• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12768.26
    • RUB162.63
    • EUR14400.04
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +23°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Саломатлик

    Нима учун ютинганда томоқ оғрийди ва бу вақтда нима қилиш керак?

    Ютиш пайтида оғриқ томоқ яллиғланиши ёки фарингит туфайли юзага келади. Яллиғланиш нафақат вирус ва бактерияларга, балки ҳар қандай қўзғатувчига жавобдир. Масалан, куйиш ёки кимёвий моддалар билан заҳарланиш билан ҳам яллиғланиш ҳосил бўлади.

    Фото: Lifehacker

    Қандай омиллар томоқни янада заифроқ қилади?

    Ҳеч ким томоқ оғриғидан мутлақо ҳимояланган эмас, лекин баъзи омиллар бизни кўпроқ сезгир қилади. Буларга қуйидагилар киради:

    • 3 ёшдан 15 ёшгача бўлган болалар, чунки ўша пайтда болалар стрептококк инфекциясини юқтириш эҳтимоли кўпроқ.
    • Чекиш, пассив чекиш ҳам. Тутун шиллиқ қаватларни безовта қилади, тутун маҳсулотлари эса оғиз, томоқ, ҳалқум ва ўпка саратони ривожланиш хавфини оширади.
    • Аллергия, чунки у ҳам шиллиқ қаватнинг яллиғланиши ва тирнаш хусусиятини келтириб чиқаради.
    • Кимёвий тирнаш хусусияти берувчи моддалар, масалан, саноат кимёвий моддалари, ёқилғи ва бошқа хавфли моддалар билан ишлаш, таъсир қилиш.
    • Сурункали бурун инфекциялари, чунки шилимшиқ томоққа тушади ва уни безовта қилади.
    • Одамлар кўп тўпланадиган жойлар, масалан, боғларда, мактабларда, идораларда, ётоқхоналарда.
    • Иммунитетнинг заифлашиши, масалан, ОИВ инфекцияси, диабет, стероид ёки кимётерапия билан даволаниш, сурункали стресс, тўйиб овқатланмаслик.

    Нима учун ютинганда томоқ оғрийди?

    Аксарият ҳолларда сабаб вирусли инфекциядир, аммо бошқа вариантлар ҳам бўлиши мумкин.

    Вирусли инфекциялар

    Кўпинча томоқ вирусли инфекциялар туфайли оғрийди, масалан:

    • ЎРВИ, шу жумладан, грипп ва COVID-19;
    • мононуклёз;
    • қизамиқ;
    • сувчечак;
    • дифтерия;
    • кўк йўтал.

    Бактериал инфекциялар

    Фото: Google Images

    Томоқ оғриғига бактериялар ҳам сабаб бўлади. Энг кўп учрайдиган патоген А гуруҳи стрептококки бўлиб, ангинага олиб келади.

    Қуруқ ҳаво

    Қуруқ ҳаво қичишиш ва томоқ оғриғига олиб келиши мумкин. Шунингдек, қуруқлик бурун орқали эмас, балки оғиз орқали нафас олаётганда пайдо бўлади. Масалан, бурун битганда бу содир бўлади. Бунинг сабаби шуки, ҳаво бурун йўллари орқали ўтганда намланади, аммо оғиз орқали нафас олаётганда у намланмайди.

    Аллергия

    Аллергиянинг кучайиши ўз-ўзидан томоқни безовта қилиши ва оғриқ ва қичишишга олиб келиши мумкин. Бурундаги шилимшиқ у ерга оқиб тушганда, яллиғланиш янада кучаяди.

    Қўзғатувчи моддалар

    Агар аллергия фақат сезгир одамларда пайдо бўлса, қуйидаги ҳолатларда эса ҳар қандай одам безовталаниши мумкин:

    • тамаки тутуни туфайли;
    • маиший кимёвий моддаларининг буғлари;
    • аччиқ овқат;
    • спиртли ичимликлар ичиш, тамаки;
    • мушакларнинг зўриқиши.

    Томоқ оғриғи — ўқитувчилар, техник ёрдам операторлари ва бошқа “гапирувчи” мутахассисларнинг доимий ҳамроҳи. Бу ҳолат доимий мушаклар зўриқишига олиб келади. Бундан ташқари, оғриқ, масалан, концертдан кейин баланд овозда куйлашдан ҳам келиб чиқади.

    Гастроэзофагиал рефлюкс касаллиги

    ГЭРД — ошқозон таркиби қизилўнгачга қайтиб келадиган ҳолат. Бу кўнгил айниши, овознинг хириллаши, қуруқ йўтал, айниқса, кечаси кучаяди.

