуши юқори бўлишига эришади, чунки Фарғонада бунинг уддасидан чиққан. Бугунги кунда Фарғона вилояти қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини экспорт қилиш бўйича биринчи ўринда туради. У тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилиш масалаларида жуда устомон, чет эллик мутахассислар ва раҳбарлар билан жуда принципиал равишда мулоқот қилади. Ушбу кўрсаткич (тўғридан-тўғри хорижий инвестицияларни жалб қилиш — таҳр. изоҳи) бўйича Фарғона вилояти биринчи ўринда туради. Буларнинг барчаси Шуҳрат Ғаниевнинг шахсий қобилиятлари натижасидир», — дея таъкидлаган Муҳаммаджон Обидов.
Собиқ матбуот котибининг айтишича, Шуҳрат Ғаниевни янги лавозимга тайинлаш тўғрисидаги қарор унинг Президент билан суҳбати пайтида қабул қилинган.
«Шуҳрат Ғаниев Президент билан очиқчасига гаплашади. Унинг ўзи бундай бўлишини билмаганди, ҳеч ким кутмаганди», — деб таъкидлаган у.
Муҳаммаджон Обидовнинг ёдга олишича, Шавкат Мирзиёев бош вазир этиб тайинланган ва бир вақтнинг ўзида мамлакат агросаноат мажмуасини бошқарган пайтда Шуҳрат Ғаниев 2007—2008 йилларда ҳукуматнинг қишлоқ ва сув хўжалиги, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини қайта ишлаш ва истеъмол товарларини қайта ишлаш масалалари бўйича ахборот-таҳлил бўлими бошлиғи бўлиб ишлаган.
Шуҳрат Ғаниевнинг бош вазир ўринбосари бўлишга ёрдам берган ютуқлари
«Xabar.uz» маълумотларига кўра, Шуҳрат Ғаниевни бош вазир ўринбосари лавозимига тайинланишида вилоятдаги бир қатор ижобий ўзгаришлар инобатга олинган. Жорий йилда вилоятда 20 168 та лойиҳа амалга оширилмоқда. Бундан ташқари, сўнгги тўрт йилда Фарғона вилояти давлатга ғалла сотиш режасини биринчилардан бўлиб бажарди (ҳар гектар ердан ғалла ҳосили 70 центнердан оширилган).
Вилоят ҳар гектар майдони ҳисобига 2018—2020 йилларда ҳосилдорлик 8-10 центнерга оширилиши ҳисобига пахта хом ашёсини тайёрлашда республикада етакчи. Ундан ташқари, вилоятда 9 та пахтачилик-тўқимачилик кластерлари самарали фаолият кўрсатмоқда.
Саноат соҳасида ҳам кўплаб ютуқларга эришилгани қайд этилган. «Қўқон» эркин иқтисодий зонасида 50 дан ортиқ корхоналар ишга туширилган. Қўшма корхоналар сони 500 га яқинлашди.
Вилоятда ўндан ортиқ олий ўқув юртлари фаолият кўрсатмоқда. Улар орасида Корея халқаро университети, Латвиянинг ISMA олий мактаби филиали ҳам бор.
Шуҳрат Ғаниев ва ОАВ танқидлари
Шуҳрат Ғаниев ўз баёнотлари ва ҳаракатлари учун мунтазам танқидларга учраб келган. 2018 йилнинг бошларида у Ақтўбеда юз берган фожиа қурбонларининг (жами 52 киши ҳалок бўлган) айримлари яшаган Тошлоқ тумани аҳолисини Фарғона вилоятини бутун Ўзбекистонга шарманда қилишда айблаганди. Ҳоким уларни «ҳароми» деб атаб, Ҳажга боришини тақиқлаганди.
2018 йилнинг июнида Шавкат Мирзиёев раислигида ўтказилган видеоселектор йиғилишида Президент Шуҳрат Ғаниевни танқид қилган, «Кечирасизлар-у, Фарғона вилояти ҳокими катта бир колхоз раисидек. Мен бундай одам билан ислоҳот қила олмайман. Қила олмайман», — деб айтганди.
2019 йилнинг август ойи бошларида Шавкат Мирзиёев жойлардаги бузилиш ишларида зўравонлик сиёсатини қоралаган ва бунга йўл қўйган ҳокимлар, хусусан, Шуҳрат Ғаниевнинг ҳаракатларини хиёнат сифатида баҳолаганди. Шуҳрат Ғаниев бунинг учун Ўзбекистон халқидан кечирим сўраган. Ўшанда давлат раҳбари учта ҳокимнинг (Фарғона, Хоразм ва Қашқадарё вилоятлари) ишдан олиниши улар учун вазиятдан чиқишнинг «энг осон ечими» бўлишини айтганди. Уларга вазиятни тўғрилаш, фуқароларнинг мулкий ҳуқуқларини ва уларнинг ҳукуматга бўлган ишончини тиклаш топширилган.
