Amerikaning 10 ta shtati Google va Facebook’ni til biriktirganlikda aybladi

Texas bosh prokurori Ken Pakston Amerikaning o‘nta shtati nomidan sudga Google’ga qarshi jamoaviy da’vo berib, uni monopoliyaga qarshi qonunchilikni buzganlikda aybladi, deb yozadi “RBK”.

“Texas monopoliyaga qarshi federal qonunchilikni va iste’molchilar huquqlarini himoya qilish to‘g‘risidagi qonunlarni ko‘p marta buzganligi yuzasidan Google’ga qarshi sud da’vosida bir nechta shtatlardan iborat koalitsiyaga rahbarlik qildi”, — deyiladi bosh prokuror ofisi tarqatgan xabarda.

Shikoyatlar, da’vogarlar fikricha, noqonuniy yo‘llar bilan internet-reklamani monopollashtirgan IT-gigant faoliyatiga aloqador. Xususan, kompaniyani Facebook bilan raqobatga qarshi bitim tuzishda, foydalanuvchilarni chalg‘itishda va halol raqobatga to‘sqinlik qilishda ayblashmoqda.

“Google — o‘z qudratini surbetlarcha suiiste’mol qilayotgan trillion dollarlik monopoliya. Kompaniya Facebook rahbariyatini raqobatchilik mohiyatiga putur yetkazadigan shartnoma sxemasiga rozi bo‘lishga og‘dirmoqda. Google, aslida, insayderlik ma’lumotlari bilan savdo qiladi. Bu yerda erkin bozor ishlamaydi. Agar bu beysbol o‘yini bo‘lganida edi, Google ham pitcher, ham qaytaruvchi, ham hakam bo‘lib qatnashgan bo‘lardi. Bu shtat qonunlariga va federal qonunga ham ziddir”, — dedi Pakston.

Da’vo matnida ta’kidlanishicha, Google va Facebook internetdagi reklama bozorini bo‘lib olish va bir-biri bilan raqobatlashishdan qochish uchun til biriktirib olgan. Da’vogarlarning iddaolariga ko‘ra, ushbu kelishuv bo‘yicha Facebook internet-reklama bozorining ba’zi sektorlarini qo‘lga kiritgan, Google esa butun bozorda yetakchi pozitsiyasini saqlab qolgan. Ikkala kompaniya ham reklamaga buyurtmalar taqsimlangan kimoshdi savdolarida o‘z harakatlarini muvofiqlashtirgan.

Ushbu til biriktiruv sharofati bilan Google o‘z mijozlari uchun reklama narxini oshirishi mumkin bo‘lgan. Oxir-oqibat bu moliyaviy yuklama, da’vogarlar qayd etishicha, mahsulot va xizmatlar narxini oshirish va sifatini pasaytirish hisobidan amerikalik iste’molchilar yelkasiga tushgan.

Da’voga Texasdan tashqari, Aydaho, Arkanzas, Indiana, Kentukki, Missisipi, Missuri, Shimoliy va Janubiy Dakota va Yuta shtatlari qo‘shilgan. Bloomberg xabariga ko‘ra, da’vogarlar sud ishiga 42-AQSh prezidenti Bill Klintonga nisbatan impichment bo‘yicha tanilgan huquqshunos Ken Starrni jalb qilmoqchi.

Google vakili Juli Makalisterning ma’lum qilishicha, Pakstonning iddaolari asossiz. “Biz sudda uning asoslanmagan ayblovlaridan qat’iy himoyalanamiz”, — dedi u.

Oktabr oyida ham bir qator shtatlar Google’ni monopoliyaga qarshi qonunchilikni buzganlikda ayblab sudga bergan edi. O‘shanda kompaniya brauzerlar bozorini monopollashtirganligi iddao qilingan edi.

Eslatib o‘tamiz, Texas bosh prokurori Ken Pakston 8-dekabr kuni to‘rtta shtatda prezident saylovi natijalarini qayta ko‘rib chiqishni so‘rab Oliy sudga ariza bergandi. Hokimiyat tepasida respublikachilar bo‘lgan 17 ta shtat vakillari ushbu da’voni qo‘llab-quvvatladi.