• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +28°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Kelajakdagi xavfli kasalliklarga bugun qarshi kurashing — bolangizni yuqumli kasalliklarga qarshi emlating

    Xastalikni davolashdan ko‘ra, uning oldini olgan afzal. Tibbiyotda kasalliklar profilaktikasiga alohida e’tibor qaratilishining sababi shu. Qolaversa, o‘z vaqtida ko‘rilgan chora-tadbirlar millionlab insonlar hayotini saqlab qolishi mumkin. Bu haqda Sanitariya-epidemiologiya qo‘mitasi “Daryo”ga ma’lum qildi.

    Foto: Google Imeges

    Mutaxassislar xulosasiga ko‘ra, bunday yondashuv iqtisodiy jihatdan ham juda samarali. Masalan, yuqumli kasalliklarga qarshi ommaviy emlash tadbirlari nafaqat turli epidemiyalar tarqalishining, balki sog‘liqni saqlash muassasalariga yuklamalar keskin ortib ketishining ham oldini oladi.

    O‘zbekistonda Milliy profilaktik emlash kalendari joriy etilgan. Hozirgi vaqtda ushbu kalendar bo‘yicha 1 sutkalikdan 16 yoshgacha bo‘lgan bolalar belgilangan muddatlarda 13 turdagi vaksinalar bilan emlanadi. Unga muvofiq, yuqumli kasalliklar, jumladan, difteriya, ko‘kyo‘tal, qoqshol, sil, virusli gepatit B, poliomielit, qizamiq, qizilcha, epidemik parotit, rotavirus, pnevmokokk, gemofilius inflyuensa tip B (XIB) infeksiyasi, bachadon bo‘yni saratoniga qarshi rejali vaksinatsiya tadbirlari o‘tkaziladi.

    Foto: Internet

    Hozirgi vaqtda ushbu kalendar bo‘yicha 1 sutkalikdan 16 yoshgacha bo‘lgan bolalar belgilangan muddatlarda 13 turdagi vaksinalar bilan emlanadi.

    Profilaktik emlashlar uchun 3 ming 138 ta emlash punkti ajratilgan. Chaqaloqlarni sil va gepatit B ga qarshi emlash esa tug‘uruq komplekslarida amalga oshirib kelinmoqda.

    Boshqariluvchi yuqumli kasalliklarga qarshi profilaktik emlashlar bilan qamrab olish darajasi 95-98 foizni tashkil etyapti. Mamlakatda 2003-yildan buyon emlashdan so‘ng nojo‘ya holatlar ro‘yxatga olingani yo‘q.

    Bolalar 2000-yilgacha 6 turdagi infeksiyaga qarshi emlangan. 2001-yildan hozirgi vaqtga qadar yana 7 turdagi vaksina profilaktik emlash kalendariga kiritilgan.

    Gepatit B kasalligining asoratlari tufayli insonda jigar sirrozi kasalligi rivojlanadi. BGB vaksinasi bilan emlash 2001-yildan beri amalga oshirib kelinayotgan bo‘lsa, bugungi kunda 20 yoshgacha bo‘lgan bolalar va o‘smirlar bu kasallikdan himoyalangan. O‘z vaqtida emlanmay qolgan ayrim bolalar bo‘lishi mumkin.

    Bolalar 12 oylik vaqtida qizamiq, parotit va qizilchaga qarshi KPK-1 vaksinasi bilan emlanadi.

    Bu kasalliklarni yuqtirgan bolalarning tuzalishi juda mushkul. Ayrim hollarda o‘limga ham olib kelishi mumkin. Shuningdek, ular o‘zidan so‘ng organizmda juda og‘ir asoratlar qoldiradi. Xususan, xalq orasida tepki kasalligi, deb yuritiladigan parotit bilan xastalangan o‘g‘il-qizlar bepusht bo‘lib qolishi mumkin. Vaksina esa bolalarni bu kasalliklardan asraydi.

    Foto: Internet

    Bola 6 yoshligida KPK-2 vaksinasi bilan emlanadi. 2000-yilgacha difteriya, qoqshol va ko‘kyo‘talga qarshi faqat AKDS vaksinasi qo‘llanilgan. Keyinchalik profilaktik emlashlar kalendariga o‘zgartirish kiritilib, bolalar 2, 3 va 4 oylik vaqtlarida mos ravishda Penta-1, Penta-2 hamda Penta-3 kombinatsiya qilingan vaksinalari bilan emlanadigan bo‘ldi.

    Bu vaksinalar difteriya, qoqshol, ko‘kyo‘tal, shuningdek, gepatit B va HIB infeksiyasiga qarshi qo‘llaniladi.

