Кўпинча кино, сериал ёки китоблардаги айрим машҳур қаҳрамонлар аслида томошабинлар томонидан ортиқча баҳоланган бўлади. Бу борада турк сериаллари ҳам, уларнинг образлари ҳам истисно эмас. Одатда “ортиқча баҳоланган қаҳрамон” деганда, актёрнинг кучли ижроси ва жозибасига таяниб, лойиҳадаги аҳамияти ортиқча бўрттирилган, аслида эса жуда андозавий ва соддалаштирилган образлар назарда тутилади. Ушбу мақолада айнан шундай образларга эътибор қаратилди.
“Қўрғон сирлари” сериалидаги Сейран
Рўйхатни мафтункор Афра Сарачўғлу ижро этган Сейран қаҳрамони очиб беради. Кўп жиҳатдан “Қўрғон сирлари” сериалининг бош қаҳрамони машҳурлиги бу ссенаристларнинг эмас, балки истеъдодли актрисанинг ютуғидир. Чунки қаҳрамон образини ҳар томонлама чуқур ва мукаммал ижро этиш уларга юкланган эди.
Қизнинг ташқи кўриниши ва Ферит Корхан (Мерт Рамазон Демир) билан ўртасидаги ўзаро уйғунлик мухлисларни Сейран образини афсонага айлантирди. Унинг иштирокидаги минглаб видеолар тайёрланади, коллажлар қилинади ва у кўплаб томошабинлар учун ибратли қиз намунаси сифатида кўрилади. Аммо бу ҳақиқатан шундайми?
Агар образга чуқурроқ қаралса, Сейраннинг кўплаб ҳаракатлари мантиқсиз ва тушунарсиз кўринади. Шунингдек, унинг севимли турмуш ўртоғига бўлган муносабати ҳам кўп жиҳатдан танқидга лойиқ эди.
Сериал охирига бориб, ҳатто энг содиқ мухлислар ҳам бош қаҳрамонга нисбатан ишончини йўқота бошлади, чунки воқеалар мантиқдан маҳрум бўлиб бораётган эди. Бу эса, танқидлар асоссиз эмаслигини яна бир бор кўрсатади. Улар кўпроқ сюжет ва образ устида ишлаган ссенаристларга тааллуқли бўлиб, шунчаки салбий фикр билдириш эмас.
“Қалбим эшигини қоқ” сериалидан Серкан Болат
2021 йилда Керем Бурсин ижро этган Серкан Болат ҳақиқий эркаклик намунаси сифатида қабул қилинди. Ижтимоий тармоқлар қизларнинг айнан шундай йигитни топишга интилишлари ҳақида мемларга тўлди, шунингдек, қаҳрамоннинг ташқи кўриниши, услуби ва хатти-ҳаракатлари кўплаб одамлар учун ўрнакка айланди.
Бироқ, танқидчилар Керемнинг образига бўлган бу катта эътирофни ошкор этмади, чунки “Қалбим эшигини қоқ” сериалининг асосий сюжети “Золушка” эртаги устига қурилган эди. Серканнинг барча хатти-ҳаракатларини чуқурроқ ўйлаб кўрсангиз, унинг образи афсонавий тусдан чиқиб кетади, гарчи унинг мухлислари буни ўзларига исботлашга ҳаракат қилса ҳам.
Биринчи мавсум охирида у Эдани ташлаб кетганидан ташқари, қизининг туғилишини ундан яширганини билгач, унга айбловлар ёғдиришни бошлади. Бу образдаги энг кескин хатолардан бири бўлиб, бундай камчиликлар жуда кўп эди.
Мухлислар Керем Бурсин ижро этган қаҳрамонга фақат ижобий фикрлар билдириб, уни идеалга айлантирди, чунки уларга актёрнинг ўзи ёққан эди. Аслида Серкан Болатга бўлган бундай ортиқча муҳаббат актёрнинг жозибаси туфайли юзага келган.
“Олис шаҳар” сериалидан Зеррин
“Олис шаҳар” сериалининг қаҳрамони Зеррин (Дилин Догер) аллақачон кўплаб томошабинларнинг севимлисига айланган. Шу сабабли Ипек ролини ижро этаётган Чағлу Шишмекка қарши кескин танқидлар бўлиб, ссенаристлардан қизни Кая билан бирлаштиришни талаб қилмоқда.
Қиз образини идеализация қилиб, уни яқинларига қилинган муқаддас қурбонлик тимсоли сифатида кўрсатишади; шунингдек, унинг самимий бўйин эгиши ва мулойим табиати ҳам мақтовга сазовор бўлмоқда. Бироқ, худди шундай воқеа аввал “Элчининг қизи” ва “Севги изтироби” сериалларида ҳам бўлган. Ҳаётини хавф остига қўйишга тайёрлик эса бунга лойиқ бўлган даражада мақтовга сазовор эмас.
Ҳозирча Зеррин бир оз ортиқча баҳоланган қаҳрамон каби кўринади, чунки у ҳали етарлича чуқур ишлаб чиқилмаган. Лекин ким билади, эҳтимол бу ҳолат ўзгарар.
