Ko‘pincha kino, serial yoki kitoblardagi ayrim mashhur qahramonlar aslida tomoshabinlar tomonidan ortiqcha baholangan bo‘ladi. Bu borada turk seriallari ham, ularning obrazlari ham istisno emas. Odatda “ortiqcha baholangan qahramon” deganda, aktyorning kuchli ijrosi va jozibasiga tayanib, loyihadagi ahamiyati ortiqcha bo‘rttirilgan, aslida esa juda andozaviy va soddalashtirilgan obrazlar nazarda tutiladi. Ushbu maqolada aynan shunday obrazlarga e’tibor qaratildi.
“Qo‘rg‘on sirlari” serialidagi Seyran
Ro‘yxatni maftunkor Afra Saracho‘g‘lu ijro etgan Seyran qahramoni ochib beradi. Ko‘p jihatdan “Qo‘rg‘on sirlari” serialining bosh qahramoni mashhurligi bu ssenaristlarning emas, balki iste’dodli aktrisaning yutug‘idir. Chunki qahramon obrazini har tomonlama chuqur va mukammal ijro etish ularga yuklangan edi.
Qizning tashqi ko‘rinishi va Ferit Korxan (Mert Ramazon Demir) bilan o‘rtasidagi o‘zaro uyg‘unlik muxlislarni Seyran obrazini afsonaga aylantirdi. Uning ishtirokidagi minglab videolar tayyorlanadi, kollajlar qilinadi va u ko‘plab tomoshabinlar uchun ibratli qiz namunasi sifatida ko‘riladi. Ammo bu haqiqatan shundaymi?
Agar obrazga chuqurroq qaralsa, Seyranning ko‘plab harakatlari mantiqsiz va tushunarsiz ko‘rinadi. Shuningdek, uning sevimli turmush o‘rtog‘iga bo‘lgan munosabati ham ko‘p jihatdan tanqidga loyiq edi.
Serial oxiriga borib, hatto eng sodiq muxlislar ham bosh qahramonga nisbatan ishonchini yo‘qota boshladi, chunki voqealar mantiqdan mahrum bo‘lib borayotgan edi. Bu esa, tanqidlar asossiz emasligini yana bir bor ko‘rsatadi. Ular ko‘proq syujet va obraz ustida ishlagan ssenaristlarga taalluqli bo‘lib, shunchaki salbiy fikr bildirish emas.
“Qalbim eshigini qoq” serialidan Serkan Bolat
2021-yilda Kerem Bursin ijro etgan Serkan Bolat haqiqiy erkaklik namunasi sifatida qabul qilindi. Ijtimoiy tarmoqlar qizlarning aynan shunday yigitni topishga intilishlari haqida memlarga to‘ldi, shuningdek, qahramonning tashqi ko‘rinishi, uslubi va xatti-harakatlari ko‘plab odamlar uchun o‘rnakka aylandi.
Biroq, tanqidchilar Keremning obraziga bo‘lgan bu katta e’tirofni oshkor etmadi, chunki “Qalbim eshigini qoq” serialining asosiy syujeti “Zolushka” ertagi ustiga qurilgan edi. Serkanning barcha xatti-harakatlarini chuqurroq o‘ylab ko‘rsangiz, uning obrazi afsonaviy tusdan chiqib ketadi, garchi uning muxlislari buni o‘zlariga isbotlashga harakat qilsa ham.
Birinchi mavsum oxirida u Edani tashlab ketganidan tashqari, qizining tug‘ilishini undan yashirganini bilgach, unga ayblovlar yog‘dirishni boshladi. Bu obrazdagi eng keskin xatolardan biri bo‘lib, bunday kamchiliklar juda ko‘p edi.
Muxlislar Kerem Bursin ijro etgan qahramonga faqat ijobiy fikrlar bildirib, uni idealga aylantirdi, chunki ularga aktyorning o‘zi yoqqan edi. Aslida Serkan Bolatga bo‘lgan bunday ortiqcha muhabbat aktyorning jozibasi tufayli yuzaga kelgan.
“Olis shahar” serialidan Zerrin
“Olis shahar” serialining qahramoni Zerrin (Dilin Doger) allaqachon ko‘plab tomoshabinlarning sevimlisiga aylangan. Shu sababli Ipek rolini ijro etayotgan Chag‘lu Shishmekka qarshi keskin tanqidlar bo‘lib, ssenaristlardan qizni Kaya bilan birlashtirishni talab qilmoqda.
Qiz obrazini idealizatsiya qilib, uni yaqinlariga qilingan muqaddas qurbonlik timsoli sifatida ko‘rsatishadi; shuningdek, uning samimiy bo‘yin egishi va muloyim tabiati ham maqtovga sazovor bo‘lmoqda. Biroq, xuddi shunday voqea avval “Elchining qizi” va “Sevgi iztirobi” seriallarida ham bo‘lgan. Hayotini xavf ostiga qo‘yishga tayyorlik esa bunga loyiq bo‘lgan darajada maqtovga sazovor emas.
Hozircha Zerrin biroz ortiqcha baholangan qahramon kabi ko‘rinadi, chunki u hali yetarlicha chuqur ishlab chiqilmagan. Lekin kim biladi, ehtimol bu holat o‘zgarar.
