Bugungi kunda O‘zbekistonda barcha sohalar qatori uzumchilik sohasida ham tub burilishlar yasaldi. Yurtimiz mustaqillikka erishgunga qadar bo‘lgan davrda O‘zbekistonda 100-110 ming gektar tokzorlar mavjud bo‘lgan bo‘lsa, mustaqillikdan keyin 30-40 ming gektar yerga yangi tok ko‘chatlari ekildi. Yangi tokzorlar barpo etildi.
Ammo shu oraliqdagi 3-4 yil bu soha uchun juda samarali keldi desak mubolag‘a bo‘lmaydi. O‘tgan 2020-yilda respublika hududlarida fermer va qishloq xo‘jaligi korxonalari tomonidan 22,6 ming gektar maydonda yangi tokzorlar barpo etildi. Shuningdek, 4,3 ming gektar maydondagi tokzorlar rekonstruksiya qilindi.
Joriy yilda respublikaning lalmi va foydalanishdan chiqqan 79,1 ming gektar maydonlarida yangi tokzorlar barpo etilib, 12,6 ming gektar maydondagi eski iqtisodiy samarasiz tokzorlar rekonstruksiya qilinadi.
Ushbu maydonlarda tashkil qilinadigan tokzorlarga har tomonlama sifatli, sertifikatlangan, turli xil virusli kasallik va zararkunandalardan xoli tok ko‘chatlarini yetkazib berish eng dolzarb masaladir.
Mazkur masalani hal etish va sertifikatlangan, turli xil virusli kasallik va zararkunandalardan xoli 35-40 million tup tok ko‘chatlarini tayyorlab berish maqsadida respublikaning Toshkent, Namangan, Samarqand viloyatlarida 5 ta kompleks tok ko‘chatxonalarini tashkil etish rejalashtirilayapti.
Hozirgi kunda mintaqadagi milliy ampelografik kolleksiyalarini saqlash va kengaytirish, stress omillarga chidamli, sifatli, sertifikatlangan tok ko‘chatlarini yetishtirish maqsadida In vitro sharoitida mikroklonlash uslubida payvandlangan tok ko‘chatlarini yetishtirish ishlari yo‘lga qo‘yilyapti. Jumladan, Toshkent viloyatining Qibray tumanida “De Nova Agro” MChJ tomonidan 1 million dona payvandtaglarni In vitro sharoitida yetishtirish yo‘lga qo‘yildi.
Shu bilan birga, Toshkent viloyatining Parkent tumanidagi “Deyarli Mavlono” f/x, “Gulbog‘ Burxon” fermer xo‘jaliklari, Samarqand viloyati Samarqand tumani “Gold Line Eco Agro Service” MChJ, Qibray tumanidagi “Botanik treye” MChJ negizidagi tok ko‘chatxonalarida onalik tok plantatsiyalarini tashkil etish va texnik navli uzumlarning onalik maydonlarini yaratish uchun yer maydonlarini aniqlash ishlari olib borilmoqda.
Shuningdek, mazkur tadbirlar doirasida hozirda agentlik bilan hamkorlikda Samarqand viloyatining Jonboy tumanidagi “Oxalik oltin bog‘i mevasi” MChJ tomonidan chetdan introduksiya qilingan Rkatsiteli, Fiano, Viogner, Kaberne Sovinyon, Sira, Primitivo, Montepulitsiano, Saperavi, Risling, Shardone kabi istiqbolli texnik uzum navlaridan yangi texnologiyalar asosida 2 million dona tok ko‘chatlari tayyorlandi. Gretsiya texnologiyasi asosida faoliyat olib borayotgan ushbu ko‘chatxona shu kunga qadar 3 million yevro hisobida investitsiya kiritgani va 45 nafar ishchi uchun doimiy ish o‘rni yaratgani quvonarli holdir.
Yangi tokzorlar barpo qilayotgan talabgorlarga yengillik yaratish maqsadida, O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 2020-yil 30-noyabrdagi 753-sonli qarori bilan agentlik jamg‘armasi hisobidan In vitro sharoitida yetishtirilgan tok ko‘chatlarini sotib olish xarajatlarining bir qismini qoplash uchun bir dona tok ko‘chatiga to‘rt ming so‘mdan ortiq bo‘lmagan miqdorda subsidiyalar ajratilishi belgilangan.
Bu borada agentlik targ‘ibot va tushuntirish ishlarini olib boribgina qolmay, tashabbuskorlarni har tomonlama qo‘llab-quvvatlash uchun jonbozlik ko‘rsatib kelmoqda. Bu yil ko‘chatxonalarni tashkil qilish, jihozlash va samaradorligini oshirish maqsadida 1 milliard so‘m miqdorida subsidiya ajratish rejalashtirilgan.
Agentlik tomonidan tashabbuskor va fermerlar uchun o‘tgan yil davomida 80 dona quduq qazish uchun 11 milliard 800 million so‘m, 2929.6 gektar yerni tomchilatib sug‘orish uchun esa 23 milliard 838 million so‘m miqdorida subsidiya ajratildi.
O‘zbekiston Respublikasi Alkogol va tamaki bozorini tartibga solish hamda vinochilikni rivojlantirish agentligi
Reklama huquqi asosida.
Izoh (0)