АҚШ, Германия ва Франция олимларидан иборат халқаро олимлар гуруҳи музлик қатламининг энг тез ўзгариши кузатилаётган Ғарбий Антарктидадаги Туэйтса музлигининг эришини қайд этди. Ҳисоб-китобларга кўра, фақат шу музликнинг ўзи бутун дунё бўйлаб океан суви даражасининг кўтарилишига хизмат қилиши мумкин. Бу ҳақда Science Advances томонидан маълум қилинган.
Музлик Амундсен денгизнинг Пан-Айленд бўғозига тушмоқда. Унинг тезлиги музликнинг ер билан улашган ва сузувчи қисми чегарасида йилига икки километрни ташкил қилмоқда. Бу эса уни энг тезкор музликлардан бирига айлантирмоқда. Олимлар уни Ғарбий Антарктика музлик шитининг энг нозик қисми сифатида кўрмоқда. Музлик қарийб икки миллион квадрат километр майдонни ва 25,4 миллион куб километр ҳажмни эгаллайди.
Айни пайтда Туэйтса музлиги ўз ўлчамларини йўқотмоқда. Бунга эриётган муз миқдорининг тушаётган қор миқдоридан ошиб кетгани сабаб бўлмоқда. Дастлабки ҳисоб-китобларга кўра, бу икки жараён ўртасидаги фарқ 60 фоизни ташкил қилмоқда. Ғарбий Антартиданинг энг асосий уч музлиги ҳисобланган Туэйтса, Пан-Айленд ва Смит музликларининг эриши ҳиссаси Дунё океанида йилига 0,24 миллиметрни ташкил қилмоқда. Бу музликларнинг 200 — 1000 йилдан кейин кузатилиши мумкин бўлган тўлиқ эриш кетиши қирғоқ чизиғининг 3,3 метрга кўтарилишига олиб келади. Глобал иқлим исиши оқибатида денгиз ҳароратининг ошиши сабабли музлик ва унинг эриш тезлиги йилдан йилга ошиб бораётганига исботлар пайдо бўлмоқда.
Кузатувларнинг кўрсатишича, музлик қисмининг денгиз тубида бўлган қисми 2014—2017 йилларда йилига 200 метр тезликда эриган. Бу Антарктида қирғоқ музликлари орасида рекорд кўрсаткич ҳисобланади.
Изоҳ (0)