• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12694.97
    • RUB161.6
    • EUR14878.5
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +38°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Дунё

    Гоктук Кара: Биз энди автоҳалокатларни бахтсиз ҳодисалар деб атамаймиз

    Туркиядаги Европа Иттифоқи делегациясининг дастурий менежери Гоктук Кара, йўл ҳаракати хавфсизлигини қандай яхшилаш ҳақида суҳбатлашди.

    — Жаноб Кара, маълумки, Туркия аҳолисининг катта қисми шаҳарларда яшайди ва мамлакатнинг жадал урбанизацияси «ақлли шаҳар» экотизимига тез ўтишга туртки беради. Илтимос, айтингчи, ақлли шаҳар концепсияси йўл ҳаракати хавфсизлигини қандай яхшилайди?

    — Туркия ривожланаётган мамлакат, шу жумладан, демографик жиҳатдан ҳам: аҳолининг ўсиш суръатлари ижобий динамикани кўрсатмоқда. Биргина сўнгги йигирма йил ичида Истанбул аҳолиси уч бараварга кўпайганини айтиш кифоя: расмий маълумотларга кўра, бу ерда ҳозир 15,5 миллион киши истиқомат қилади. Албатта, ушбу тенденцияни ҳисобга олган ҳолда, транспорт тармоқларини ривожлантириш муҳим аҳамиятга эга.

    Параллел равишда автоулов, автобус ва темир йўл тизимлари мавжуд бўлганлиги сабабли, мамлакатда ўсиб бораётган талаб шароитида ушбу қувватларни тақсимлаш режаси мавжуд, аммо баъзида бу етарли эмас. Айнан шунинг учун «ақлли» экотизимлар шаҳарлардан транспорт соҳасига босимни камайтиришга ёрдам беради деб ўйлайман.

    Трафикни бошқариш транспорт тармоғининг муҳим сегментидир. Масалан, автобус маршрутларини олайлик: «ақлли» тизимлар маршрутларнинг тирбандлигини баҳолаш орқали транспорт маршрутининг ҳар бир участкасининг ишлаш самарадорлигини тушуниш учун маълумотлар тўпламини тақдим этади.

    Бундай маълумотлар ёрдамида йўл хизматлари транспорт ҳаракатини тартибга солишлари, ҳайдовчилар махсус тўхташ жойларини кузатиб бориш учун махсус дастурлардан фойдаланишлари ва фуқаролар эса транспортнинг келиш вақтини ўзларининг смартфонларида жадвал бўйича кузатишлари мумкин.

    Лекин, бу маълумотларнинг ўзи фақатгина самарадорликни ошириш воситаси эканлигини англаш керак. Шу сабабли, жамият, фуқаролар ва сиёсатчилар шаҳарни ривожлантириш бўйича ўз қарашларига эга бўлиши муҳимдир.

    Аввалам бор, шаҳарлардаги одамларни секинлаштириш керак. Бу ғайриоддий туюлиши мумкин, аммо шаҳарлар - шошиладиган жой эмасдир. 30 км/с дан юқори тезликда ҳаракатланиш автоҳалокат пайтида ўлим эҳтимолини бир неча борга кўпайтиради.

    Инфратузилманинг хавфсизлиги жуда муҳимдир. Сиз велосипедчилар ва пиёдаларни ҳимоя қилиш орқали ҳаракатланувчиларнинг ушбу сегменти учун яхши инфратузилмани яратишингиз лозим.

    Фавқулодда вазиятларда қўнғироқ қилиш тизимлари ҳам йўл ҳаракати хавфсизлиги учун жуда муҳимдир. Бахтсиз ҳодиса пайтида тез ёрдам хизматлари ҳалокат жойига ҳеч қандай тўсиқсиз етиб боришлари шарт. Ҳалокат пайтида транспортни бошқаришнинг ушбу устувор йўналиши жуда ҳам муҳимдир.

