Ислом Каримов номидаги Фонднинг унутилиб бораётган ўзбек читгарлиги санъатига бағишланган «Йўқотилган жаннатни излаб...» номли навбатдаги кўргазма лойиҳаси тақдим этилди. Бу ҳақда Лола Каримова-Тиллаева ўзининг Facebook’даги саҳифасида маълум қилди.
«Читгарлик мактаби бир асрдан кўпроқ тарихга эга бўлиб, XIX аср ва ХХ асрнинг бошларида Тошкент, Бухоро, Хива, Марғилон ва Наманган шаҳарларида ривож топган эди. Афсуски, бугунги кунда ушбу ҳунармандчилик тури йўқолиб кетиш арафасида турибди», — дейилади Лола Каримова-Тиллаеванинг постида.
Кўргазма 30 ноябрь куни Тошкент фотосуратлар уйида иш бошлади. Унда ўзбек читгарлиги санъатига мансуб мумтоз ва замонавий услубдаги матолар, шунингдек ёғоч қолипларнинг турли наъмуналари ҳавола этилган.
Читгарлик амалий безак санъатининг қадимий турларидан бири бўлиб, ёғоч қолиплар ёрдамида матога гул босиш жараёнидан иборат.
Ўзининг бежиримлиги, қўлланишда қулайлиги ва арзонлиги туфайли бундай матолар халқ орасида кенг тарқалган эди. Читгар усталар матони яратиш жараёни мураккаб бўлишига қарамай, ушбу санъатда юқори натижаларга эришган.
Халқ ҳунармандчилигининг мазкур тури ХХ асрнинг ўрталарига келиб деярли йўқолиб кетди, ва 1970 йилларнинг охири 1980 йилларнинг бошида вақтинча қайта тикланди. Афсуски, 2000 йилларнинг бошига келиб читгарлик санъати деярли йўқолиб бораётган санъат турларидан саналиб, Бухоро, Тошкент ва Марғилон шаҳарларида қисман сақланиб қолган.
Марғилонда ушбу ҳунармандчилик тури Раҳимжон Мирзааҳмедов, Тошкентда — Абдуҳошим Раҳимов ва Юра Пак, Самарқандда — Володя Ахатбеков, Бухорода — Ҳабиба Маликоваларнинг сай’-ҳаракатлари туфайли давом этиб келмоқда. Кўргазма 20 декабрга қадар давом этади.
Изоҳ (0)