    ОИВ инфекцияси

    ОИВ инфекциясини юқтиргандан сўнг, кўпинча гриппга ўхшаш синдром ривожланади, бу ҳам томоқ оғриғини ўз ичига олади. Инфекция ривожланиши билан иммунитет заифлашади, одам оғиз ва фарингеал кандидозга, шунингдек, ютиш пайтида оғриқ сифатида намоён бўладиган ситомегаловирус инфекциясига нисбатан заиф бўлади.

    Шишлар

    Томоқ, тил ёки ҳалқумнинг шишиши томоқ оғриғи билан намоён бўлиши мумкин. Бошқа белгилар ёки аломатларга овознинг хириллаши, ютиш ва нафас олишнинг қийинлиги, туприк ва балғамнинг қон аралаш ажралиши киради.

    Томоқ оғриганда қачон шифокорга мурожаат қилиш керак?

    Одатда томоқ оғриғи ўз-ўзидан тузалади, лекин баъзида  терапевт ёки педиатрга мурожаат қилишингиз керак.

    Қайси ҳолларда тез ёрдам чақириш зарур?

    Шошилинч тиббий ёрдам керак, агар:

    • ютиш ёки нафас олишда қийинчилик бўлганда;
    • нафас олиш хириллаш ва шовқинга айланса;
    • оғриқ жуда кучли ва вазият фақат ёмонлашса.
    Фото: Google Images

    Америка Педиатрия Академияси, агар томоқ оғриғи чой каби ичимликни биринчи қултумдан кейин ҳам йўқолмаса, болани шифокорга олиб боришни маслаҳат беради.

    Катталар учун ҳамма нарса осонроқ — агар томоқ оғриғи кузатилса, терапевтга ташриф буюришингиз керак, қачонки касаллик:

    • бир ҳафта ичида ўтмайди;
    • тез-тез содир бўлади;
    • хавотирга сабаб бўлади;
    • юқори ҳарорат билан бирга кечса;

    Томоқ оғриғини ўзингиз қандай енгиллаштирасиз?

    Кўпинча томоқ оғриғи 5-7 кун ичида ўз-ўзидан ўтиб кетади, аммо тикланишдан олдин ўз аҳволингизни бир оз енгиллаштиришга ҳаракат қилишингиз мумкин. Агар ютиш оғриқ билан бўлса, ҳолатни яхшилашнинг баъзи усуллари:

    • Муз кубларини сўринг, музқаймоқ енг (лекин икки ёшгача бўлган болаларга музқаймоқ берманг, улар бўғилиб қолиши мумкин). Кўп одамлар болалигида музқаймоқ томоқ оғриғига олиб келиши мумкинлигидан қўрқишган бўлса-да, совуқ аслида яллиғланишни камайтиради.
    • Шиллиқ пардалар қуриб кетмаслиги учун намлагични тез-тез ёқинг.
    • Шишни енгиллаштириш учун томоқни шўр сув билан чайқанг.
    • Кўп миқдорда илиқ суюқлик ичинг. Аммо яллиғланишни кучайтирмаслик учун иссиқ бўлмасин.
    • Асал истеъмол қилинг, айниқса, йўталаётган бўлсангиз. Эсда тутингки, бир ёшгача бўлган болалар учун асал тавсия этилмайди.
    • Лозим бўлса, антигистамин каби рецептсиз дори-дармонларни қабул қилинг. Бундан ташқари, улар шишишни енгиллаштиради.

    Томоқ оғриғидан қандай ҳимояланиш керак?

    Фото: Google Images

    Томоқ оғриғининг асосий сабаби инфекциялар бўлганлиги сабабли, патогенлардан қочиш жуда муҳимдир. Ушбу маслаҳатларга амал қилинг ва уларни болаларингиз билан баҳам кўринг:

    • Қўлингизни камида 20 сония давомида ювинг, айниқса, ҳожатхонадан фойдалангандан кейин, овқатдан олдин ва кейин, аксириш ёки йўталишдан сўнг.
    • Кўзларингиз, бурунингиз ва оғзингизга керакциз тегмасликдан сақланинг.
    • Озиқ-овқат, стакан ёки идишларни бошқа одамлар билан баҳам кўрманг.
    • Салфеткага йўталинг ёки аксиринг, сўнг дарҳол уни ташланг ва қўлингизни ювинг.
    • Фарзандларингизни ва ўзингизни ўз вақтида эмлатинг. Мисол учун гриппга қарши эмлаш ҳар йили, совуқ мавсум бошланишидан олдин амалга оширилиши керак.
    • Қўлингизни юволмасангиз, алкоголли дезинфекциялаш воситасидан фойдаланинг.
    • Телефонлар, эшик тутқичлари, пульт ва компьютер клавиатураларини мунтазам тозаланг ва дезинфекция қилинг.
    • Саёҳат пайтида меҳмонхона хонангиздаги телефонлар, калитлар ва пультларни тозалашни унутманг.
    • ЎРВИ белгилари бўлган одамлар билан яқин мулоқот қилишдан сақланинг.
    06.07.2023, 22:58   Изоҳ (0)   30665
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Музқаймоқ ейиш, кўпроқ ухлаш: томоқ оғриганда нималар қилиш керак?