    — Туркия ва Ўзбекистон маданий жиҳатдан бир-бирига ўхшаш мамлакатлардир. Илтимос, Туркияда Ўзбекистонда қўлланилиши мумкин бўлган йўл ҳаракати хавфсизлигини яхшилаш бўйича тажрибангиз билан ўртоқлашинг. Сизнингча, ҳаракатланиш маданиятини қандай ошириш керак? Жарималарни кучайтириш, ижтимоий реклама, яна нима?

    — Менимча, бу ҳақиқатдан ҳам жуда яхши савол. Мен маданий кодга ишонаман. Бу биз ўрганган нарсалар ва биз жамият маданиятида қандай иштирок этамиздир.

    Бошланғич мактабданоқ йўл ҳаракати ҳавфсизлиги маданиятини ўзлаштириш лозим. Мактаб ёшидаги болаларда бахтсиз ҳодисага учраш хавфи бор ва бу жиддий жароҳатларга, узоқ вақт азоб чекишга, тушкунликка тушишига ва ундан ҳам ёмони - ўлимга олиб келиши мумкин.

    Катталар учун узоқ муддатли коммуникация стратегиясини ишлаб чиқиш муҳимдир. Фақатгина жарима тўлаш билан чекланиб, радарлар ва видеокамералар ўрнатиш этарли эмас. Одамлар ўзларининг ҳаракатларининг оқибатларини тушуниб етишлари муҳимдир.

    Агар ёш бола тўсатдан йўлга сакраб чиқса, катта тезликда тўхташ қийинлиги ва бу жиддий оқибатларга олиб келиши мумкинлигини ҳайдовчи тушуниши керак.

    Бундан ташқари, давлат аниқ ҳаракат режалари стратегиягасига эга бўлиши керак. Қонунбузарликлар қаттиқ жазоланиши керак. Одамлар қўлга олинишларини, жаримага тортилишларини ва қилмишлари учун жавоб беришлари кераклигини англашлари лозим.

    VisionZero йўл ҳаракати хавфсизлиги лойиҳаси Туркияда 2017 йилдан бери бошланган. Швеция ҳукумати томонидан 1970 йилда киритилган ушбу концепсия энди Европа Иттифоқининг барча давлатларини қамраб олади. Мақсад - бахтсиз ҳодисалардан кейин ўлим ҳолатлари сонини нолга чиқаришдир.

    Биз автоҳалокатларни бахтсиз ҳодисалар деб атамаймиз, чунки бахтсиз ҳодисалар тақдир тасодифини, аслида тасодифни англатади. Аммо йўл ҳаракати хавфсизлиги статистикасини таҳлил қилсангиз, гап бепарволик ҳақида эмаслигини кўришингиз мумкин. Бу ҳолда гап деярли ҳар доим қоидабузарликлар, спиртли ичимликлар истеъмоли, тезликни ошириш, хавфсизлик камарларини эътиборсиз қолдириш ҳақида кетади. Кўп қоидабузарликлар бор ва айнан улар йўллардаги ўлимлар манбасидир.

    Биз уларни бахтсиз ҳодисалар деб аташни тўхтатдик. Чунки 50 км/соат тезликдаҳаракатланиш керак бўлган жойда 120 км/с тезликда ҳаракатланиб, хавфсизлик камарини тақмаслик бахтсиз ҳодиса эмас.

    Яширмайман: Туркияда VisionZero лойиҳасини амалга ошириш дастлаб қийин бўлган, аммо лойиҳа амалга оширилгандан сўнг бахтсиз ҳодисалар сони сезиларли даражада камайди. Бундан ташқари, нисбий ўлим даражаси ҳам пасаймоқда ва бу асосий натижадир.

    Бу ерда ҳеч қандай сир йўқ ва умуман VisionZero лойиҳаси тўрт босқичдан иборат:

    Биринчи босқич - мавжуд вазиятни таҳлил қилиш: биринчи навбатда институционал ва қонунчилик тузилмалари.

    Иккинчи босқич - ечимларни топиш ва умуман мамлакат учун истиқболли стратегияни яратиш.

    Учинчи компонент – йўл транспорт ҳодисалари регистрини яратиш. Сиз ўлчамаган нарсангизни бошқа олишнинг иложи йўқлигини тушунишингиз ва қабул қилишингиз керак. Статистика - авариялар нима учун рўй бераётганини тушунишнинг калитидир.

