O‘zbekistonda muddatidan ilgari pensiya tayinlash tartibiga o‘zgartirishlar kiritildi

O‘zbekiston Bandlik va mehnat munosabatlari vazirining buyrug‘i bilan Alohida asoslarga ko‘ra mehnat shartnomasi bekor qilinganda ishdan bo‘shatilgan xodimlarga muddatidan oldin pensiya tayinlash tartibi to‘g‘risidagi yo‘riqnomaga o‘zgartirishlar kiritildi, deb xabar beradi Norma. Hujjat “Aholi bandligi to‘g‘risida”gi O‘RQ-642-son qonuniga muvofiq qabul qilingan.

Yo‘riqnoma quyidagi sabablarga ko‘ra ishdan ozod etilgan xodimlarga muddatidan oldin pensiya tayinlash tartibini belgilaydi: texnologiyadagi, ishlab chiqarish va mehnatni tashkil etishdagi o‘zgarishlar, xodimlar soni (shtati) yoki ish xususiyatining o‘zgarishiga olib kelgan ishlar hajmining qisqarganligi yoxud korxonaning tugatilganligi.

Mazkur shaxslarga ular rasman ishsiz deb e’tirof etilgan va zarur mehnat stajiga ega bo‘lgan taqdirda muddatidan oldin (qonun hujjatlarida belgilangan umumiy asoslarga ko‘ra pensiya tayinlash muddatidan ikki yil oldin) pensiyaga chiqish huquqi taqdim etiladi:

• erkaklar — 58 yoshda bo‘lib, mehnat staji 25 yildan kam bo‘lmagan taqdirda;
• ayollar — 53 yoshda bo‘lib, mehnat staji 20 yildan kam bo‘lmagan taqdirda.

Birinchidan, “Aholi bandligi to‘g‘risida”gi qonunning yangi tahriri qabul qilinishi munosabati bilan ularga muvofiq yo‘riqnoma qabul qilingan NHHlar aniqlashtirildi — “Aholi bandligi to‘g‘risida”gi qonunning 49-moddasining 8-qismi, “Fuqarolarning davlat pensiya ta’minoti to‘g‘risida”gi qonunning 14-moddasi, Mehnat kodeksining 100-moddasi 2- qismining 1-bandi.

Ikkinchidan, belgilanishicha, ishdan ozod etilgan shaxslar mehnat shartnomasi bekor qilingan kundan so‘ng, 30 kalendar kun ichida hududiy aholi bandligiga ko‘maklashish markaziga murojaat qilsa, markaz xodimlari 3 oylik davr ichida (avval — agar ishdan ozod etilganlar 10 kun ichida murojaat qilsa) maqbul keladigan ishni topishda yordam berishlari kerak.

Agarda ozod etilgan shaxslar 30 kalendar kundan keyin murojaat qilsa, aholi bandligiga ko‘maklashish markazi xodimlari 10 kun muddat ichida maqbul keladigan ishni topishda yordam berishlari zarur.

Ushbu hujjat 2021-yil 4-maydan kuchga kirgan.

Avvalroq O‘zbekistonda 2022-yil 1-iyuldan boshlab davlat pensiyalarini tayinlashda fuqarolardan qator hujjatlarni talab qilish bekor qilinishi, O‘zbekistonda pensiya va nafaqa oluvchilar soni ma’lum qilingani hamda Farg‘onada vafot etgan fuqarolarga qariyb 20 million so‘m pensiya to‘langanligi ma’lum bo‘lgani haqida xabar berilgandi.