AQSH prezidenti Jo Baydenning maʼmuriyati Birlashgan Millatlar Tashkiloti Xavfsizlik kengashini isloh qilish rejasini ishlab chiqmoqda, u kengashning doimiy aʼzolari sonini oltitaga ko‘paytirishni nazarda tutadi. Bu haqda amerikalik yuqori martabali amaldorlar va BMT diplomatlariga tayanib, The Washington Post xabar berdi.
Oq uy rejasiga ko‘ra, BMT Xavfsizlik kengashining yangi doimiy a’zolari veto huquqiga ega bo‘lmaydi.
Nashr yozishicha, AQSHning BMTdagi vakili Linda Tomas-Grinfild dunyo yetakchilarining kuzda Nyu-Yorkda bo‘lib o‘tadigan yillik yig‘ilishi oldidan BMTga a’zo 193 davlat diplomatlari bilan Xavfsizlik kengashini kengaytirish loyihasi bo‘yicha fikr-mulohazalar almashish uchun maslahatlashuvlar o‘tkazmoqda.
WP xabarida aytilishicha, avvalroq AQSH Germaniya, Hindiston va Yaponiyani Xavfsizlik Kengashiga doimiy a’zolar sifatida kiritishni yoqlab chiqqan. Ushbu g‘oya Fransiya va Buyuk Britaniya tomonidan qo‘llab-quvvatlangan, ular Braziliyaga va kamida bitta Afrika davlatiga kengashdan doimiy joy berishni taklif qilgan.
Nashrning qayd etishicha, BMT Xavfsizlik kengashini isloh qilish rejasi Baydenning rivojlanayotgan mamlakatlar ta’siri kuchayib borayotganini tan olish va Xavfsizlik Kengashining amaldagi a’zolariga nisbatan umidsizlikni kamaytirish, shuningdek, global mojarolarni, jumladan, Ukrainadagi urushni to‘xtatish uchun tashkilot ta’sirini oshirish istagini ko‘rsatadi.
Bayden avval ham AQSH BMT Xavfsizlik Kengashining doimiy va doimiy bo‘lmagan a’zolari sonini ko‘paytirish tarafdori ekanini aytgandi. Amerika prezidentining so‘zlariga ko‘ra, tashkilot “ko‘pchilikni qamrab oluvchi – zamonaviy dunyo ehtiyojlariga javob beradigan tarzda” bo‘lishi kerak.
BMT Xavfsizlik Kengashi haqida
BMT Xavfsizlik Kengashi BMTning doimiy organi bo‘lib, unga xalqaro tinchlik va xavfsizlikni saqlash uchun bosh javobgarlik yuklangan. Xavfsizlik Kengashining doimiy a’zolari Rossiya (1991-yilgacha — SSSR), AQSH, Xitoy, Buyuk Britaniya va Fransiya hisoblanadi. Ular kengash qarorlariga veto qo‘yish huquqiga ega.
Rossiyaning Ukrainaga keng miqyosli bosqini boshlanganidan keyin Vladimir Zelenskiy Rossiyani Xavfsizlik Kengashidan chiqarib tashlashga chaqirdi. Yevropa Kengashi rahbari Sharl Mishel ham Rossiya Federatsiyasining aʼzoligini to‘xtatish mexanizmini yaratishga chaqirdi. Oq uy esa tashkilot qoidalari bunga yo‘l qo‘ymasligini eslatdi.
BMT nizomida Xavfsizlik Kengashiga a’zolikni to‘xtatib turish yoki undan chiqarib tashlash chorasi nazarda tutilmagan.
Izoh (0)