• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12413.79
    • RUB154.86
    • EUR14468.27
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +33°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Salomatlik

    Nima uchun yutinganda tomoq og‘riydi va bu vaqtda nima qilish kerak?

    Yutish paytida og‘riq tomoq yallig‘lanishi yoki faringit tufayli yuzaga keladi. Yallig‘lanish nafaqat virus va bakteriyalarga, balki har qanday qo‘zg‘atuvchiga javobdir. Masalan, kuyish yoki kimyoviy moddalar bilan zaharlanish bilan ham yallig‘lanish hosil bo‘ladi.

    Foto: Lifehacker

    Qanday omillar tomoqni yanada zaifroq qiladi?

    Hech kim tomoq og‘rig‘idan mutlaqo himoyalangan emas, lekin ba’zi omillar bizni ko‘proq sezgir qiladi. Bularga quyidagilar kiradi:

    • 3 yoshdan 15 yoshgacha bo‘lgan bolalar, chunki o‘sha paytda bolalar streptokokk infeksiyasini yuqtirish ehtimoli ko‘proq.
    • Chekish, passiv chekish ham. Tutun shilliq qavatlarni bezovta qiladi, tutun mahsulotlari esa og‘iz, tomoq, halqum va o‘pka saratoni rivojlanish xavfini oshiradi.
    • Allergiya, chunki u ham shilliq qavatning yallig‘lanishi va tirnash xususiyatini keltirib chiqaradi.
    • Kimyoviy tirnash xususiyati beruvchi moddalar, masalan, sanoat kimyoviy moddalari, yoqilg‘i va boshqa xavfli moddalar bilan ishlash, ta’sir qilish.
    • Surunkali burun infeksiyalari, chunki shilimshiq tomoqqa tushadi va uni bezovta qiladi.
    • Odamlar ko‘p to‘planadigan joylar, masalan, bog‘larda, maktablarda, idoralarda, yotoqxonalarda.
    • Immunitetning zaiflashishi, masalan, OIV infeksiyasi, diabet, steroid yoki kimyoterapiya bilan davolanish, surunkali stress, to‘yib ovqatlanmaslik.

    Nima uchun yutinganda tomoq og‘riydi?

    Aksariyat hollarda sabab virusli infeksiyadir, ammo boshqa variantlar ham bo‘lishi mumkin.

    Virusli infeksiyalar

    Ko‘pincha tomoq virusli infeksiyalar tufayli og‘riydi, masalan:

    • O‘RVI, shu jumladan, gripp va COVID-19;
    • mononuklyoz;
    • qizamiq;
    • suvchechak;
    • difteriya;
    • ko‘k yo‘tal.

    Bakterial infeksiyalar

    Foto: Google Images

    Tomoq og‘rig‘iga bakteriyalar ham sabab bo‘ladi. Eng ko‘p uchraydigan patogen A guruhi streptokokki bo‘lib, anginaga olib keladi.

    Quruq havo

    Quruq havo qichishish va tomoq og‘rig‘iga olib kelishi mumkin. Shuningdek, quruqlik burun orqali emas, balki og‘iz orqali nafas olayotganda paydo bo‘ladi. Masalan, burun bitganda bu sodir bo‘ladi. Buning sababi shuki, havo burun yo‘llari orqali o‘tganda namlanadi, ammo og‘iz orqali nafas olayotganda u namlanmaydi.

    Allergiya

    Allergiyaning kuchayishi o‘z-o‘zidan tomoqni bezovta qilishi va og‘riq va qichishishga olib kelishi mumkin. Burundagi shilimshiq u yerga oqib tushganda, yallig‘lanish yanada kuchayadi.

    Qo‘zg‘atuvchi moddalar

    Agar allergiya faqat sezgir odamlarda paydo bo‘lsa, quyidagi holatlarda esa har qanday odam bezovtalanishi mumkin:

    • tamaki tutuni tufayli;
    • maishiy kimyoviy moddalarining bug‘lari;
    • achchiq ovqat;
    • spirtli ichimliklar ichish, tamaki;
    • mushaklarning zo‘riqishi.

    Tomoq og‘rig‘i — o‘qituvchilar, texnik yordam operatorlari va boshqa “gapiruvchi” mutaxassislarning doimiy hamrohi. Bu holat doimiy mushaklar zo‘riqishiga olib keladi. Bundan tashqari, og‘riq, masalan, kontsertdan keyin baland ovozda kuylashdan ham kelib chiqadi.

    Gastroezofagial reflyuks kasalligi

    GERD — oshqozon tarkibi qizilo‘ngachga qaytib keladigan holat. Bu ko‘ngil aynishi, ovozning xirillashi, quruq yo‘tal, ayniqsa, kechasi kuchayadi.