    Тўртинчи даража - сиёсатчилар, таниқли шахслар ва хусусий сектор иштирокида турли алоқа каналлари ёрдамида амалга ошириладиган коммуникация стратегияси.

    Бугунги кунда Туркия йўл-транспорт ҳодисаларини бартараф этишга ЯИМнинг 2 фоизини сарф қилмоқда. Бу давлат шунчаки йўқотадиган жуда катта миқдор. Бундан ташқари, бу рақам фақат статистик қиймат бўлиб, унинг орқасида аниқ одамларнинг жароҳатлари ва ўлимлари мавжуд. Йўл-транспорт ҳодисалари ҳам билвосита оқибатларга: жиддий шикастланишлар, руҳий тушкунлик, ажралиш ва иш жойининг йўқолишига олиб келади. Жамият тўлайдиган бу нархни калкуляторда ҳисоблаш мумкин эмас, лекин у жуда юқори. Айнан шуни ҳар бир фуқарога етказишга ҳаракат қилмоқдамиз.

    — Шу кунларда Ўзбекистонда Европа Ҳаракатланиш Ҳафтаси бўлиб ўтмоқда, унинг асосий мавзуларидан бири - Zero-emission Mobility. Велосипед ва электроскутерлар каби муқобил транспорт турлари Туркияда қанчалик машҳур? Ушбу турдаги транспорт учун инфратузилмани яратишда расмийлар нималарга эътибор беришлари керак?

    Европа Ҳаракатланиш Ҳафтаси бу жуда муҳим воқеадир, турли йўллар, янги қарашлар ва воситалар мавжудлигини етказиш учун глобал имкониятдир. Бу йил Европа Ҳаракатланиш Ҳафтасида 538 та муниципалитет қатнашмоқда, бу Туркия шаҳарларининг ярмидир.

    Электроскутерлар ва велосипедлар мамлакатимизда жуда машҳур транспорт турларига айланмоқда. Куни кеча, Европа Ҳаракатланиш Ҳафтасининг тақдирлаш маросими муносабати билан вазиримиз электроскутерлар ҳаракатини тартибга солишнинг янги қоидалари жорий этилишини эълон қилди.

    Шу билан бирга, инфратузилма яхши ишлаб чиқилиши ва шаҳар транспорт тармоғига қўшилиши керак. Одам йўлнинг бир қисмини велосипедда айланиб ўтиши, кейин йўлини автобусда давом этиши ва сўнгра велосипедда ўз манзилига етиб боориш имкони бўлиши керак. Интеграция ва мултимодаллик фуқаролар учун қулай шароит яратиш калитидир.

    Шаҳардаги ҳар бир ҳаракатланувчи жамоат транспортидан ҳам, велосипедларни ижарага олиш пунктларидан ҳам яқин масофада фойдаланиш имкониятига эга бўлиши учун шундай экотизимни яратиш керак.

    Хавфсизлик мавзусига қайтсак. Ҳукумат хавфсизлик ҳақида ўйлаши лозим. Бахтсиз ҳодисаларнинг 70% дан ортиғи заиф гуруҳларга, шу жумладан пиёдалар ва велосипедчиларга тўғри келади. Фарзандингизга велосипедда мактабга боришига рухсат берасизми? Катта эҳтимол билан - йўқ, чунки у йўлда умуман ҳимоясиз бўлгани учун.

    Биринчи навбатда, моторсиз транспорт воситалари учун инфратузилма, ажратилган йўллар ва йўлакчалар яратиш керак, улар бўйлаб қулай ва хавфсиз ҳаракатланиш мумкин бўлиши лозим. Шунда ва фақат шундан кейингина одамлар улардан фойдаланишни бошлайдилар!

