Россия олмос экспорт қилишда қийналмоқда. Бундан Ботсвана фойдаланиб қолди

Россия олмосларини Ҳиндистонга етказиб бериш апрель ойидан бери 40 фоизга камайди, Россия валюта хатарлари туфайли ҳамон экспортни ошира олмаяпти. Бу ҳақда Ҳиндистоннинг қимматбаҳо тошлар ва заргарлик буюмлари экспортини қўллаб-қувватлаш кенгаши раиси Випул Шоҳга таяниб Bloomberg хабар бермоқда. 

«Ҳеч ким валюта алмашинуви билан боғлиқ хавф ва ўзгарувчанликни ўз зиммасига олишни хоҳламайди. Россияликлар учун қимматбаҳо тошлар ва заргарлик буюмлари билан савдо қилишда рупийдан фойдаланиш қулай эмас», — деб тушунтирди Шоҳ. 

Кенгашга кўра, ҳозирча ҳеч бир ҳинд заргарлик компанияси июль ойида икки мамлакат ўртасида тўсиқсиз савдо учун ўрнатилган рупий ҳисоб-китоб механизмидан фойдалана олмаган. 

Шу билан бирга, ташкилот қимматбаҳо тошлар етказиб бериш ҳажмини ошириш мақсадида икки мамлакат ҳукуматлари ва Россия компаниялари билан доимий мулоқотда.

Ҳиндистон олмосни қайта ишлаш ва кесиш бўйича дунёдаги энг йирик марказлардан бири ҳисобланади. Россияга эса дунё бўйлаб олмос етказиб беришнинг учдан бир қисми тўғри келади. 

Ғарб санкциялари туфайли икки давлат ўртасидаги молиявий ҳисоб-китоблар мураккаблашди ва бозор тартибсиз бўлиб қолди. Бунга банклар транзакцияларни молиялаштиришдан бош тортган тақдирда ҳам, заргарлар ва савдогарлар Россия олмосларини сотиб олишни давом эттириш йўлларини излагани сабаб бўлган. 

«Аммо, умуман олганда, таъминот билан боғлиқ вазият яхшиланмади, Россияга тўловлар амалга ошмаяпти», — дейди Шоҳ.

Шу билан бирга, олмос етказиб беришнинг баъзи бир тақчиллигига қарамай, асосий импортчилар — Хитой ва АҚШда сайқалланган олмосларга (кесилган олмосларга) талаб пасаймоқда. 

Шу фонда Ҳиндистоннинг сайқалланган экспорти апрель—декабрь ойлари орасида ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 7,7 фоизга пасайиб, 16,6 миллиард долларни ташкил қилди. 

«Ҳозирча бозорда таклиф чеклови камтарона қолмоқда, аммо ҳақиқий муаммолар талаб яна ошганида бошланади», — дейди Випул Шоҳ. 

Россия олмосларини экспорт қилиш билан боғлиқ муаммолардан кутилмаган фойда олувчи Ботсвана бўлиб, ушбу минерални ишлаб чиқариш бўйича Россиядан кейин дунёда иккинчи ўринда туради. 

Апрель—сентябрь ойларида Ботсвана давлат бюджетининг профицити 598,7 миллион пулани (46,9 миллион доллар) ташкил этди. 

Бу кўп жиҳатдан фойдали қазилмаларни, биринчи навбатда, олмосни сотишдан тушган экспорт тушумининг 66 фоизга ошиши билан боғлиқ.