    OIV infeksiyasi

    OIV infeksiyasini yuqtirgandan so‘ng, ko‘pincha grippga o‘xshash sindrom rivojlanadi, bu ham tomoq og‘rig‘ini o‘z ichiga oladi. Infeksiya rivojlanishi bilan immunitet zaiflashadi, odam og‘iz va faringeal kandidozga, shuningdek, yutish paytida og‘riq sifatida namoyon bo‘ladigan sitomegalovirus infeksiyasiga nisbatan zaif bo‘ladi.

    Shishlar

    Tomoq, til yoki halqumning shishishi tomoq og‘rig‘i bilan namoyon bo‘lishi mumkin. Boshqa belgilar yoki alomatlarga ovozning xirillashi, yutish va nafas olishning qiyinligi, tuprik va balg‘amning qon aralash ajralishi kiradi.

    Tomoq og‘riganda qachon shifokorga murojaat qilish kerak?

    Odatda tomoq og‘rig‘i o‘z-o‘zidan tuzaladi, lekin ba’zida  terapevt yoki pediatrga murojaat qilishingiz kerak.

    Qaysi hollarda tez yordam chaqirish zarur?

    Shoshilinch tibbiy yordam kerak, agar:

    • yutish yoki nafas olishda qiyinchilik bo‘lganda;
    • nafas olish xirillash va shovqinga aylansa;
    • og‘riq juda kuchli va vaziyat faqat yomonlashsa.
    Foto: Google Images

    Amerika Pediatriya Akademiyasi, agar tomoq og‘rig‘i choy kabi ichimlikni birinchi qultumdan keyin ham yo‘qolmasa, bolani shifokorga olib borishni maslahat beradi.

    Kattalar uchun hamma narsa osonroq — agar tomoq og‘rig‘i kuzatilsa, terapevtga tashrif buyurishingiz kerak, qachonki kasallik:

    • bir hafta ichida o‘tmaydi;
    • tez-tez sodir bo‘ladi;
    • xavotirga sabab bo‘ladi;
    • yuqori harorat bilan birga kechsa;

    Tomoq og‘rig‘ini o‘zingiz qanday yengillashtirasiz?

    Ko‘pincha tomoq og‘rig‘i 5-7 kun ichida o‘z-o‘zidan o‘tib ketadi, ammo tiklanishdan oldin o‘z ahvolingizni biroz yengillashtirishga harakat qilishingiz mumkin. Agar yutish og‘riq bilan bo‘lsa, holatni yaxshilashning ba’zi usullari:

    • Muz kublarini so‘ring, muzqaymoq yeng (lekin ikki yoshgacha bo‘lgan bolalarga muzqaymoq bermang, ular bo‘g‘ilib qolishi mumkin). Ko‘p odamlar bolaligida muzqaymoq tomoq og‘rig‘iga olib kelishi mumkinligidan qo‘rqishgan bo‘lsa-da, sovuq aslida yallig‘lanishni kamaytiradi.
    • Shilliq pardalar qurib ketmasligi uchun namlagichni tez-tez yoqing.
    • Shishni yengillashtirish uchun tomoqni sho‘r suv bilan chayqang.
    • Ko‘p miqdorda iliq suyuqlik iching. Ammo yallig‘lanishni kuchaytirmaslik uchun issiq bo‘lmasin.
    • Asal iste’mol qiling, ayniqsa, yo‘talayotgan bo‘lsangiz. Esda tutingki, bir yoshgacha bo‘lgan bolalar uchun asal tavsiya etilmaydi.
    • Lozim bo‘lsa, antigistamin kabi retseptsiz dori-darmonlarni qabul qiling. Bundan tashqari, ular shishishni yengillashtiradi.

    Tomoq og‘rig‘idan qanday himoyalanish kerak?

    Foto: Google Images

    Tomoq og‘rig‘ining asosiy sababi infeksiyalar bo‘lganligi sababli, patogenlardan qochish juda muhimdir. Ushbu maslahatlarga amal qiling va ularni bolalaringiz bilan baham ko‘ring:

    • Qo‘lingizni kamida 20 soniya davomida yuving, ayniqsa, hojatxonadan foydalangandan keyin, ovqatdan oldin va keyin, aksirish yoki yo‘talishdan so‘ng.
    • Ko‘zlaringiz, buruningiz va og‘zingizga keraksiz tegmaslikdan saqlaning.
    • Oziq-ovqat, stakan yoki idishlarni boshqa odamlar bilan baham ko‘rmang.
    • Salfetkaga yo‘taling yoki aksiring, so‘ng darhol uni tashlang va qo‘lingizni yuving.
    • Farzandlaringizni va o‘zingizni o‘z vaqtida emlating. Misol uchun grippga qarshi emlash har yili, sovuq mavsum boshlanishidan oldin amalga oshirilishi kerak.
    • Qo‘lingizni yuvolmasangiz, alkogolli dezinfeksiyalash vositasidan foydalaning.
    • Telefonlar, eshik tutqichlari, pult va kompyuter klaviaturalarini muntazam tozalang va dezinfeksiya qiling.
    • Sayohat paytida mehmonxona xonangizdagi telefonlar, kalitlar va pultlarni tozalashni unutmang.
    • O‘RVI belgilari bo‘lgan odamlar bilan yaqin muloqot qilishdan saqlaning.
    06.07.2023, 22:58   Izoh (0)   32517
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Muzqaymoq yeyish, ko‘proq uxlash: tomoq og‘riganda nimalar qilish kerak?

