Самарқанд шаҳридаги XIX асрга оид бир неча масжид харобага айланмоқда (фото)

ЎзМТДП Самарқанд вилояти кенгаши Маданий мерос объектларини инвентаризациядан ўтказиш ва уларнинг ҳолати билан яқиндан танишиш мақсадида жойларда ўрганиш ўтказди.

Ўрганиш давомида Самарқанд шаҳридаги бир неча масжиднинг сўнгги вақтларда қаровсиз ҳолга келиб қолаётгани аниқланди.

Масалан, XIX асрда бунёд этилган шаҳардаги «Мулла Қаландар» масжиди шу ерда яшовчи аҳолининг маблағи ҳисобидан бир неча йил муқаддам таъмирдан чиқарилган. Маънан эскирган эшик ва деразалар замонавийлари билан алмаштирилган. Масжиднинг устунлари, деворлари ва шифти бўялган киши эътиборини тортадиган кўриниш касб этган. Намозхонлар учун қисман бўлса-да шароитлар яратилган.

Аммо бугун бу масжидда намоз ўқилмайди, ундан маҳалла аҳли у-бу нарсаларни сақлайдиган омбор сифатида фойдаланиб келмоқда. Ушбу объект деворларининг пойдевор қисми бироз захлаган. Бу ҳолатни эса фуқаролар табиат омиллари таъсири билан изоҳламоқда.

Самарқанд шаҳар Абдурасулов кўчасида жойлашган XIX асрга тегишли бўлган «Кўк масжид» мажмуаси ҳам аҳолининг ва мутасадди ташкилотларнинг эътиборидан анча четда қолган. Натижада масжид кўринишига жиддий путур етиб, таъмирталаб ҳолга келиб қолган. Устунлари ва деворлари анча йиллардан буён буёқ кўрмаган. Том қисми ва тарновлари эскириб, яроқсиз ҳолга келиб қолгани боис ёмғир, қор сувлари масжид деворларини ювиб ўтади. Оқибатда унинг деворлари захлаб ғиштларнинг жойидан кўчиш ҳолатлари кузатилмоқда. Бугун намоз ўқилмайдиган ушбу масжид ҳам анча хароб аҳволда, дейилади хабарда.

Самарқанд шаҳри Шохруҳ кўчасида жойлашган «Юсуф Харрот» масжиди тахминан XIX асрнинг охирларида ХХ асрнинг бошларида барпо этилган бўлиб, маданий мерос объектлари рўйхатига киритилган.

«Афсуски, партия ишчи гуруҳи ушбу объектни ўрганиш учун кўрсатилган манзилга борганида вайронанинг устидан чиқди. Масжиддан ном-нишон ҳам қолмагани ҳар қандай кишини таажжубга солиши, табиий.

Маҳаллий аҳолининг таъкидлашича, ушбу масжид деворлари ёмғир ва қор сувлари таъсирида йиллар давомида нураб, йиқилиб тушган. Бугун бу ерда қурилиш чиқиндиларидан бошқа нарсани учратмайсиз. Ҳудуднинг тозалиги, озодалиги ҳам ушбу манзарага мос. Ҳоли хароб бундай масжидларни кўриб, нима дейишни ҳам билмайсан киши», — дейилади хабарда.