BMT Tojikiston hukumatini afg‘onlarni deportatsiya qilishni to‘xtatishga chaqirdi

Birlashgan Millatlar Tashkilotining Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi boshqarmasi Tojikistondagi afg‘on qochqinlari bilan bog‘liq vaziyatdan jiddiy xavotir bildirdi — ularning aksariyati hibsga olinib, deportatsiya qilinmoqda, deb xabar beradi “Interfaks” BMT saytiga tayanib.

“Tojikiston qochqinlarni hibsga olish va deportatsiya qilishni to‘xtatishi kerak — bu odamlar hayotiga xavf tug‘diradigan harakatlardir”, — dedi BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi boshqarmasi matbuot kotibi Elizabet Tan. U qochqinlarning majburiy qaytarilishi qonunga va qochqinlar bo‘yicha xalqaro huquqning asosiy tamoyiliga zid ekanini eslatdi.

Boshqarma ma’lum qilishicha, yaqinda besh nafar afg‘onning deportatsiyasi bilan bog‘liq voqea sodir bo‘lgan. Ular orasida uch bolalai ona ham bor. BMT Qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi aralashuviga qaramay, ularning barchasi 23-avgust kuni Tojikiston shimoli-sharqidagi Panchi Poyon chegara punkti orqali Afg‘onistonga majburan qaytarilgan.

Hisobotda qayd etilishicha, 2021-yildan beri BMT qochqinlar bo‘yicha Oliy komissarligi Tojikistonda qochqinlarni ushlab turish, ularni mamlakatdan chiqarib yuborish va xalqaro himoyaga muhtoj bo‘lganlarning kirishini taqiqlash bilan bog‘liq ko‘plab holatlarni qayd etgan.

2021-yil avgust oyida BMTning Qochqinlar bo‘yicha oliy komissarligi Afg‘oniston bo‘yicha o‘zining universal tavsiyalarini e’lon qilgandi. Ushbu qo‘llanma 2022-yil fevral oyida yangilangan. Har ikki hujjat ham barcha davlatlarni afg‘on fuqarolarini majburan ortga qaytarishni taqiqlashga chaqiradi.

BMT afg‘onlar Tojikistonda himoyaga hamda adolatli va samarali boshpana mexanizmidan foydalanish imkoniyatiga ega bo‘lishi kerakligini ta’kidladi. Ularning o‘z vataniga majburan qaytishi xalqaro huquqning jiddiy buzilishi hisoblanadi.

“Biz doimiy ravishda Tojikiston hukumatini Afg‘onistondagi mojaro va ta’qiblardan qochganlarga respublikaga kirish huquqini berishga va keyingi deportatsiyalarni to‘xtatishga chaqiramiz”, — deya qo‘shimcha qildi Elizabet Tan. U Afg‘onistondagi ayollar va qizlar huquqlari bilan bog‘liq vaziyatni esladi.