    18.01.2023, 20:49

    Ertalab uyg‘onganda kutilmagan tomoq og‘rig‘i: siz bilmagan 8 ta sabab

    14.04.2023, 20:55

    Kattalar va bolalarda tomoq og‘rig‘i kuzatilganda nimalar qilish kerak?

    30.06.2023, 15:25

    Vitamin va minerallar o‘rtasida qanday farq bor va ularning eng yaxshi manbalari qaysi? Diyetolog tushuntiradi 

    06.07.2023, 16:45

    Ozdiradi, dezinfeksiya qiladi, isitma tushiradi: anor haqida siz bilmagan qiziqarli faktlar

    06.07.2023, 15:50

    Gipertoniklar uchun parhez: qon bosimini pasaytiradigan oziq-ovqatlar

    06.07.2023, 12:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    HONOR talabalarni qo‘llab-quvvatlovchi aksiyani e’lon qildi 


    Universalbank o‘zini o‘zi band qilgan fuqarolar uchun yangi “Mikrokredit 300 ”ni ishga tushirdi 


    Kelajak – bugungi qilgan harakatingiz samarasidir. O‘zingizga ishonch esa har qanday yutug‘ingizning boshlanishi 


    Mobiuz Andijon, Namangan va Farg‘ona viloyatlarida 5G ning yangi imkoniyatlarini ochmoqda


    “Trastbank” kichik biznesni rivojlantirish uchun 1 mlrd so‘mgacha kredit taklif etadi


    UZTELECOM simli internetni modernizatsiya qilmoqda: abonentlar GPON va FTTx orqali 100 Mbit/s dan yuqori tezlikka ega bo‘ladilar


    Accor Toshkentda Swissôtel Tashkent ochilishini nishonlamoqda, shveysariya uslubidagi hashshamatni O‘zbekiston poytaxtiga olib kelmoqda


    BI Group O‘zbekistonda turar joy binosining zilzilabardoshligini ochiq sinovdan muvaffaqiyatli o‘tkazdi


    HAVAL O‘zbekistonda yangi modellarni namoyish etdi: HAVAL H6 Facelift va HAVAL H9 taqdimot kechasi


    Imzo Glass mahsulotlari Buyuk Britaniyaga eksportga yuborildi


    Uzbekistan Airways bilan Istanbulga foydali parvoz qiling!


    “Biznesni rivojlantirish banki” 1 trln 273 mlrd so‘mlik ipoteka krediti ajratdi


    Smart Business O‘zbekistonda UZCARD va Humo kartalarini qabul qilish uchun yagona yechimni taqdim etadi 


    Pepsi Taste Challenge 2025: Pepsi yana oldinda — O‘zbekistonda 59,28% ovozga sazovor bo‘ldi 


    Kapitalbank va Korporativ sport assotsiatsiyasi hamkorlik memorandumini imzoladi

     

    Tavsiya etamiz

    “Rusning sharmandali blitskrigi”. Urush taqdirini belgilab bergan Kiyev jangi qanday yakunlangan edi?

    22 avgust, 20:08

    Islom Karimovning sobiq matbuot kotibi “Otamdan qolgan dalalar” filmi taqiqlanish sababini oshkor qildi

    21 avgust, 11:58

    Turkiyada oyoq suyaklarini sindirib, bo‘yni o‘stirish operatsiyasi ommalashmoqda (foto)

    21 avgust, 11:52

    Hisob palatasi nega hisobdor emas?

    20 avgust, 19:50
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Avstriyada 289 kilolik mahbus soliq to‘lovchilarning noroziligiga sabab bo‘ldi

    Dunyo | 23 avgust, 11:30

    O‘zbekistonda ikki mingta holatda energiyadan behuda foydalanish holatlari aniqlandi

    O‘zbekiston | 23 avgust, 11:10

    Jahon chempionati qur’asi qachon va qayerda bo‘lishi ma’lum bo‘ldi

    Sport | 23 avgust, 11:00

    Tramp Putinni futbol bo‘yicha jahon chempionatiga kelishi mumkinligini ma’lum qildi

    Dunyo | 23 avgust, 10:45

    Rossiyaga isiriq olib kirmoqchi bo‘lgan ayol 8 yilga qamaldi

    O‘zbekiston | 23 avgust, 10:25

    Go‘sht yeyuvchi bakteriya AQSH plyajlarini egallab oldi

    Dunyo | 23 avgust, 10:00
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.