“Ibrat olinglar, men shunday odammanki, ertalab oshxonamda to‘rt yuz tuya so‘yilgan edi, kechqurun esa bitta it ovqatimni ko‘tarib qochyapti. Ertalab amir edim-u kechqurun asir bo‘ldim”.
Nizom ul-Mulkning “Siyosatnoma” asaridan parcha
Insonning hayoti bir soniyada mutlaqo o‘zgarib ketishi mumkin. Misol uchun, 18 yil Kremlning qizil taxtiravoniga egalik qilgan Leonid Brejnevning tantiq qizi, tom maʼnoda Sovet Ittifoqining birinchi raqamli “malikasi” hisoblangan Galina Brejnevaning hayoti ham birgina voqea ortidan ag‘dar-to‘ntar bo‘lib ketdi.
Kun kelib kimsan Brejnevning qizi bor-budidan mahrum etilib, mol-mulki tortib olinib, hech narsasiz qariyalar uyida vafot etishi o‘sha vaqtda hech kimning yetti uxlab tushiga ham kirmagan edi! Xo‘sh, Galina Brejneva nega bunday xorlikda vafot etdi? Quyida shu haqida hikoya qilamiz.
Birinchi muhabbat va ilk xato
Galina Leonidovna Brejneva 1929-yil 18-aprel kuni Rossiyaning Sverdlovsk shahrida dunyo kelgan. O‘sha kezlarda uning otasi – Leonid Brejnev tuman ijroiy qo‘mitasi raisining o‘rinbosari lavozimida faoliyat yuritar edi. Uning onasi – Viktoriya esa tug‘uruqxonada akusher bo‘lib ishlagan. Oradan 4 yil o‘tgach, Brejnevlar oilasida o‘g‘il farzand – Yuriy tug‘ildi. Galina Brejneva onasidan muloyimlik va samimiylikni, otasidan esa qatʼiylikni o‘rgandi.
Yosh Galina maktabni bitirgach, otasiga kelajakda aktrisa bo‘lmoqchi ekanligini aytdi. Biroq Brejnev bunga qarshi chiqdi. Asta-sekin mansab pog‘onasidan yuqorilayotgan Brejnev qizini aktrisa emas, balki pedagog bo‘lishini istardi. Aktrisalik orzusidan voz kechishga majbur bo‘lgan Galina o‘zi istamasdan Orexovo-Zuyevskiy pedagogika institutining adabiyot fakultetiga o‘qishga kirdi. Yosh Galinada adabiyot va kitobga zarracha ham qiziqishi yo‘q bo‘lib, u ko‘proq vaqtini chog‘ o‘tkazishni istardi.
1950-yilda Leonid Brejnev Kreml tomonidan Moldova Kommunistik partiyasi Markaziy qo‘mitasining birinchi kotibi etib tayinlandi. Oila Moldovaga ko‘chib kelgach, Galina Brejneva o‘qishini Kishinyov davlat universitetiga ko‘chirdi. Kunlarning birida shaharga sirk kelganini eshitgan Galina dugonalari bilan spektakl tomosha qilish uchun sirkka bordi. Kashtanrang sochli, ohu ko‘zli, qaddi-qomati kelishgan bo‘lajak “malika” o‘sha yerda tomosha ko‘rsatayotgan Yevgeniy Milayevni sevib qoldi. Eng qiziq tomoni, Galina sevib qolgan sirk aktyori undan 20 yosh katta bo‘lib, ayoli tug‘uruq vaqtida olamdan o‘tgandi. Shuningdek, Yevgeniy Milayevni egizak o‘g‘il farzandlari ham bor edi. “Sevgining ko‘zi ko‘r bo‘ladi”, deganlari shu bo‘lsa kerak.
Lenid Brejnev o‘zining arzanda qizini juda yaxshi ko‘rardi. Shu sababdan ham ularning turmush qurishiga ruxsat berdi. Hatto ko‘p o‘tmay Brejnev kuyovini yoqtirib ham qoldi. 1951-yilda Galina Brejneva Evgeniy Milayevga turmushga chiqdi va shohona hayotini tark etib, SSSR sirkida kostyumer vazifasida dunyo kezishni boshladi.
Biroq Galina tanlagan yo‘l to‘g‘ri bo‘lib chiqmadi. Davomiy tortishuvlar natijasida Galina sirkni tark etdi va eriga achchiq qilib o‘zidan 18 yosh kichik Igor Kor bilan nikohdan o‘tdi. Tantiq qizning qilgan ishi Moskvadagi Brejnevni g‘azablantirdi. U shu zahoti qizining Igor Kor bilan nikohini bekor qilish to‘g‘risida buyruq berdi va Galinani uyga qaytarib olib keldi.
Uchinchi turmush va pinhona brilliant savdosi
1964-yilda Sovet Ittifoqining jilovi Xrushchyovdan Leonid Brejnevga o‘tgach, Galina Brejneva ikkinchi turmush o‘rtog‘i bilan ham ajrashdi. Shundan so‘ng bosh kotibning arzanda qizi har kuni tunda uyushtiriladigan ziyofatlarni qoldirmaydigan bo‘ldi. Galina Brejneva shunday ziyofatlarning birida podpolkovnik Yuriy Churbanov bilan tanishdi. Churbanov o‘sha vaqtda ichki ishlar qo‘shinlarida xizmat qilar va qamoqxonalar nazorati bilan shug‘ullanar edi.