    Маълумот шериклик ҳуқуқи асосида тайёрланди

    22.09.2020, 18:05   Изоҳ (0)   35067
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Си Цзиньпинни масхарабоз деб атаган хитойлик тадбиркор ва блогер коррупцияда айбланиб, 18 йилга ҳукм қилинди

    22.09.2020, 16:11

    Чехия соғлиқни сақлаш вазири коронавирус билан боғлиқ вазият сабаб истеъфога чиқди

    22.09.2020, 11:14

    Дональд Трамп Эронга оддий қурол етказиб берувчиларга нисбатан санкция жорий қилди

    22.09.2020, 10:42

    Туркманистондаги мактабларда жисмоний тарбия, мусиқа, меҳнат ва расм дарслари бекор қилинди

    22.09.2020, 10:12

    Беларусдаги кончи норозилик сифатида шахтадан чиқишдан бош тортди. У 440 метр чуқурликда қолди

    22.09.2020, 09:13

    БМТ тадқиқотида бутун дунё аҳолиси нимани исташи ва нималардан қўрқиши аниқланди

    22.09.2020, 08:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Маркет Yandex Go Самарқандда ишга тушди


    Тошкент ва Бангкок ўртасида тўғридан-тўғри авиақатнов: Centrum Air янги халқаро йўналишни ишга туширади 


     Навоий инновациялар университети: замонавий билим сари ишончли қадам 


    Kapitalbank инвестициялари – Ўзбекистон ёшлари келажагига сармоя


    BI Group ва Асакабанк Ўзбекистонда тижорат кўчмас мулки учун бизнес ипотекасини ишга туширди


    Қашқадарё ва Бухорода амалга оширилган қуёш энергияси лойиҳаларига 1 йил тўлиши муносабати билан расмий тадбир бўлиб ўтди


    Қаерга инвестиция киритиш мумкин? Қандай актив турлари мавжуд? 


    “АлоқаБанк” ёшлар билан ишлашга оид дастурларни кенгайтирмоқда


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    “Kia Го!”: Kia Sonet эгаларининг учрашуви – йил давомида бирга


    Ёз осмоннинг ўзидаёқ бошланади: Silk Avia Тошкентдан Иссиқкўлга кунлик авиақатновларни йўлга қўймоқда


    Қашқадарёнинг Чимёни – Мираки ҳақида сиз билмаган фактлар


    Тошкентда Стинг бренди ҳомийлигида "Формула-1" фильмининг премераси бўлиб ўтди


    Фақат текширилган фойдаланувчилар: нима учун тўлов иловалари  шахсни тасдиқлашни сўрайди


    Савдо, финтех ва “яшил” лойиҳалар: Octobank Хитой билан ҳамкорликни қандай йўлга қўймоқда

     

    Тавсия этамиз

    НАТО тарихи – дунёдаги энг қудратли ҳарбий ташкилотнинг обрўси пасаймоқдами?

    26 июн, 20:31
    Audio Icon

    Жой ҳаммага етарди: Жеймс Кемеронга кўра, “Титаник” йўловчиларининг омон қолиш имконияти бўлган

    25 июн, 23:50

    “Трампнинг Титаниги тўхтайди” — Эрон элчиси

    25 июн, 13:39

    АҚШнинг Яқин Шарқдаги ҳарбий базалари сони нечта ва қаерда жойлашган?

    24 июн, 19:05
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    The New York Times XXI асрнинг энг яхши 100 та фильмини эълон қилди. Биринчи ўринни корейс фильми эгаллади

    Кино | 1 июл, 14:40

    “Барселона” Месси ва бошқа футболчиларга тўланмай қолган қарзларини ёпди

    Спорт | 1 июл, 14:36

    Туркияда пайғамбарларни карикатура қилган 4 нафар шахс қўлга олинди (видео)

    Дунё | 1 июл, 14:25

    Россияда биометрик маълумот топширмаган хорижликлар мобил алоқадан узилади

    Дунё | 1 июл, 13:58

    Энн Ҳетеуэй “Қаттиққўл хоним” фильмининг давомида суратга тушади

    Кино | 1 июл, 13:47

    “Ўзгидромет” ҳарорат 46 даражагача кўтарилишидан огоҳлантирди  

    Ўзбекистон | 1 июл, 13:42

    FIDE рейтинги янгиланди. Нодирбек Абдусатторов пастлади, Жавоҳир Синдоров кескин кўтарилди

    Спорт | 1 июл, 13:30
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.