Ўша йилнинг август ойи охирида Шуҳрат Ғаниев Ўзбекистон мустақиллигига 28 йил тўлиши муносабати «Меҳнат шуҳрати» ордени билан мукофотлаган эди. Зафар Рўзиев эса орадан икки ой ўтиб Қашқадарё вилояти ҳокими лавозимидан озод қилинган.
2019 йилнинг сентябрь ойида Шуҳрат Ғаниев яна бир машмаша диққат марказида қолган. Ижтимоий тармоқларда вилоят раҳбари эркакларнинг соқол қўйиши ва аёллар рўмол ўраши борасида қўпол гапирган аудио тарқалган. У бунга қарши курашишга чақирган ва 22 декабрда ўтказилиши режалаштирилган сайловларда шу масалада ўзини кўрсатганлар депутат бўлишини айтган.
Кейинчалик вилоят ҳокимлиги Шуҳрат Ғаниев ва ҳокимият масъуллари «хорижий оммавий ахборот воситалари ва ижтимоий тармоқлардаги фикр ва мулоҳазаларни ўрганиб чиқиб, тегишли хулосалар қилгани» ҳақида хабар берган.
Воқеа юзасидан 30 сентябрь куни Олий Мажлис Сенатининг Регламент ва одоб комиссияси йиғилиш ўтказиб, Шуҳрат Ғаниевнинг сенаторлик фаолияти масаласини кўриб чиқди ва уни қаттиқ огоҳлантириб, 3 ой синов муддати берди. Марказий сайлов комиссияси унинг депутатлар сайлови ҳақидаги сўзларини асоссиз деб атаган.
Декабрь ойи ўрталарида ижтимоий тармоқларда овоз Шуҳрат Ғаниевга мансублиги таъкидланган аудиоёзув тарқалди. Унда Қувада электр энергияси ва газ йўқлиги учун йўлни тўсиб чиққанлар воқеасини ижтимоий тармоқларда тарқатган икки блогер «жанозаси ўқилмагани» учун Қува ҳокимини тергаган.
Ҳокимлик аудиони қўпол монтаж деб атаган. Депутат аудиодаги гапларга прокуратура томонидан ҳуқуқий баҳо берилишини сўраган. Aудиони ўрганиб чиққан Бош прокуратура унда ҳақиқатдан ҳам Фарғона вилояти ҳокими овози эканлигини тасдиқлаган, бироқ жиноий иш қўзғатиш учун асос топмаган.
2020 йил май ойида Фарғона вилоятининг Қирғизистон билан чегарадаги Сўх эксклавида чегара ҳудуди аҳолиси ўртасида сув масаласида зиддият юзага келганди. Абдулла Ариповнинг туман аҳолиси билан учрашуви вақтида Шуҳрат Ғаниев танқид қилиниб, уни ҳоким лавозимидан озод қилиш талаб қилинган.
2 июнь куни Ижтимоий тармоқларда яна бир аудио тарқалган бўлиб, унда овози Шуҳрат Ғаниевникига ўхшаш бўлган киши «жанжалкаш» қишлоқларни Сўх тумани харитасидан ўчириб ташлашини айтган. Ҳокимликнинг аввалги матбуот котиби Муҳаммаджон Обидов сўхликлар норозиликларига муносабат билдириб, «Рейтинги баланд ҳокимларни ҳам ёқтирмайдиганлар бор»лигини айтган.
Ўзбекистоннинг қатор ОАВлари Сўх аҳолисининг Шуҳрат Ғаниевдан норозилиги ҳақидаги мақолаларни ўчириб ташлаган.
Август ойида оммавий тартибсизлик ва ҳукумат вакилларига бўйсунмаслик юзасидан қўзғатилган жиноят иши доирасида сўхликларни қўлга олиш бошланган.
«У иш услубини ўзгартириши керак бўлади»
«Gazeta.uz»нинг ҳукуматдаги манбаси Шуҳрат Ғаниевнинг бош вазир ўринбосари лавозимини эгаллаганига муносабат билдирган.
«Кўп нарсалар бузиладиган, кўп нарса кечириладиган, кўп нарсага эътибор берилмайдиган, кўп нарса табиий қабул қилинадиган вилоят ҳокими бўлиб ишлаш бошқа. У ердаги одамлар бунга кўниккан. Қайсидир ҳолларда бу портлайди, лекин мингта воқеадан биттаси юзага чиқади холос. Тошкентда унга қийинроқ бўлади, чунки у кўзга яқин бўлади. Бундан ташқари, бу ерда дуч келганга ҳам ўшқириб бўлмайди», — деган у.
