“Suvda oqayotgan qizlarni qutqarish uchun o‘zimni suvga otdim, shukrki, ular omon qoldi”. Sardoba fojiasida 624 ta xonadon aholisini bir o‘zi evakuatsiya qilgan IIB xodimi bilan suhbat

Sirdaryo viloyatidagi Sardoba suv ombori to‘g‘oni buzilgach, dastlab tumandagi “Qo‘rg‘ontepa” mahalla fuqarolar yig‘inidagi xonadonlarni suv bosa boshlagan. Hudud profilaktika inspektori, kapitan Otabek Begmatov voqea sodir bo‘lgan kuni qisqa fursatda 624 ta xonadonda yashovchi 900 dan ortiq oila va undagi salkam to‘rt ming aholini xavfsiz hududga olib chiqqan. Uning bu jasorati O‘zbekiston prezidenti Shavkat Mirziyoyev tomonidan ham e’tirof etilgan. “Daryo” ijodiy jamoasi mazkur fojiaga ikki yil to‘lishi arafasida Sirdaryoning Sardoba tumanida bo‘lib, kapitan Otabek Begmatovni suhbatga tortdi.

Mashinam signali va sirenalarini chalib, mahalladagilarga xabar berishni boshladim

“2020-yil 1-may kuni soat tonggi 04:30-05:00 atrofida Sardoba suv ombori qorovullari boshlig‘i Dilshod aka menga qo‘ng‘iroq qilib, suv ombor to‘g‘onini suv urib ketganini, aholini hududdan imkon qadar tez olib chiqish kerakligini aytdi. Xabarni eshitgach, o‘rnimdan turdim va mashinamni minib, voqea joyiga bordim. Voqea joyidagi suv mashina ballonlarini ko‘madigan darajaga yetgandi. Shunda tezda ortimga qaytdim-da, mashinam signali va sirenalarini chalib, mahalladagilarga xabar berishni boshladim.

O‘sha paytda ham Ramazon oyi bo‘lgani uchun ko‘pchilik saharlikka uyg‘ongan ekan. Bu esa bizga ancha yordam bo‘lib, ularni tezroq olib chiqib ketishimizga zamin yaratgan. Qolaversa, saharlikka uyg‘ongan va molini dashtga haydashga chiqqan odamlarni yordamga chaqirib, ularni mavjud 12 ta ko‘chaga kiritib yubordim hamda imkon qadar tezroq odamlarni boxabar qilishni maqsad qildim. Ko‘cha-ko‘yda kimni ko‘rsam, baqirib voqeadan xabardor qildim”, — deydi suhbatdosh.

“Turmush o‘rtog‘im kasb mas’uliyati sabab hatto bizni ham odamlarga qo‘shib yuborib, o‘zi suv bosgan mahallaga qaytgandi”

Otabek Begmatovning turmush o‘rtog‘i Fotima Erakayeva fojia sodir bo‘lgan kuni turmush o‘rtog‘i kasb mas’uliyati sabab hatto ularni ham ko‘chadagi odamlarga qo‘shib yuborgan holda manzilga yayov ketishini tayinlaganini, o‘zi esa mahallaga qaytib, odamlarni voqeadan boxabar qilishi lozimligini bildirganini aytmoqda.

“Tong azonlab turmush o‘rtog‘imga telefon bo‘ldi va suv omborni suv urib ketganini aytishdi. Keyin bizga odamlarni qutqarishi kerakligini aytib, uydan chiqib ketdi. Birozdan so‘ng yana uyga qaytib, bizning ham ko‘chaga chiqishimiz kerakligini, ko‘chaga yayov ketayotgan odamlarga qo‘shilib, ‘betonka’ tomonga ketaverishimiz kerakligini aytdi va o‘zlari mahalla ichkarisiga kirib ketdi. Shundan so‘ng men ikki bolamni olib, ko‘chaga chiqdim. Odamlarga qo‘shilib, yayov yura boshladik. Shunda tanish mashina kelib, olib ketishini aytdi. Men esa faqat ikki nafar bolamni mashinaga chiqarib, yosh bolalarni olib ketishlarini iltimos qildim. Manzilga borganimda bolalarim yo‘q ekan. Keyin bilsam tanish haydovchi bolalarimni qaynotamga bergan ekan. Men esa bundan bexabar yig‘lab, ancha vaqt bolalarimni izlaganman. So‘ng bolalarim qaynotamda ekanini bilganman”, — deydi Fotima Erakayeva.

13 va 11 yoshli qizlar sel suvidan olib chiqilgan

Otabek Begmatov toshqin sodir bo‘lgan kuni mahalladan hamma chiqib ketgan paytda 13 va 11 yoshli qizlar suvda oqib ketayotganini ko‘rganini, ularga yordam berganini aytmoqda.

“O‘sha kuni ko‘pchilik mahalladan chiqib ketgan paytda 2009- va 2011-yilda tug‘ilgan Umrzoqova Madina va Nigina ismli qizlar suv ombor suvida yog‘ochlar ustida bir ahvolda oqib ketayotganini ko‘rib, o‘zimni suvga tashladim va ularni suvdan olib chiqdim. O‘shanda suv juda ko‘tarilgandi, adashmasam salkam uylar bo‘yi baravar ko‘tarilgandi. Mahalladan oxirgi olib chiqqan insonlarim aynan shu qizaloqlar edi”, — deydi mahalla profilaktika inspektori.

“Turmush o‘rtog‘im suvda oqib ketayotgan ikki nafar qizni qutqargani haqida aytganda o‘sha paytda o‘zim ham oqib ketishimga sal qoldi,  degandi. To‘g‘risi, bu gapdan keyin juda ham qo‘rqib ketgandim. Bu kishi ham suvda oqib ketsa, nima qilardim degan qo‘rqinch bo‘lgandi”, — deydi Otabek akaning xotini Fotima Erakayeva.

