27 сентябрь куни дунё шаҳарларидаги ифлосланиш ва ҳаво сифати индексини таҳлил қилувчи The World Air Quality Index’нинг энг йирик онлайн-мониторинг натижаларига кўра, Тошкент ҳавоси ифлос шаҳарлар рейтингида иккинчи ўринни эгаллагани маълум қилинди.
Дунёнинг турли давлатларидаги йирик шаҳарлар ва АҚШ элчихоналарида ҳавонинг ифлосланиш даражасини ўлчайдиган махсус қурилмалар ўрнатилган.
Ўлчов бирлиги сифатида PM 2,5 индекси олинади. Чунки бу бирлик ҳаво ифлосланиш даражасини кўрсатувчи бирликлар орасида энг аниғи ҳисобланади.
PM 2,5-қаттиқ микроқисмлар, суюқликларнинг энг кичик томчилари, нозик дисперсияли чангни ўз ичига олган диаметри 2,5 микрометр бўлган ифлослантирувчи атмосферада концентрация кўрсаткичи.
Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилоти меъёрларига кўра, ўртача йиллик PM 2,5 даражаси 10 микрограмм метр кубдан, кунлик ўртача даража 25 микрограмм метр кубдан ошмаслиги керак.
Бугунги кунда Тошкент ҳавосида PM 2,5 миқдори 180 дан 158 микрограмм метр кубгача эканлиги айтилмоқда.
Тошкентда бу каби ифлос ҳаво шароитида The World Air Quality Index одамларга кўчага нафас олиш маскалари бўлган одамларга кўчага чиқишни, деразаларни ёпишни ва хоналарни вентиляция қилишни тавсия қилади.
ЖССТнинг мавжуд ҳисоб-китобларига кўра, PM10 (PM 2,5 дан каттароқ заррачалар диаметри) концентрацияси 10 микрограмм метр кубдан ошганда, барча сабабларга кўра кунлик ўлим даражаси 0,2-0,6 фоизга ошади.
«Ўзгидромет» Тошкентнинг ҳавоси энг ифлос шаҳарлар рейтингида иккинчи ўринни эгаллаши нотўғри маълумот деб атади.
«AirVisual.com сайти расмий давлат сайти ҳисобланмайди. Унга маълумотлар хусусий компаниялар ва ташкилотларнинг сунъий йўлдош кузатувлари асосида келиб тушади. Маълумотлар PM 2,5 нозик зарралар билан ҳавони ифлослантириши ҳақида хабардорликни ошириш ҳамда унинг инсон организмига таъсирини камайтириш учун аҳоли, сиёсатчилар ва ишбилармонлар учун ахборот ва тавсиявий характерга эга», — дейилади «Ўзидромет» хабарида.
Бундан ташқари, Ўзбекистон табиий хусусиятлари (қуруқ иқлим, қум ва қумли тупроқлар) туфайли атмосфера ҳавосидаги оғир заррачаларнинг юқори миқдори билан ажралиб туради.
Ўзбекистоннинг қуруқ иқлими оғир заррачалар ҳосил бўлиши ва уларнинг атмосферадаги миқдорига сезиларли таъсир кўрсатади.
«AirVisual.com сайтида чоп этилган Тошкент шаҳрида ҳавонинг PM 2,5 майда заррачалари билан юқори даражада ифлосланиши ҳақидаги маълумотлар вақтинчалик бўлиб, иқлим ва географик шароитларга боғлиқ», — дейилади хабарда. Таниқли блогер Муҳрим Агзамхўжаев ушбу мавзу юзасидан ўз фикрини қуйидагича билдирди:
«Тошкент ҳавосининг сифати пастлиги бўйича, масалан, Хитойнинг айрим қуёш кўрмайдиган шаҳарларидан олдинда бўлиши мантиқан ҳам, бошқачасига ҳам мумкин эмас ҳозирги замонда. Дарахтларнинг кесилиши, ишлаб чиқаришда газдан кўмирга ўтиш, машиналар сони кўпайиши ва яна бошқа омиллар, табиийки, ҳавони булғашга хизмат қилади, лекин бу дунёнинг нафас олиш имконсиз бўлган иккинчи шаҳри бўлиш учун кам.
АирВисуал рейтингида қандай қилиб кучли 10 таликда турганимиз сабабини эса, менимча, АҚШ элчихонасидан сўраш керак. Балки кўмирда пиширилган гўштни жуда кўп ейишаётгандир у ерда».
Изоҳ (0)