Барча танқидларга қарамай, «у аслида самимий инсон ... ва ўта ишчан», дея қўшимча қилган манба.
Шуҳрат Ғаниев даврида Фарғона вилоятида ҳаёт қанчалик ўзгарди?
Шуҳрат Ғаниев расман 2012 йилдан ҳокимлик лавозимига киришган, амалда эса Фарғона вилоятига 2011 йилдан раҳбарлик қилиб келган. Унинг даврида вилоятнинг ижтимоий-иқтисодий аҳволини таҳлил қилиш учун «Gazeta.uz» Давлат статистика қўмитасининг 2011 йилдан эълон қилинган маълумотларидан фойдаланган.
2011 йилдан 2020 йил январь–июнигача Фарғона вилоятида ялпи ички маҳсулот ҳажми 2,45 бараварга — 6,8 триллион сўмдан (мамлакатнинг 14 вилояти орасида 5-ўрин) 16,8 триллион сўмгача (4-ўрин) ўсди. Шу билан бирга, ўсиш суръатлари республика кўрсаткичидан паст — 2,6 баравар.
Бу даврда аҳоли жон бошига ЯҲМ ҳажми 2,1 баравар ошди — 2,1 миллион сўмдан (12-ўрин) 4,4 миллион сўмгача (11-ўрин). Бунда ҳам ўсиш суръатлари республика кўрсаткичидан паст — 2,2 баравар.
Аҳоли жон бошига реал даромадлар (маълумотларни 2013 йилдан бошлаб кўриш мумкин) 2013—2019 йилларда 2,5 баравар ошди — 2,6 миллион сўмдан (9-ўрин) 6,9 миллион сўмгача (13-ўрин), аммо ҳудудлар кесимида Фарғона вилояти аҳолиси кам даромадга эга эди.
2011 йилдан 2020 йил биринчи чорагига қадар ишсизлик даражаси 5 фоиздан 9,7 фоизгача ўсди (бутун Ўзбекистон бўйича — 5 фоиздан 9,4 фоизгача).
2011—2019 йилларда саноат маҳсулоти ишлаб чиқариш ҳажми 4,7 бараварга ўсди — 4,1 триллион сўмдан (6-ўрин) 19,4 триллион сўмга (6-ўрин), гарчи Ўзбекистон учун кўрсаткич деярли 7 бараварга — 47,5 триллиондан 331 триллион сўмгача ўсган бўлса-да. Ушбу даврда республикада саноат ишлаб чиқаришининг умумий ҳажмида Фарғона вилоятининг улуши 8,7 фоиздан 5,9 фоизгача камайди.
10 йил ичида Фарғона вилоятида таълим муассасалари сони 38 тага ошди, уларнинг умумий сони 960 тага етди. Мактабларда ўқитувчилар сони (сиртқи ўқитувчиларни ҳисобга олган ҳолда) 42 272 нафардан 52 297 нафаргача, олий ўқув юртларида эса 1448 нафардан 1605 нафарга кўпайган.
2011—2017 йилларда Ўзбекистонда касалхоналар сони 1181 тадан 1135 тагача, шу жумладан, Фарғона вилоятида 164 тадан 118 тага камайди. Амбулатория-поликлиника муассасалар сони ҳам камайди — 6354 тадан 5296 тагача (Фарғона вилоятида – 644 тадан 458 тагача).
2011—2018 йилларда вилоятда оналар ўлими коэффициенти 100 минг нафар тирик туғилган чақалоққа 25,1 тадан 13,5 тагача, болалар ўлими даражаси (1000 нафар тирик туғилган чақалоққа бир ёшгача бўлган ўлим сони) — 12,7 тадан 6 тагача камайди.
Фарғона вилоятида 2011—2019 йилларда қишлоқ, ўрмон ва балиқ хўжалиги маҳсулотлари (хизматлари) ҳажми 3,9 триллион сўмдан (6-ўрин) 19,4 триллион сўмгача (6-ўрин) ошди.
2011—2019 йилларда рўйхатга олинган жиноятлар сони 8954 тадан 5079 тага камайди.
2011—2019 йилларда Фарғона вилоятида уй-жой фондининг умумий майдони 43,7 миллиондан 49 миллион квадрат метргача ўсган бўлса, квартиралар сони 666,3 мингдан 654,9 мингтагача камайди.
Изоҳ (0)