    Ilgari 5 yoshgacha bo‘lgan bolalar virusli diareya kasalligi tufayli ham nobud bo‘lar edi. Bu kasallikni rotavirus infeksiyasi keltirib chiqarishi aniqlangach, unga qarshi vaksina ham yaratilgan. Bu vaksina 2014-yilda mamlakatimizda profilaktik emlash kalendariga kiritildi. Bolalar 2, 3 va 4  oyligida tegishli ketma-ketlikda Rota-1, Rota-2, Rota-3 vaksinalari bilan emlab kelinmoqda. Hozirda virusli diareya kasalligi tufayli o‘lim holatlari kuzatilmaydi.

    2018-yilda bolalarga yuqish xavfi kuchli bo‘lgan va o‘limga olib keladigan pnevmakokk kasalligiga qarshi bola 2, 3 va 12 oylik bo‘lganida emlanadigan Pnevmo-1, Pnevmo-2, Pnevmo-3 vaksinalari profilaktik emlash kalendariga kiritildi. Shu yili 2, 3, 4 va 16 oylik bolalarni poliomiyelitga qarshi vaksina bilan emlash ham joriy qilindi.

    Profilaktik emlashlar kalendariga kiritilgan yana bir vaksina bor — bachadon bo‘yni saratoniga qarshi qo‘llaniluvchi VPCH vaksinasi. 9-13 yoshdagi qizlarni VPCH bilan emlash mamlakatimizda 2019-yilda joriy qilingan.

    VPCH bilan emlashning ahamiyatini ko‘rsatish uchun aytishimiz mumkinki, hozirda respublikamizda kuniga 2 nafar ayol bachadon bo‘yni saratoni bilan dunyodan ko‘z yumadi. 2019-yilda bu kasallikka qarshi emlash joriy etilgan bo‘lsa, kelgusida bu bilan bog‘liq o‘lim holatlari qayd etilmasligiga erishiladi.

    Aholi bunday emlashlarning ahamiyatini tushunib yetishi va undan chetda qolib ketmasligi lozim. Bu orqali yiliga minglab o‘limlarning oldi olinadi. Hali profilaktik emlashlar kalendarimizga ko‘plab yuqumli kasalliklarga qarshi vaksinalarni kiritishimiz kerak.

    Ma’lumot uchun, immunizatsiya tadbirlarining muntazam va samarali olib borilishi natijasida 1996-yildan buyon respublikamizda yovvoyi polioviruslar keltirib chiqaradigan poliomiyelit kasalligi tugatildi va O‘zbekiston 2002-yilda “Poliomiyelitdan xoli hudud”, 2017-yilda esa “Qizamiq va qizilchaning 36 oylik eliminatsiyasiga erishgan hudud” nomli xalqaro sertifikatlarni olishga muvaffaq bo‘lgan.

    31.01.2024, 22:07   Izoh (0)   9925
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    “O‘zining sohasida omadsiz bo‘lgan odamlar emlash haqida boshqalarning fikrini o‘zgartirishga harakat qilyapti” — Nurmat Otabekov

    23.05.2022, 20:08

    Oʻzbekistonda epidemiologik vaziyat: yengil oʻtayotgan koronavirus, tugatilgan kasalliklar, toʻliq qamrovdagi emlashlar

    06.02.2023, 19:58

    O‘zbekistonda emlash dasturini yaxshilash uchun 3,2 mln dollarlik jihozlar topshirildi

    20.11.2023, 12:12

    Shamollashni qanday qilib tezroq davolash mumkin?

    29.01.2024, 13:20

    Bosh og‘rig‘ini dori vositalarisiz qanday bartaraf etish mumkin?

    27.01.2024, 11:28

    “Parkinsonizmning titroqli turini bosh miyaga chip qo‘yish orqali davolash usuli O‘zbekistonga ham kirib kelmoqda” —  Zarifboy Ibodullayev

    24.01.2024, 21:25
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Tramp Oq uyda hashamatli tantanalar zali qurib, uni AQSHga sovg‘a qilmoqchi

    Layfstayl | 2 avgust, 20:55

    ZARMED Universiteti: 200 ta grant sizni kutmoqda

    Reklama | 2 avgust, 20:15

    Andijonda “otpuska”dagi o‘qituvchilar maktab taʼmirlayotgani aytilmoqda

    O‘zbekiston | 2 avgust, 20:44

    Rekord sarmoyalar: gigant texnologik kompaniyalar 2025-yilda sun’iy intellekt uchun 115 mlrd dollar sarfladi

    Dunyo | 2 avgust, 20:40

    Tramp tahdidlariga qaramay Hindiston Rossiyadan neft xarid qilishda davom etadi — hind rasmiylari

    Dunyo | 2 avgust, 20:10

    Xitoyda robot kino va dramaturgiya yo‘nalishida aspiranturaga qabul qilindi

    Texnologiyalar | 2 avgust, 19:50

    O‘zbekistonda har beshta sud qaroridan bittasi ijro etilmagani aytildi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 19:38

    “Garovga olinganlar ozod qilinmasa, G‘azoda janglar tinmaydi” — Isroil bosh qo‘mondoni

    Dunyo | 2 avgust, 19:20
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.