“O‘zbekka nihoyatda achinyapman” — O‘zbekiston xalq shoiri Usmon Azim jamiyatda savodsizlik avj olgani haqida

O‘zbekistonda kitob sotib olish va o‘qish nimaligini unutgan inson juda ko‘p. Bu haqda O‘zbekiston xalq shoiri Usmon Azim “Factor books” nashriyoti chop etgan kitoblar taqdimotida aytib o‘tdi, deya xabar bermoqda “Daryo” muxbiri.

Usmon Azimning aytishicha, jamiyatda kitobxonlik yo‘qolib bormoqda.

Kitob sotib olish va o‘qish nimaligini unutgan oilalar juda ko‘p. Mana bu kitobni olib, bolamga eltib beray, deydigan odamlar kamayib ketdi. Tirik iste’mol jamiyatiga aylanib bo‘libsiz. Bugun falon kiyimni kiyadi, falon narsani yeydi, ertaga boshqasini kiyadi va yeydi. Kitobdan tashqari hamma narsani sotib olishadi. Qorin to‘ysa, to‘y qilsa bo‘ldi. Boshpanani ham, albatta, o‘ylashsa kerak. O‘zbekka nihoyatda achinyapman. Bitta narsani angladim. Kambag‘allarga, ularga, bularga qaranglar degan vazifalar bo‘ladi. Menimcha, oilalarga qaranglar, ularda kitobi bormi, deb so‘rashni vazifa qilib qo‘yish kerak. Uyingda kitob bormi, deb so‘rasang, ishonasizmi, yo‘q, deb javob berishadi.

Bizning yoshlik davrimizda kitobga munosabat zo‘r edi. Avvallari kitoblar millionlab nusxalarda nashr etilar va o‘qilardi. Hozir odamlarga kallani ishlatadigan narsa kerak bo‘lmay qoldi. Men yaqinda bir narsadan juda xafa bo‘ldim. Ya’ni institutga o‘qishga kirmoqchi bo‘lgan yoshlardan imtihon oldim. Menga yuzma-yuz kelgan abituriyentlarning bitta ham kitob o‘qimaganlari bor edi. Eng yomoni, bundaylarini nihoyatda ko‘p uchratdim.

Kitob odamni nihoyatda o‘stiradi, ko‘nglini toza qiladi. Ilm, did, ruh va ko‘ngil kitoblarda mujassam.  Odamlarni boy yoki kambag‘al deb ajratishadi. Men uchun esa alohida qiziq bo‘lgan insonlar, bu kitobxonlardir.

Usmon Azim, O‘zbekiston xalq shoiri. 

“Bir sinfda 30 nafar o‘quvchi bo‘lsa, shundan 4-5 nafari a’lochi, 4-5 nafari hech narsani tushunmaydigan bilimsiz bo‘lishi mumkin. Lekin hozirgidek yoppasiga savodsiz bolalarni birinchi ko‘rishim. Men bu gaplarni katta umidsizlik bilan gapiryapman. Ular qanaqasiga maktabni bitirgan, bilmayman. Bunday bilimsiz bolalar bilan ertaga o‘zbekning kelajagi nima bo‘ladi?”, – dedi shoir.