Gaz muammosi sabab Yevropa qiyin vaziyatda, biroq Rossiyada ahvol bundan ham yomonroq

Rossiya Ukrainada urush boshlaganidan so‘ng Yevropaga tabiiy gaz eksportini sekinlashtirdi. Yel universiteti tahlili shuni ko‘rsatdiki, bu harakat Yevropadan ko‘ra Rossiyaga ko‘proq zarar yetkazadi.

Rossiya sharqdagi mijozlarga xomashyo yetkazib berayotgan bo‘lsa ham, Xitoy va Hindiston kabi davlatlar uni katta chegirmalar bilan xarid qilmoqda.

Rossiya-Ukraina urushining jahon xomashyo narxlariga salbiy ta’siridan farqli o‘laroq Rossiyada importning ahamiyati mamlakatning butun dunyoga tovar eksporti ahamiyatidan ancha yuqori, — deb yoziladi tahlilda.

40 foiz gazga bo‘lgan ehtiyoji Rossiyaga qaram bo‘lgan Yevropa hukumatlari qishki energetika inqirozidan xavotirda, chunki Rossiya sanksiyalar bilan bog‘liq muammolarni keltirib, qit’aga tabiiy gaz oqimini qisqartirgan.

Shunga qaramay, tabiiy gaz ta’minoti zanjirlarini o‘zgartirish orqali eng ko‘p zarar ko‘radigan mamlakat Rossiya iqtisodiyoti ekanligi ta’kidlanmoqda.

Bunga Yevropa Ittifoqi Rossiyadan deyarli barcha turdagi neft importini joriy yil oxirigacha to‘xtatib, avgust oyining o‘rtalaridan boshlab ko‘mir importini qisqartirmoqchiligi asos bo‘lmoqda.

Yevropa davlatlari, jumladan, Germaniya va Italiya ham Rossiya gazidan voz kechish ustida ishlamoqda.

Rossiyaning eksport daromadlari asosan tovarlardan olinadi.

Ushbu eksport tushumlari ko‘p yillar davomida mamlakat davlat budjetining yarmidan ko‘prog‘ini tashkil qilgan, — deyiladi tahlilda.

Yevropaga eksport hajmining kamayganidan so‘ng Rossiya hukumati mamlakatning boshqa bozorlarga, masalan, Osiyoga chegirmali narxlardagi energiya eksporti bilan shug‘ullanmoqda.

Bu davlatlar ilgari sanksiyaga uchragan partiyadan foydalanishga uyalmagan, Xitoy Eron va Venesuela kabi davlatlar bilan muntazam ravishda neft shartnomalarini katta chegirma bilan amalga oshirayotgani ma’lum, — deya qo‘shimcha qilgan mualliflar.

Ukrainada urush boshlanganidan beri Rossiyaning flagman Urals xomashyosi narxi sezilarli darajada pasaydi.

Rossiya Moliya vazirligi va Qit’alararo birja ma’lumotlariga ko‘ra, Urals nefti yanvar—fevral oylarida xalqaro Brent neftiga nisbatan 1,50 dollarga baholangan, ammo keyin Brentga nisbatan 25,80 dollarga arzonlashdi.

Yel jamoasi Rossiyaning tovar eksportchisi sifatidagi strategik mavqeyi qaytarib bo‘lmas darajada yomonlashganini qo‘shimcha qildi.

Avvalroq Yevropada energiya narxi rekord darajaga yetgani haqida xabar berilgandi.