Oila qurish taklifi Sovet Ittifoqining birinchi raqamli “malikasi” Galina Brejnevadan chiqdi. Leonid Brejnev o‘zining shaddod qizini masʼuliyatli ofitser qo‘liga topshirishga rozi bo‘ldi. Ikki yoshning mo‘jazgina to‘yi bosh kotibning yozgi dachasida bo‘lib o‘tdi. To‘y vaqtida Brejnev erkatoy qiziga qarab “sirkchidan so‘ng endi turemshikka tegasanmi”, deb hazillashadi.
To‘ydan ko‘p o‘tmay Yuriy Churbanovning martabasi ko‘tarildi. Hatto uni ayrimlar bo‘lajak SSSR ichki ishlar vaziri sifatida ko‘ra boshladi. Galina Brejneva va Yuriy Churbanov birgalikda 10 yilga yaqin shohona hayot kechirishdi. Bosh kotib Leonid Brejnev qizining hayoti o‘z iziga tushib ketgach, uni Sovet Ittifoqi tashqi ishlar vazirligidagi bir lavozimga tayinladi.
80-yillar boshida Galina Brejneva butun ittifoqdagi brilliant savdosini qo‘lga oldi. Erkatoy “malika”ga hech kim lom-lim deya olmadi. Biroq Leonid Brejnevning bir oyog‘i go‘rda ekanligini, Berejnev vafotidan keyin Moskva taxtiga o‘tirishini aniq bilgan KGB (Davlat xavfsizlik qo‘mitasi) boshlig‘i Yuriy Andropov, tantiq “malika”ning yashirin biznesiga ko‘z yumib, qulay payt poylayotgan edi.
Ichkilik va o‘lim
1982-yil 10-noyabr kuni Sovet Ittifoqining bosh kotibi Leonid Brejnevning joni uzildi. Bu voqea nafaqat Galina Brejneva va Churbanovning, balki butun ittifoq hayotini mutlaqo o‘zgartirib yubordi. Brejnevning murdasi sovib ulgurmasdan KGB Galinaga tegishli barcha uylarda tintuv o‘tkazdi. Topilgan qimmatbaho taqinchoq buyumlar musodara etildi. Churbanov esa mamlakatda boshlanib ketgan “paxta ishi” ortidan qamoqqa tashlandi.
KGB Berejnevaning uyidan topilgan qimmatbaho taqinchoqlar qanday qilib, xorijdan kelib qolganini aniqladi. Maʼlum bo‘lishicha, taqinchoqlar yo‘lbars, ayiq, qoplon va bo‘ri kabi vahshiy hayvonlar saqlanadigan simto‘r uylarning tirqishlariga tiqib olib kelingan ekan.
Leonid Brejnevning vafoti etishi Galina Brejnevadagi shuhrat, boylik va eʼtiborni o‘zi bilan olib ketdi. Olmos va o‘yin kulgini juda yaxshi ko‘rgan Brejneva hayotining so‘nggi yillarini yolg‘izlikda o‘tkazdi. Yolg‘iz qolgan sobiq “malika” ichkilikka ruju qo‘ydi. U 1996-yilda BBCga bergan intervyusida “shampansiz tura olmayman. Mening eng sevimli ichimligim – shampan” deb aytgan edi.
Bir vaqtlar SSSR Madaniyat vazirligida ishlagan o‘zbekistonlik yozuvchi Nurali Qobul o‘zining “Sukut suiqasdi yoxud Stalindan Saddamgacha” kitobida Yuriy Churbanov uning do‘sti bo‘lganini va u bilan bog‘liq bir qancha voqealarni yozgan:
“Leonid Ilich vafot etdi. Qoralandi. General Yuliy Churbanov qamoqqa hukm etildi. Ozodlikka chiqqach, moskvalik do‘stlar bilan zo‘rg‘a topdik. Uy-joysiz qolib, eski bir sevgilisining kvartirasida yashar ekan. Bizni ko‘rib, ho‘ngrab yig‘lab yubordi. U “egnimda boshqa kiyimim yo‘q. Generallik shlemimni Galina ming dollarga sotib, ichib yubordi” – dedi ko‘zi yoshlanib”.
1996-yilda Galina Brejnevadan intervyu olgan ingliz jurnalisti uni tasvirlar ekan, Brejneva 58 yoshda bo‘lishiga qaramay uning tashqi ko‘rinishidan 70 yoshdagi ayolga o‘xshashini yozgan. 90-yillar boshida sobiq “malika” alkogolizmdan qutulish uchun bir necha marotaba kasalxonaga yotdi. Biroq uning xotirasida qolgan chuqur ruhiy yaralar unga tinchlik bermadi. Galina Brejneva har safar o‘tmishni yodga olar ekan ko‘zi namlanib, achchiq xotiralarni unutish uchun alamini shampandan olardi.
Leonid Brejnev yozgi dachasining yon-atrofida yashaydigan kishilar bor-budidan ayrilgan “Kreml malikasi” tunda o‘zi yashirgan zargarlik buyumlari hali ham bor yoki yo‘qligini tekshirish uchun belkurak bilan bog‘ni kezib yurganiga guvoh bo‘lishgan.
Bir vaqtlar Kremlning birinchi raqamli “malikasi” – Galina Brejneva 1998-yil 30-iyul kuni Moskva yaqinidagi qariyalar uyida xor-u zor bo‘lib hayotdan ko‘z yumdi. Maʼlumotlarga ko‘ra, jon taslim qilish arafasida Brejnevaga faqatgina Kremlda o‘tkazgan xotiralari hamrohlik qilgan xolos. Oilasi va yaqinlari tomonidan unutilgan Galina Brejneva egasizlar va g‘ariblar qabristoniga dafn etildi.
Sardor Ali
Izoh (0)