Ўзбекистонда деҳқон хўжалиги учун ер участкаларини мерос қолдириладиган умрбод эгалик ҳуқуқи билан ажратиш тартиби бекор қилиниши мумкин. Бу тартибни бекор қилиш Адлия вазирлиги томонидан жамоатчилик муҳокамаси учун эълон қилинган « ‘Деҳқон хўжалиги тўғрисида’ги қонунга ўзгартиш ва қўшимчалар киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳасида таклиф қилинмоқда.
Қонун лойиҳасида қайд этилишича, ушбу лойиҳа деҳқон хўжалигини ташкил этиш, унинг фаолиятининг ҳуқуқий асосларини белгилаш, шунингдек, деҳқон хўжаликларини давлат томонидан қўллаб-қувватлаш соҳасидаги муносабатларни тартибга солиш мақсадида ишлаб чиқилган.
Мазкур қонун лойиҳасида деҳқон хўжалиги учун ер участкаларини мерос қилиб қолдириладиган умрбод эгалик қилиш ҳуқуқи билан ажратиш тартибини бекор қилиш кўзда тутилган. Амалдаги қонунга кўра, деҳқон хўжаликларига ердан умрбод фойдаланиш ва мерос қолдириш ҳуқуқи берилган. Янги қонун қабул қилинса, деҳқон хўжаликлари ушбу ҳуқуқдан маҳрум бўлади.
Қонун лойиҳаси 6 та боб ва 28 та моддадан иборат. Ушбу қонуннинг янги таҳририда деҳқон хўжалиги, унинг аъзолари, хўжаликни ҳисобга қўйиш, хўжалик ер участкасидан фойдаланиш ва унинг устидан давлат назорати, сув истеъмоли, молиявий хизматлардан фойдаланиши, меҳнатни ташкил этиш ва хўжалик фаолиятини қўллаб-қувватлаш каби бир қатор масалалар кўзда тутилган.
«Деҳқон хўжалиги тасарруфидаги ер участкасидан мақсадли ва оқилона фойдаланишни назорат қилиш ваколатли давлат органлари томонидан амалга оширилади. Деҳқон хўжалиги йўналиши бўйича қишлоқ хўжалиги экинларини экмаган тақдирда, ер солиғи белгиланган ставканинг уч баравари миқдорида ундирилади», — дейилади қонун лойиҳасида.
Мазкур қонун лойиҳаси бўйича муҳокамалар 3 июлга қадар давом этади.
Эслатиб ўтамиз, Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев раислигида 2020 йилнинг 8 апрель куни ўтказилган видеоселектор йиғилишида томорқадан самарали фойдаланмаётган хонадон эгалари расман огоҳлантирилиши, ундан кейин ҳам экин экмаганларга ер солиғи оширилган ставкада қўлланилишини кўзда тутувчи тизимни жорий қилиш бўйича топшириқ берилганди.
Шундан сўнг, 13 апрель куни Олий Мажлис палаталари кенгашларининг «Деҳқон хўжаликлари ва томорқа ер участкаларидан фойдаланиш самарадорлигини янада оширишга доир чора-тадбирлар тўғрисида»ги қўшма қарори қабул қилинди. Қарор Ўзбекистонда томорқа ер участкаларидан самарали фойдаланмаганлик учун жавобгарлик кучайтирилишини кўзда тутганди.
Парламент қуйи палатасининг 2020 йил 16 апрель куни бўлиб ўтган мажлисида депутатлар «Ўзбекистон Республикасининг Маъмурий жавобгарлик тўғрисидаги кодексига қўшимча ва ўзгартишлар киритиш ҳақида»ги қонун лойиҳасини қабул қилди. Лойиҳада томорқага ўз танлови асосида бирон-бир қишлоқ хўжалик экини экмаган фуқаролар аввал огоҳлантирилиши, кейин базавий ҳисоблаш миқдорининг бир бараваридан уч бараваригача миқдорда жаримага тортилиши белгиланганди. Агар мазкур ҳолат бир йил давомида такроран содир этилса, бу қиймат уч баравардан беш бараваргача миқдорда бўлиши кўзда тутилганди.
Бироқ таклиф қилинган мазкур ўзгариш бир қатор эътирозларга сабаб бўлди. Сенат ўзининг тўртинчи ялпи мажлисида мазкур таклифни маъқулламади.
Кейинроқ Адлия вазирлиги «Шахсий томорқа хўжалиги тўғрисида»ги қонун лойиҳасини муҳокамага қўйди.
Изоҳ (0)