Марказий банк бошқаруви 23 июль куни ўтказилган йиғилишда асосий ставкани йиллик 15 фоиз даражасида ўзгаришсиз сақлаб қолиш тўғрисида қарор қабул қилди.
Ушбу қарор иқтисодиётда бир вақтнинг ўзида инфляцияни оширувчи хатарлар ва пасайтирувчи омилларнинг мавжудлиги шароитида ижобий реал фоиз ставкаларни таъминлашга қаратилган пул-кредит сиёсати жорий йўналишини сақлаб қолиш мақсадида қабул қилинган.
Пандемия шароитида бюджет харажатларининг ортиши ва фискал рағбатлантириш иқтисодий жараёнлар ва фаолликни қўллаб-қувватлашнинг асосий омилларидан бўлди. Фоиз ставкалари карантин даврига қарамасдан I ярим йиллик якунлари бўйича ижобий иқтисодий ўсиш кўрсаткичларига эришиш учун шароит яратди. Июнь—июль ойларида нархларнинг нисбатан секинроқ пасайиши ва инфляция прогнозидан бироз оғиши кузатилди.
Бунда, асосий ставкани пасайтириш имкониятларини кўриб чиқиш масаласи кейинги бошқарув йиғилишларига қолдирилган ва инфляция пасайиш динамикасининг барқарор даражада шаклланишидан келиб чиқилади.
Таъкидланишича, карантин чеклов чораларининг узоқ муддат сақланиб қолиши шароитида асосий озиқ-овқат маҳсулотларига ва дори воситаларига бўлган талаб юқори даражада сақланиб қолса, аҳоли харажатларининг қайта тақсимланиши ва оптималлашиши натижасида бирламчи эҳтиёж тоифасига кирмайдиган маҳсулотларга бўлган талаб қисқариб боради.
Бундан ташқари, карантин чекловларининг янада узайтирилиши натижасида, меҳнат ресурслари ҳаракатланишидаги чекловлар, логистика тизимининг ёмонлашиши, товарларни ташиш муддати ва харажатларини ортиши асосий товарлар нархларига оширувчи таъсир кўрсатиши мумкин.
Январь—июнь ойларида иқтисодиётни кредитлаш ҳажмининг 18,2 фоизга (38 триллион сўмга), пул массасининг 12,3 фоизга (11,2 триллион сўмга) ўсганлиги, II чоракда бюджет харажатларининг даромадларига нисбатан сезиларли юқори бўлиши базавий инфляцияни оширувчи омиллар бўлди. Умуман олганда, йил якуни бўйича базавий инфляциянинг 12 фоиз атрофида шаклланиши кутилмоқда.
Пандемияга қарши чораларнинг фаоллаштирилиши ва соғлиқни сақлаш харажатларининг оширилиши шароитида II ярим йилликда ҳам бюджетга ва марказлашган жамғармаларга бўлган босим сақланиб қолади ва бу умумий фискал тақчилликнинг прогноз кўрсаткичларидан сезиларли ошишига олиб келади.
«Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, иқтисодий фаолликнинг тикланиши ва иқтисодиётнинг асосий тармоқларини қўллаб-қувватлаш бўйича кўрилган чоралар натижасида иккинчи ярим йилликда ЯИМнинг ижобий ўсиш суръатларига эришилиши ва йил якуни бўйича унинг реал ўсиши 1,5-2,0 фоизни ташкил этиши кутилмоқда», — дейилади хабарда.
Марказий банк бошқарувининг асосий ставкани кўриб чиқиш бўйича оралиқ мажлиси 2020 йилнинг 10 сентябрь кунига режалаштирилган.
Эслатиб ўтамиз, Марказий банк бошқарувининг 14 апрелдаги қарори билан асосий ставка 1 фоиз бандга пасайтирилиб, йиллик 15 фоиз даражасида белгиланган эди. Июнь ойида эса Марказий банки асосий ставкани пасайтириши ҳақида хабарлар тарқалди, бироқ 11 июнь куни асосий ставка бўйича қарор қабул қилинган ва у 15 фоиз миқдорида ўзгаришсиз қолдирган.
Изоҳ (0)