O‘zbekistonda bir rubl Markaziy bank kursi bo‘yicha deyarli 190 so‘mga yetib qoldi. Bu yana bir rekord – Rossiya valyutasi hech qachon bunchalik qimmat bo‘lmagan.
Nega rubl o‘sib bormoqda?
Tahlilchilar aprel oyining boshidan beri rublni “chizilgan pul birligi” deb atashdi va rublni mustahkamlash uchun iqtisodiy asoslar yo‘qligi haqida o‘nlab maqolalar yozdi.
Rubl bilan sodir bo‘layotgan voqealarning asosiy sababi — Rossiya iqtisodiyotining tobora kuchayib borayotgan izolyatsiyasi.
Rublning kuchayish sabablari boshidanoq aniq edi — bu importning qulashi va chet el valyutasini sotib olishning qattiq cheklovlari fonida pul ko‘rinishida eksportning tez o‘sishi.
Fevral oyining oxiridan boshlab eksportchilar valyuta tushumlarining 80 foizini sotishlari shart, xomashyo narxi esa oshib bormoqda. Rossiyaning joriy hisobidagi profitsit aprel oyidagi eng yuqori ko‘rsatkich bo‘ldi.
Mart—aprel oylari uchun eksport va import dinamikasi bo‘yicha ishonchli raqamlar yo‘q — aprel oyidan boshlab Rossiya Federal bojxona xizmati tashqi savdo ma’lumotlarini nashr etishni to‘xtatdi.
Rublning mustahkamlanishining real sabablaridan biri — Rossiya gazini rubliga sotib olishga tayyorligini bildirgan mamlakatlar soni o‘sishi. Biroq bu yerda ham hamma narsa silliq kechmayapti — Rossiya bunday talablar uchun sudga tortilmoqda.
Bloomberg rublni dollarga nisbatan mustahkamlanishi bo‘yicha 2022-yilning eng yaxshi valyutasi deb atadi, biroq mustahkamlanish qattiq valyuta nazorati bilan bog‘liqligini va Rossiya iqtisodiyotidagi real vaziyatni aks ettirmasligini ta’kidladi.
Aprel oyida Financial Times ham shu haqda yozgan edi.
Rossiya Hisob palatasi raisi Aleksey Kudrin ta’kidlaganidek, “Rubl endi erkin konvertatsiya qilinadigan valyuta emas. Shu bois, masalan, hech kim Markaziy bank kursi bo‘yicha rublni sotib olmaydi — O‘zbekiston banklarida uni 147 so‘mga (deyarli 40 so‘m arzonga) sotib olishga tayyor”.
Avvalroq Rossiya bilan rublda savdo qilish O‘zbekiston uchun katta xavf tug‘dirmasligi haqida xabar berilgan edi.
Izoh (0)