Rossiya olmos eksport qilishda qiynalmoqda. Bundan Botsvana foydalanib qoldi

Rossiya olmoslarini Hindistonga yetkazib berish aprel oyidan beri 40 foizga kamaydi, Rossiya valyuta xatarlari tufayli hamon eksportni oshira olmayapti. Bu haqda Hindistonning qimmatbaho toshlar va zargarlik buyumlari eksportini qo‘llab-quvvatlash kengashi raisi Vipul Shohga tayanib Bloomberg xabar bermoqda. 

“Hech kim valyuta almashinuvi bilan bog‘liq xavf va o‘zgaruvchanlikni o‘z zimmasiga olishni xohlamaydi. Rossiyaliklar uchun qimmatbaho toshlar va zargarlik buyumlari bilan savdo qilishda rupiydan foydalanish qulay emas”, — deb tushuntirdi Shoh. 

Kengashga ko‘ra, hozircha hech bir hind zargarlik kompaniyasi iyul oyida ikki mamlakat o‘rtasida to‘siqsiz savdo uchun o‘rnatilgan rupiy hisob-kitob mexanizmidan foydalana olmagan. 

Shu bilan birga, tashkilot qimmatbaho toshlar yetkazib berish hajmini oshirish maqsadida ikki mamlakat hukumatlari va Rossiya kompaniyalari bilan doimiy muloqotda.

Hindiston olmosni qayta ishlash va kesish bo‘yicha dunyodagi eng yirik markazlardan biri hisoblanadi. Rossiyaga esa dunyo bo‘ylab olmos yetkazib berishning uchdan bir qismi to‘g‘ri keladi. 

G‘arb sanksiyalari tufayli ikki davlat o‘rtasidagi moliyaviy hisob-kitoblar murakkablashdi va bozor tartibsiz bo‘lib qoldi. Bunga banklar tranzaksiyalarni moliyalashtirishdan bosh tortgan taqdirda ham, zargarlar va savdogarlar Rossiya olmoslarini sotib olishni davom ettirish yo‘llarini izlagani sabab bo‘lgan. 

“Ammo, umuman olganda, ta’minot bilan bog‘liq vaziyat yaxshilanmadi, Rossiyaga to‘lovlar amalga oshmayapti”, — deydi Shoh.

Shu bilan birga, olmos yetkazib berishning ba’zi bir taqchilligiga qaramay, asosiy importchilar — Xitoy va AQSHda sayqallangan olmoslarga (kesilgan olmoslarga) talab pasaymoqda. 

Shu fonda Hindistonning sayqallangan eksporti aprel—dekabr oylari orasida o‘tgan yilning shu davriga nisbatan 7,7 foizga pasayib, 16,6 milliard dollarni tashkil qildi. 

“Hozircha bozorda taklif cheklovi kamtarona qolmoqda, ammo haqiqiy muammolar talab yana oshganida boshlanadi”, — deydi Vipul Shoh. 

Rossiya olmoslarini eksport qilish bilan bog‘liq muammolardan kutilmagan foyda oluvchi Botsvana bo‘lib, ushbu mineralni ishlab chiqarish bo‘yicha Rossiyadan keyin dunyoda ikkinchi o‘rinda turadi. 

Aprel—sentabr oylarida Botsvana davlat budjetining profitsiti 598,7 million pulani (46,9 million dollar) tashkil etdi. 

Bu ko‘p jihatdan foydali qazilmalarni, birinchi navbatda, olmosni sotishdan tushgan eksport tushumining 66 foizga oshishi bilan bog‘liq.