O‘sha kuni menga mahallani yaxshi bilishim katta yordam berdi

Otabek Begmatovning aytishicha, o‘sha kuni mahalladagi aholini qisqa fursatda eson-omon xavfsiz hududga olib chiqib ketishiga mahallada doimiy yashab, hududni yaxshi o‘rgangani katta yordam bergan.

“Shu mahalladagi xizmat uyimda yashab, mahallaning har bir burchagini besh qo‘ldek o‘rgangan ekanman. O‘sha kuni menga mahallani yaxshi bilishim katta yordam berdi. Voqea sodir bo‘lgan kuni oilam va ikki nafar farzandim ham mahalla aholisi bilan birga yayov yurib, hududni tark etgan. O‘zim esa mahalladan hamma chiqib ketmaguncha shu yerda bo‘ldim”, — deydi IIB xodimi.

Prezidentimiz tomonidan “Mardlik” ordeni bilan mukofotlandim

Otabek Begmatovning toshqin paytida odamlarga yordam bergani, har bir xonadonga kirib, ularni voqeadan xabardor qilgani va kimlarningdir hayotini saqlab qolgani Ichki ishlar vazirligi, Mudofaa vazirligi va hatto O‘zbekiston prezidenti e’tirofiga erishishiga sabab bo‘lgan.

“Prezidentimiz tomonidan ‘Mardlik’ ordeni bilan mukofotlandim. Bu esa nafaqat mening, butun sardobaliklar va ichki ishlar tizimida ishlayotgan safdoshlarimning yutug‘i bo‘ldi. Shuningdek, Mudofaa vazirligining ‘Namunali xizmatlari uchun’ ko‘krak nishoni bo‘lgan e’tirofiga, Ichki ishlar vazirligi e’tiboriga erishdim. Bu judayam hayajonli voqea bo‘ldi. Buni so‘z bilan ta’riflash juda mushkul”, — deydi profilaktika inspektori.

Suhbatdosh o‘tgan ikki yil davomida shaxsiy hayotida ham o‘zgarishlar bo‘lganini, uchinchi farzandi dunyoga kelganini aytmoqda.

“Shuncha quvonchimga quvonch bo‘lib, oilamizda uchinchi farzandim ham dunyoga keldi. Qolaversa, avval ham IIB xodimi bo‘lganimdan nafaqat oilam, ota-onam ham faxrlanar edi. Keyinchalik prezidentimiz tomonidan e’tirof etilganim, Ichki ishlar vazirligi va Mudofaa vazirligi e’tiboriga tushganim endilikda yanayam faxrlanishlariga, mening esa kasbimdan g‘ururlanishimga zamin yaratdi”, — deydi IIB xodimi.

“Daryo” Sardoba tumani hokimi Abduazim Xidirov bilan ham suhbatda bo‘lib, profilaktika inspektori Otabek Begmatov haqidagi fikrlari bilan qiziqdi.

Otabek Begmatovning aytishicha, u toshqin paytida oilasi va hayotini xavf ostiga qo‘yib bo‘lsa-da, odamlarni xabardor qilishga, ularning hududni tezroq tark etishiga erishishi lozim bo‘lgan. Buning yagona sababi esa ustidagi formasi va mas’uliyati edi.

“Odatda mahallalarda bor yo‘g‘i bir nafar formali inson bo‘ladi. U ham bo‘lsa, profilaktika inspektori. Shunday paytda siz odamlar oldida bo‘lsangiz va ularning joniga oro kirsangiz nur ustiga nur. O‘sha vaziyatni boshimdan o‘tkazgan inson sifatida aytishim mumkinki, to‘fon kelgan paytda ichkariga suzib kirib, qizlarni qutqarishimga, boshqa mahalladoshlarimni ham suvdan olib chiqishimga Yaratgan kuch berdi. Quvvat berdi. Allohga shukrki, mahallada bitta inson edim va shunga loyiq ish qilishga ulgurdim. Va bu mening xalqimiz oldida, rahbarlarimiz oldida yuzim yorug‘ bo‘lishiga sabab bo‘ldi. Buning uchun albatta shukr aytaman”, — deydi Otabek Begmatov.

Safdoshlarim sen qahramonsan, sen bilan birga ishlayotganimizdan faxrlanamiz, deyishadi

“O‘sha kuni mahallada to‘rt ming nafar aholini evakuatsiya qilgan bo‘lsak, shuning hech bo‘lmaganda ikki mingga yaqini yonimga kelib, suvda otam qolib ketdi, onam qolib ketdi, oilam, singlim qolib ketdi, deya murojaat qilgan. Shunday paytda imkon qadar hech kimni e’tibordan chetda qoldirmay, suvdan olib chiqishga urindim. Ko‘p o‘tmay menga qo‘shimcha yordam kelib, ko‘makchi bo‘lishdi. Yaratganga shukrki, o‘sha voqealarda yuzimiz yorug‘ bo‘ldi. Men judayam baxtli insonman. Boisi menga berilgan e’tibor va e’tirof hamma profilaktika inspektorlariga ham nasib etavermaydi. Safdoshlarim sen qahramonsan, sen bilan birga ishlayotganimizdan faxrlanamiz, deb ko‘p aytishadi. Bu esa menga kayfiyat berib, ishimga bo‘lgan mehrimni orttiradi. Mas’uliyatimni oshiradi”, — deydi u.

Operatorlar: Ma’murjon Obrahmatov, Dilruh Isomiddinova