Rivojlanayotgan mamlakatlar xitoylik kreditorlardan kamida 1,1 trillion dollar qarzdor. Bu haqda Amerikaning AidData tadqiqot institutiga tayanib, CNN xabar berdi.
Hozirda Xitoyning rivojlanayotgan mamlakatlarga ajratgan kreditlarining 80 foizi moliyaviy qiyinchiliklarga duch kelgan davlatlarni qo‘llab-quvvatlashga qaratilgan.
Ko‘p yillar davomida Pekin o‘z moliyasini qashshoq mamlakatlardagi infratuzilmani moliyalashtirishga, jumladan Xitoy rahbari Si Szinpin o‘zining “Bir makon, bir yo‘l” tashabbusi orqali yo‘naltirdi, deyiladi xabarda.
Ushbu moliyalashtirish Lotin Amerikasidan Janubi-Sharqiy Osiyogacha bo‘lgan yo‘llar, aeroportlar, temir yo‘llar va elektr stansiyalariga saxovatli tarzda ajratildi va qarz oluvchi mamlakatlarning iqtisodiy o‘sishiga hissa qo‘shdi. Bu ko‘plab hukumatlarni Pekinga yaqinlashtirdi va Xitoyni dunyodagi eng yirik kreditorga aylantirdi, shuningdek, mas’uliyatsiz kredit berishda ayblovlarni qo‘zg‘atdi.
AidData tomonidan e’lon qilingan Xitoyning 165 mamlakatni yigirma yildan ortiq moliyalashtirish tahliliga ko‘ra, hozirda Xitoyning rivojlanayotgan mamlakatlarga rasmiy sektor kreditlarining 55 foizi qarzni uzish muddatiga kirdi.
Ushbu qarzlar yuqori foiz stavkalari, mahalliy valyuta muammolari va global o‘sishning sekinlashuvi kabi yangi va qiyin moliyaviy sharoitda to‘lanadi.
Ushbu kreditlarning aksariyati 2013-yildan boshlab “Bir makon, bir yo‘l” davrida berilgan va besh, olti yoki yetti yillik imtiyozli davr bo’lgan va keyin qarz oluvchilar to‘lashlari shart bo‘lmagan (pandemiya davrida) qo‘shimcha ikki yillik imtiyozga ega bo‘ldi, — deydi AidData bosh direktori va hisobot muallifi Bred Parks.
AidData ma’lumotlari Xitoy hukumati va davlat kreditorlarining 2000 va 2021-yillar oralig‘ida past va o‘rta daromadli mamlakatlardagi davlat va xususiy sektor qarz oluvchilari oldidagi 1,34 trillion dollar miqdoridagi kredit va grant majburiyatlarini kuzatuvchi ma’lumotlar bazasiga asoslanadi.
Tadqiqotchilar rivojlanayotgan mamlakatlar Xitoy kreditorlaridan kamida 1,1 trillion dollar va 2021-yilga kelib 1,5 trillion dollargacha qarzdor bo‘lganini aniqladi.
Vaziyat o‘zgarmoqda ... so‘nggi o‘n yil ichida Xitoy dunyodagi eng yirik rasmiy kreditor bo‘ldi va hozir Xitoy dunyodagi eng yirik rasmiy qarz yig‘uvchisi bo‘lishidagi o‘sha burilish nuqtasidamiz, — dedi Bred Parks.
Izoh (0)