    18.01.2023, 20:49

    Эрталаб уйғонганда кутилмаган томоқ оғриғи: сиз билмаган 8 та сабаб

    14.04.2023, 20:55

    Катталар ва болаларда томоқ оғриғи кузатилганда нималар қилиш керак?

    30.06.2023, 15:25

    Витамин ва минераллар ўртасида қандай фарқ бор ва уларнинг энг яхши манбалари қайси? Диетолог тушунтиради 

    06.07.2023, 16:45

    Оздиради, дезинфекция қилади, иситма туширади: анор ҳақида сиз билмаган қизиқарли фактлар

    06.07.2023, 15:50

    Гипертониклар учун парҳез: қон босимини пасайтирадиган озиқ-овқатлар

    06.07.2023, 12:30
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    “Бизнесни ривожлантириш банки” бизнес учун қулай инновацион банк бўлишга интилмоқда


    Абадий ишончлилик ва хавфсизлик: GWM соҳанинг янги стандартларини жорий этмоқда


    “Ўзбекинвест” IUA аъзосига айланди ва Лондоннинг глобал суғурта бозорида ўз мавқеини мустаҳкамлади


    Octobank банкоматларни BS/2 билан бирга “ақллироқ” қилади


    “Akkermann цемент” халқаро форуми: қурилиш материаллари соҳасидаги муаммолар кенг таҳлил қилинди


    Сўзлар аҳамиятга эга: TBC Bank 8 март табрикларини пулларга айлантириб, аёллар тадбиркорлигини қўллаб-қувватлади


    Систит — бу уят эмас!


    UZTELECOM 10 Гбит/с тезликдаги уй интернетини фойдаланувчиларга тақдим этди


    МКБАНК халқаро молия бозорида: Қозоғистон банкларидан 15 миллион доллар жалб қилинди


    ANORBANK ва БС/2 Ўзбекистонда банкларда ўз-ўзига хизмат кўрсатиш тармоғини кенгайтирмоқда


    Chery газга ўтмоқда: кафолат тўлиқ сақланиб қолинади, ўрнатиш эса 31 майгача бепул! 


    Centrum Air янги Airbus A320neo — авиапаркидаги тўққизинчи самолётни қабул қилиб олди 


    Ипотека Банк OTP Group ўзини ўзи банд қилганларга янги ипотека дастурини ишга туширди: ҳужжатларсиз, асаббузарликсиз, самарали натижалар билан


    2025 йилнинг 5 ойи давомида Mobiuz минглаб таянч станцияларини ишга туширди ва техник инфратузилмани замонавийлаштирди


    InfinBANK Visa Direct орқали халқаро пул ўтказмаларига қўйилган лимитларни оширди 

     

    Тавсия этамиз

    Ҳитлердан сўнг энг машҳур нацист – дорга осилган Риббентропнинг аянчли тақдири

    31 май, 19:25

    “Икки хонали уй учун 715 млн сўмдан”. “Дарё”даги мақоладан сўнг пойтахт ҳокимлиги уйсиз қолган аҳолига хонадон сотиб олиш учун маблағ ажратди

    28 май, 21:15

    Будапешт фасадлари: санъат кўчада яшайди (фото)

    27 май, 10:00

    Гестапо ва КГБ хизматида бўлган бухоролик “штирлиц”

    26 май, 19:00
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Нигерияда сув тошқинларидан ҳалок бўлганлар 151 кишига етди

    Дунё | 1 июн, 00:10

    БМТ ядро агентлиги: Эрон уран захираларини кўпайтирмоқда

    Дунё | 31 май, 23:50

    Жиззахда 667 млн сўмлик заргарлик буюмларининг ноқонуний савдосига чек қўйилди

    Ўзбекистон | 31 май, 23:35

    Келгуси ҳафта аввалида ҳаво ҳарорати 40 даражагача кўтарилади

    Ўзбекистон | 31 май, 23:10

    Ёмғир сувини электр энергиясига айлантириш йўли топилди

    Дунё | 31 май, 22:55

    Болалар омбудсмани Magic City’да суицид саҳнаси намойиш этилгани юзасидан изоҳ берди

    Ўзбекистон | 31 май, 22:35

    Наманган ва Тошкентда ярим млрд сўмлик газ ва “свет”дан ноқонуний фойдаланилди

    Ўзбекистон | 31 май, 22:15

    Майк Тайсон рақибининг оёғини тишлаб олган, WBC президентига тупурган ва журналистни ҳақорат қилган матбуот анжумани ҳақида

    Бокс | 31 май, 22:01
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.