“Элчининг қизи” сериалидан Наре
Зеррин образи гўёки Неслиҳан Атагул турли сериалларда гавдалантирган икки қаҳрамоннинг бирлашмасидек туюлади. Улардан бири Наре.
Наре кўпчилик томонидан азоб-уқубатларга чидаган, Санжар билан соф ва пок муҳаббатидан воз кечмаган шаҳид аёл сифатида кўрилган. Аммо аслида бу ҳолат экранда ачинарли ва ғамгин кўринишдан нарига ўта олмаган.
Аввалига Нарега ачиниш табиий эди. У тақдирнинг оғир зарбаларига учради, бироқ барибир бардош бериб, ҳатто қизига яхши она бўлишни ҳам уддалади. Аммо вақт ўтиши билан Санжарга қайта-қайта мурожаат қилиши, у эса уни камситишда давом этиши, шунингдек, чинакам ишончли ва муносиб инсон бўлган Гедизни бутунлай менсимаслиги — фикрловчи томошабинларни чарчатиб юборди.
Бош қаҳрамоннинг заифлиги ва ҳаракатларидаги мантиқсизлик эса кўпчиликда ғашлик уйғотди, оқибатда мухлислар сони аста-секин камайди. Шунга қарамай, барибир Нарени ибратли аёл, ҳатто дизилар тарихидаги энг кучли қаҳрамонлардан бири деб ҳисобловчи томошабинлар ҳам топиларди. Аммо ўзингиз ҳам тушунасиз — бундай таърифлар ҳақиқатдан анча йироқ.
“Қўрғон сирлари” сериалидан Ферит
Мақолада Сейран ҳақида гап кетган экан, Феритсиз бўлиши мумкин эмас. “Қўрғон сирлари” сериали эфирга узатилганидан буён икки бош қаҳрамон ҳам томошабинлар юрагида мустаҳкам ўрин эгаллади. Бироқ, Ферит ҳам олган мақтов ва эътирофларга муносиб эмас эди.
Мерт Рамазон Демир Ферит Корхон ролида, шубҳасиз, жуда кучли ижро кўрсатди. Айнан шу актёрлик маҳорати сабабли қаҳрамон ортиқча баҳоланди. Рафиқаси Сейранга охиригача хиёнат қилган Феритнинг тўсатдан меҳрибон эр ва намунали отага айланиши мутлақо мантиққа тўғри келмади. Энг ажабланарлиси шундаки, ҳозир кўплаб қизлар Серкан Болатдан кўра Ферит каби турмуш ўртоқни орзу қилмоқда.
Актёрнинг ўзи — Мерт Рамазон Демир — интервьюларида бир неча бор Ферит образини танқид қилганини ва сценарийдан қониқмаганини билдирган. Аммо бу мухлисларни тўхтатмади, аксинча, улар Феритнинг токсик характерини янада кўпроқ идеаллаштириб, унинг образини ғайриоддий даражада улуғлай бошлашди.
“Беқарор” сериалидан Мирон
Дизи оламидаги яна бир йигит — Мирон. Акин Акинезю бу ролни чиройли ижро этди, лекин бу қаҳрамоннинг ўзи барча мақтовларга лойиқ дегани эмас.
Қаҳрамоннинг энг асабга тегадиган томони — ҳар бир вазиятда сабабсиз қичқириш ва жанжал қилиш одати эди. Унга хос ҳиссий беқарорлик мухлисларни чарчатиб юборди. Шунга қарамай, айрим мухлислар буни “инсонийлик” белгиси деб баҳолаб, Миронни шунчаки “реал” кўринади деб ёқтиришди. Лекин барибир айтиш керакки, “Беқарор”нинг бош қаҳрамони — Мирон — сезиларли даражада ортиқча баҳоланган.
“Қизил шарбат” сериалидан Доа
Доанинг биринчи ва иккинчи мавсумлардаги ривожи жуда муваффақиятли кечган. Сериал турк ва халқаро аудитория томонидан севиб томоша қилинган. Ўшанда уни ортиқча баҳоланган дейиш мушкул эди. Аммо учинчи мавсумдаги ўзгаришлар бутунлай мантиқсизлик билан юз берди.
Қаҳрамон деярли бутунлай ўзгартирилди ва салбий томонга бурилди. Ҳар доим ўқишга интилган, мустақил ҳаёт ва муваффақиятли мартабани орзу қилган, шу билан бирга оилали бахтли аёл бўлишни хоҳлаган Доа гўёки йўқолди. Унинг ўрнини эса фақат қимматбаҳо қошиқ-вилкаларга ўч, кредитга харид қилишга тайёр, мантиқсиз қарорлар чиқарувчи, бой бизнесменнинг исрофгар хотини ролини эгаллади.
Бундай улкан салоҳиятга эга қаҳрамонни “йўқ қилиш” учун ҳаракат қилиш керак эди — аммо “Қизил шарбат” ссенаристлари буни жуда осон уддалашди. Гарчи ҳанузгача ижтимоий тармоқларда Доанинг кучли иродаси ва характерига қойил қолувчилар бўлса-да, томошабинларнинг аксарияти нима бўлаётганини тушунмаяпти.
Изоҳ (0)