5 октябрь куни Тошкентда Туркий тилли давлатларнинг биринчи Инвестиция ва бизнес форуми очиб берилди. «Дарё» мухбири Мадина Нурманнинг хабар беришича, форум ишида иштирокчи давлатларнинг жами 500 нафар вакиллари, иқтисодиёт, бизнес, савдо-инвестициялар, хусусан, фармацевтика, қурилиш, қишлоқ хўжалиги ҳамда озиқ-овқат маҳсулотлари ишлаб чиқарилиши соҳаларидаги ҳамкорлик, тажриба алмашинувини B2B шаклидаги мулоқотларда ўзаро муҳокама қилади.
Форум очилишида иштирок этиб сўзга чиққан Туркия савдо палаталари ва товар биржалари иттифоқи раиси Мустафо Рифат Ҳисоржиқли ўғли туркий тилли давлатлар ўртасидаги алоқалар, савдо муносабатлари, Туркиянинг бу йўналишдаги ўрни, ички муҳити ва алоқалари ҳақидаги ўз фикрлари билан ўртоқлашди:
Турк ишбилармонлари сифатида Ўзбекистоннинг Туркий тилли давлатлар кенгашига қўшилишидан мамнун эканлигимизни таъкидламоқчиман. Туркманистонни ҳам тез орада сафимизда кўришимизга умид қиламан.Биз Туркиянинг етакчи ишбилармонлари, фонд бозоримизнинг раҳбарларидан иборат 100 кишидан ортиқ катта делегация билан Ўзбекистонга келдик. Чунки биз савдо ҳамда инвестициялар соҳасида ўзаро манфаатли истиқболларни кўрдик. Биз 6 та турли мамлакатлардан бўлишимизга қарамасдан битта туркий миллатлармиз. Биргаликда 1,1 триллион долларлик иқтисодий салоҳияти, 560 миллиард долларлик ташқи савдо ҳажми ва 160 миллионлик аҳолиси бор глобал катта кучмиз.
Бошқа томондан эса ўзаро савдо айланмамиз у қадар йирик ҳажмларда эмаслигини кўришимиз мумкин. Мана шу 6 давлатнинг савдо айланмаси фақатгина 9 миллиард долларни ташкил қилади. Ушбу рақамларни кўпайтириш ўз қўлимизда.Чунки савдо — бу инсонларнинг фаровонлиги ҳамда ривожланишидир. Ўйлайманки, кенгашимиз шарофати билан айни рақамлар тез ўсишига эришилади.
Туркиянинг Туркий тилли давлар кенгаши аъзо мамлакатларидаги сармояси 15 милииард АҚШ долларини ташкил қилади. Улар, ўз навбатида, Туркияга 8 миллиард доллар киритган. Бундан ташқари, туркиялик пудратчилар жами 39 миллиард долларлик 970 та лойиҳани ўз гарданига олишга қодир.
Нега айнан савдо? Чунки савдо тинчлик ҳамда барқарорликнинг буюк манбаи саналади. Биз биринчи галда мамлакатларимиз ўртасидаги савдо тўсиқларини бартараф қилишимиз, ўзаро савдо ҳажмимизни орттиришимиз керак. Ўз муваффақият тарихимизни Европа Иттифоқи усулида ёзишимиз лозим. Инсонлар ўзи кириб чиқиши мушкул бўлган давлатлар эмас, балки етиш олиши осон бўлганлари билан савдо алоқаларини олиб боришади. Савдо алоқалари бошлангач, улар ўша ўлкага сармоя киритади ва ҳамкорлик алоқаларини ўрнатади.
Шундай экан, биз савдога ҳалақит берувчи исталган турдаги тўсиқлар, жумладан, виза ва ўртамиздаги транзит ҳужжатларини аниқлаб, бартараф қилишимиз талаб этилади. Ишонч ва биринчи қадамни ташлаш шу йўлнинг ярмидир.
Туркиянинг хусусий сектори сифатида биз сизлар билан кўпроқ бизнес ва сармоялар қилиш ниятидамиз. Олдимизда улкан ҳудуд турибди. Туркий тилли давлатлар кенгаши айнан шу потенсиални амалга ошириш мақсадида тузилган.Келинглар, биргаликда икки томонлама савдо алоқаларимизни яхшилаймиз ва учинчи дунё мамлакатларига ҳамкорликдаги сармояларимиз билан очиламиз. Ишончим комилки, айни форум бу йўналишда катта ҳисса қўшади.
Мустафо Рифат Ҳисоржиқли ўғли, Туркия савдо палаталари ва товар биржалари иттифоқи раиси.
Изоҳ (0)