“Elchining qizi” serialidan Nare
Zerrin obrazi go‘yoki Neslihan Atagul turli seriallarda gavdalantirgan ikki qahramonning birlashmasidek tuyuladi. Ulardan biri Nare.
Nare ko‘pchilik tomonidan azob-uqubatlarga chidagan, Sanjar bilan sof va pok muhabbatidan voz kechmagan shahid ayol sifatida ko‘rilgan. Ammo aslida bu holat ekranda achinarli va g‘amgin ko‘rinishdan nariga o‘ta olmagan.
Avvaliga Narega achinish tabiiy edi. U taqdirning og‘ir zarbalariga uchradi, biroq baribir bardosh berib, hatto qiziga yaxshi ona bo‘lishni ham uddaladi. Ammo vaqt o‘tishi bilan Sanjarga qayta-qayta murojaat qilishi, u esa uni kamsitishda davom etishi, shuningdek, chinakam ishonchli va munosib inson bo‘lgan Gedizni butunlay mensimasligi — fikrlovchi tomoshabinlarni charchatib yubordi.
Bosh qahramonning zaifligi va harakatlaridagi mantiqsizlik esa ko‘pchilikda g‘ashlik uyg‘otdi, oqibatda muxlislar soni asta-sekin kamaydi. Shunga qaramay, baribir Nareni ibratli ayol, hatto dizilar tarixidagi eng kuchli qahramonlardan biri deb hisoblovchi tomoshabinlar ham topilardi. Ammo o‘zingiz ham tushunasiz — bunday ta’riflar haqiqatdan ancha yiroq.
“Qo‘rg‘on sirlari” serialidan Ferit
Maqolada Seyran haqida gap ketgan ekan, Feritsiz bo‘lishi mumkin emas. “Qo‘rg‘on sirlari” seriali efirga uzatilganidan buyon ikki bosh qahramon ham tomoshabinlar yuragida mustahkam o‘rin egalladi. Biroq, Ferit ham olgan maqtov va e’tiroflarga munosib emas edi.
Mert Ramazon Demir Ferit Korxon rolida, shubhasiz, juda kuchli ijro ko‘rsatdi. Aynan shu aktyorlik mahorati sababli qahramon ortiqcha baholandi. Rafiqasi Seyranga oxirigacha xiyonat qilgan Feritning to‘satdan mehribon er va namunali otaga aylanishi mutlaqo mantiqqa to‘g‘ri kelmadi. Eng ajablanarlisi shundaki, hozir ko‘plab qizlar Serkan Bolatdan ko‘ra Ferit kabi turmush o‘rtoqni orzu qilmoqda.
Aktyorning o‘zi — Mert Ramazon Demir — intervyularida bir necha bor Ferit obrazini tanqid qilganini va ssenariydan qoniqmaganini bildirgan. Ammo bu muxlislarni to‘xtatmadi, aksincha, ular Feritning toksik xarakterini yanada ko‘proq ideallashtirib, uning obrazini g‘ayrioddiy darajada ulug‘lay boshlashdi.
“Beqaror” serialidan Miron
Dizi olamidagi yana bir yigit — Miron. Akin Akinezyu bu rolni chiroyli ijro etdi, lekin bu qahramonning o‘zi barcha maqtovlarga loyiq degani emas.
Qahramonning eng asabga tegadigan tomoni — har bir vaziyatda sababsiz qichqirish va janjal qilish odati edi. Unga xos hissiy beqarorlik muxlislarni charchatib yubordi. Shunga qaramay, ayrim muxlislar buni “insoniylik” belgisi deb baholab, Mironni shunchaki “real” ko‘rinadi deb yoqtirishdi. Lekin baribir aytish kerakki, “Beqaror”ning bosh qahramoni — Miron — sezilarli darajada ortiqcha baholangan.
“Qizil sharbat” serialidan Doa
Doaning birinchi va ikkinchi mavsumlardagi rivoji juda muvaffaqiyatli kechgan. Serial turk va xalqaro auditoriya tomonidan sevib tomosha qilingan. O‘shanda uni ortiqcha baholangan deyish mushkul edi. Ammo uchinchi mavsumdagi o‘zgarishlar butunlay mantiqsizlik bilan yuz berdi.
Qahramon deyarli butunlay o‘zgartirildi va salbiy tomonga burildi. Har doim o‘qishga intilgan, mustaqil hayot va muvaffaqiyatli martabani orzu qilgan, shu bilan birga oilali baxtli ayol bo‘lishni xohlagan Doa go‘yoki yo‘qoldi. Uning o‘rnini esa faqat qimmatbaho qoshiq-vilkalarga o‘ch, kreditga xarid qilishga tayyor, mantiqsiz qarorlar chiqaruvchi, boy biznesmenning isrofgar xotini rolini egalladi.
Bunday ulkan salohiyatga ega qahramonni “yo‘q qilish” uchun harakat qilish kerak edi — ammo “Qizil sharbat” ssenaristlari buni juda oson uddalashdi. Garchi hanuzgacha ijtimoiy tarmoqlarda Doaning kuchli irodasi va xarakteriga qoyil qoluvchilar bo‘lsa-da, tomoshabinlarning aksariyati nima bo‘layotganini tushunmayapti.
Izoh (0)